Công dân khuyến học

Vinh danh 3 nhà khoa học đoạt Giải Nobel Vật lý 2025

Vinh danh 3 nhà khoa học đoạt Giải Nobel Vật lý 2025

Minh Vũ

Minh Vũ

18:14 - 07/10/2025
Công dân & Khuyến học trên

Chiều ngày 7/10 (giờ Hà Nội), Viện Hàn lâm Khoa học Hoàng gia Thụy Điển tại Stockholm đã công bố Giải Nobel Vật lý năm 2025 thuộc về 3 nhà khoa học Mỹ nghiên cứu, khám phá về lượng tử.

Giải Nobel Vật lý 2025 vinh danh 3 nhà khoa học Mỹ

3 nhà khoa học đoạt Giải Nobel Vật lý 2025 vì "phát hiện ra hiệu ứng đường hầm lượng tử vĩ mô và lượng tử hóa năng lượng trong mạch điện”

Giải Nobel Vật lý năm 2025 gọi tên cho 3 nhà khoa học: John Clarke (Đại học California, Mỹ), Michel H. Devoret (Đại học Yale và Đại học California, Mỹ) và John M. Martinis (Đại học California, Mỹ) vì "phát hiện ra hiệu ứng đường hầm lượng tử vĩ mô và lượng tử hóa năng lượng trong mạch điện”.

John Clarke (83 tuổi), sinh tại Anh, giáo sư Đại học California Berkeley, Mỹ; Michel H. Devoret (72 tuổi), sinh tại Pháp, giáo sư tại Đại học Yale và Đại học California Santa Barbara, Mỹ; John M. Martinis (67 tuổi), giáo sư tại Đại học California Santa Barbara, Mỹ.

Các học giả đoạt giải Nobel năm 2025 tiến hành thí nghiệm với mạch điện, chứng minh đồng thời cả hiệu ứng hầm lượng tử và mức năng lượng lượng tử hóa trong hệ thống đủ lớn để đặt trên bàn tay.

Thật tuyệt vời khi có thể tôn vinh cách mà cơ học lượng tử không ngừng mang đến những bất ngờ mới dù đã tồn tại cả thế kỷ. Nó cũng vô cùng hữu ích, vì cơ học lượng tử là nền tảng của mọi công nghệ số.
Olle Eriksson, Chủ tịch Hội đồng Nobel Vật lý

Đây là giải Nobel thứ hai được công bố của mùa Giải Nobel năm nay sau Giải Nobel Y sinh.

Trước đó, chiều 6/10, Hội đồng Nobel tại Viện Karolinska ở thủ đô Stockholm công bố giải Nobel Y Sinh năm 2023 thuộc về bộ 3 nhà khoa học Mary E.Brunkow, Fred Ramsdell (cùng là người Mỹ) và Shimon Sakaguchi (người Nhật Bản) vì những khám phá của họ liên quan đến sự dung nạp miễn dịch ngoại vi.

Kể từ khi Giải Nobel Vật lý đầu tiên được trao vào năm 1901, tính đến năm 2024, đã có 118 giải thưởng Nobel Vật lý được trao cho 127 cá nhân và nhóm nghiên cứu, trong đó có 5 nữ khoa học.

Giải thưởng này không được trao 6 lần, vào các năm 1916, 1931, 1934, 1940, 1941 và 1942. Tính đến mùa giải Nobel năm 2024, đã có 118

Các giải thưởng Nobel tiếp theo được công bố gồm giải Nobel Hóa học (ngày 8/10) và giải Nobel Văn học (ngày 9/10). Giải Nobel Hòa bình là giải thưởng duy nhất được công bố ở Oslo (Na Uy) ngày 10/10. Giải Nobel Kinh tế sẽ khép lại Tuần lễ Nobel 2025 vào ngày 13/10. 

Lễ trao các giải Nobel sẽ được tổ chức tại Stockholm (Thụy Điển) và Oslo (Na Uy) với mỗi giải thưởng trị giá 11 triệu crown Thụy Điển (986.000 USD), tăng 1 triệu crown Thụy Điển so với năm ngoái.

Năm 2024, 2 nhà khoa học John Joseph Hopfield (Mỹ) và Geoffrey Everest Hinton (Canada gốc Anh) đã được trao Giải Nobel Vật lý nhờ những phát minh nền tảng cho phép học máy vận hành dựa trên mạng lưới thần kinh nhân tạo. Họ đã vận dụng các nguyên lý vật lý để nhận diện mô hình trong dữ liệu và phát triển các phương pháp đặt nền móng cho học máy hiện đại - lĩnh vực đang làm thay đổi sâu sắc khoa học, công nghệ và đời sống con người.

Ông Hinton (77 tuổi), được mệnh danh là "Bố già AI", nổi tiếng với công trình về mạng thần kinh nhân tạo; còn ông Hopfield (91 tuổi) là người phát triển mô hình "mạng Hopfield" từ năm 1982.

Nguồn: baochinhphu.vn
Bình luận của bạn

Bình luận

icon icon