Vụ chung cư mini cháy tại Hà Nội: Chủ nhà đối diện với mức án nào?

Lam Linh
15:44 - 14/09/2023
Công dân & Khuyến học trên

Cơ quan Cảnh sát điều tra, Công an thành phố Hà Nội đã ra Quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can và Lệnh bắt bị can để tạm giam chủ chung cư xảy ra vụ cháy tại Hà Nội. Điều này đã khiến dư luận thắc mắc căn cứ pháp lý để đưa ra các quyết định như vậy của cơ quan chức năng.

Vụ chung cư mini cháy tại Hà Nội: Chủ nhà đối diện với mức án nào? - Ảnh 1.

Đêm 12/9, tại một chung cư mini trong ngõ 29/70 phố Khương Hạ, phường Khương Đình, quận Thanh Xuân, Hà Nội đã xảy ra vụ cháy đặc biệt nghiêm trọng. Ảnh: Minh Tuệ

Khởi tố chủ chung cư mini xảy ra cháy tại Hà Nội là có căn cứ

Liên quan đến vụ hỏa hoạn xảy ra tại số nhà 37 ngách 29/70 phố Khương Hạ, phường Khương Đình, quận Thanh Xuân, Hà Nội ngày 13/9/2023, Cơ quan Cảnh sát điều tra, Công an thành phố Hà Nội đã ra Quyết định khởi tố vụ án khởi tố bị can và Lệnh bắt bị can để tạm giam (4 tháng) đối với Nghiêm Quang Minh (sinh năm 1979; hiện trú tại Yên Hòa, Cầu Giấy, Hà Nội, là chủ của chung cư mini nơi xảy ra vụ cháy), về tội "Vi phạm quy định về phòng cháy, chữa cháy" theo Điều 313 Bộ Luật Hình sự.

Các Quyết định và Lệnh bắt bị can đã được Viện Kiểm sát Nhân dân Thành phố Hà Nội phê chuẩn.

Trước những quyết định trên của cơ quan chức năng, nhiều người không khỏi băn khoăn: Chủ chung cư mini xảy ra cháy chắc chắn sẽ là người không mong muốn có sự việc đáng tiếc như vậy xảy ra nhưng lại bị khởi tố và tạm giam "oan uổng"? Hay cho rằng, đám cháy đã thiêu trụi cả chung cư, "tiền mất tật mang" giờ còn phải đối mặt với vòng lao lý...

Song, đây là vụ hoả hoạn đặc biệt nghiêm trọng, đã có thiệt hại nặng nề. "Thượng tôn pháp luật" là chuẩn mực trong xã hội nên trách nhiệm pháp lý của chủ chung cư mini xảy ra cháy được đưa ra là điều không thể tránh khỏi. 

Dưới góc độ pháp lý, vụ cháy chung cư mini tại Hà Nội đã gây ra hậu quả đặc biệt nghiêm trọng, số người tử vong được xác định lên đến 56 người và 37 người bị thương. Vậy nên cơ quan điều tra sẽ vào cuộc xác minh làm rõ nguyên nhân, làm rõ trách nhiệm của chủ nhà trong việc đảm bảo an toàn phòng cháy chữa cháy để xử lý nghiêm minh theo quy định của pháp luật.

Chung cư mini cháy tại Hà Nội: Cấp phép 6 tầng, xây 9 tầng

Vụ chung cư mini cháy tại Hà Nội: Chủ nhà đối diện với mức án nào? - Ảnh 3.

Nghiêm Quang Minh - chủ của chung cư mini nơi xảy ra vụ cháy tại số nhà 37 ngách 29/70 phố Khương Hạ, phường Khương Đình, quận Thanh Xuân, Hà Nội. Ảnh: Công an thành phố Hà Nội

Theo thông tin báo chí phản ánh, Uỷ ban Nhân dân quận Thanh Xuân, Hà Nội đã cấp giấy phép cho Nghiêm Quang Minh xây dựng tòa nhà riêng lẻ tại số 37, ngách 29/70 phố Khương Hạ, phường Khương Đình, quận Thanh Xuân, Hà Nội.

Theo đó, giấy phép xây dựng cấp phép cho công trình nhà ở riêng lẻ được xây 6 tầng, tầng lửng và tum thang có không gian kỹ thuật. Diện tích xây dựng tầng 1 (có tầng lửng) là 167,4m2, trên thửa đất có diện tích 240m2.

Như vậy, theo kết quả xác minh ban đầu, công trình có giấy phép xây dựng ngôi nhà thuộc loại nhà ở riêng lẻ chứ không phải là chấp thuận chủ trương đầu tư xây dựng tòa nhà chung cư. Đồng thời giấy phép xây dựng cấp phép cho công trình được xây 6 tầng, nhưng thực tế thì ngôi nhà này được xây dựng lên đến 9 tầng và một tum, có diện tích sàn trên 200m2, nghĩa là đã vượt số tầng so với giấy phép xây dựng.

Từ chỉ được phép xây dựng ngôi nhà thuộc loại nhà ở riêng lẻ 6 tầng, sau khi xây dựng xong, tòa nhà này trở thành chung cư mini 9 tầng với 45 căn hộ, khoảng 150 người dân sinh sống.

Theo Nghị định số 136/2020/NĐ-CP thì nhà chung cư, nhà tập thể, nhà ở ký túc xá cao 7 tầng trở lên hoặc có tổng khối tích từ 5.000m3 trở lên; nhà hỗn hợp cao từ 7 tầng trở lên hoặc có tổng khối tích từ 5.000m3 trở lên thuộc diện thẩm duyệt thiết kế về phòng cháy và chữa cháy.

Điều đó có nghĩa là, xây dựng những công trình như trên (từ 7 tầng trở lên) thì phải có thiết kế về phòng cháy chữa cháy và được cấp có thẩm quyền cấp Giấy chứng nhận thẩm duyệt thiết kế và văn bản thẩm duyệt thiết kế (nếu có). Sau khi thi công công trình đảm bảo đúng thiết kế đã được phê duyệt thì phải được nghiệm thu và được cấp văn bản chấp thuận kết quả nghiệm thu về phòng cháy và chữa cháy mới đủ điều kiện đưa vào sử dụng.

Tuy nhiên, với hành vi xây dựng sai với giấy phép như vậy, cơ quan điều tra đã xác định chủ chung cư không thực hiện việc xin cấp phép phòng cháy, chữa cháy. Điều này đồng nghĩa với việc tòa nhà này sẽ không đủ điều kiện an toàn về phòng cháy, chữa cháy theo quy định của pháp luật để đảm bảo an toàn về tính mạng, tài sản cho những người đang ở trong chung cư.

Do đó, với những hậu quả đã xảy ra thì chủ chung cư phải chịu trách nhiệm tương ứng theo quy định của pháp luật. Và với kết quả xác minh như trên, việc cơ quan điều tra khởi tố vụ án hình sự, khởi tố bị can và bắt tạm giam đối với Nghiêm Quang Minh - chủ chung cư mini xảy ra cháy tại Hà Nội để điều tra về hành vi vi phạm quy định về phòng cháy, chữa cháy là hoàn toàn có căn cứ.

Chủ chung cư mini bị cháy tại Hà Nội có thể đối diện với mức án nào?

Khoản 3, điều 313 Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) quy định về tội "Vi phạm quy định về phòng cháy, chữa cháy" như sau:

3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 12 năm:

a) Làm chết 03 người trở lên;

b) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 03 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này 201% trở lên;

c) Gây thiệt hại về tài sản 1.500.000.000 đồng trở lên.

Việc quyết định hình phạt cụ thể sẽ do tòa án quyết định căn cứ vào quy định của Bộ luật Hình sự, cân nhắc tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội của hành vi phạm tội, nhân thân người phạm tội, các tình tiết giảm nhẹ và tăng nặng trách nhiệm hình sự.

Vụ cháy chung cư mini ở phố Khương Hạ, Hà Nội được Công an thành phố Hà Nội xác định đã gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng, số người tử vong lên đến 56 người và 37 người bị thương hiện đang phải cấp cứu tại các bệnh viện. Đồng thời vụ cháy cũng để lại thiệt hại đặc biệt lớn đối với nhiều tài sản của các hộ dân.

Với những thông tin ban đầu về số người thương vong quá lớn như vậy, căn cứ theo khoản 3, điều 313 Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017), trường hợp chứng minh có tội thì chủ chung cư mini xảy ra cháy có thể phải đối diện với mức án cao nhất của tội "Vi phạm quy định về phòng cháy, chữa cháy" lên đến 12 năm tù.