Vì sao bộ sách giáo khoa mới đắt gấp 2-3 lần?

Khi so sánh giá sách giáo khoa nên có sự đánh giá tương đồng

Trong phiên thảo luận tại tổ về kinh tế - xã hội ngày 25/5, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn cho biết, trong những ngày gần đây, dư luận xã hội nói nhiều đến việc giá sách giáo khoa tăng 2-3 lần. Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn giải thích về vấn đề này: "Việc này tôi không phải thanh minh hay giải thích cho doanh nghiệp, nhưng cung cấp thông tin để đại biểu biết thêm". Khi so sánh giá sách giáo khoa nên có sự tương đồng, tức giá các bộ sách được biên soạn mới theo chương trình giáo dục phổ thông năm 2018 với nhau. Đơn cử, sách giáo khoa cho lớp 1, 2, 3, 7, 10, là biên soạn mới, xã hội hóa theo chủ trương của Quốc hội. Các loại sách giáo khoa này được biên soạn với khổ lớn, giấy tốt hơn. Quy trình từ biên soạn đến giới thiệu, thử nghiệm, phát hành đều do các doanh nghiệp đảm nhiệm, sau đó kê khai giá với Bộ Tài chính.

Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn dẫn chứng, với các bộ sách của lớp 3, 7, 10 của Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam, do có sự chỉ đạo ráo riết nên năm nay giảm 10-15% so với năm trước, trong khi giá vật liệu, nhiên liệu tăng.

Còn các bộ sách giáo khoa thuộc chương trình 2016 có giá thấp hơn sách mới, vì được Nhà nước hỗ trợ tiền cho nhiều khâu, như biên soạn, thẩm định. Sách giáo khoa cũ có khổ nhỏ, giấy xấu hơn. Thế nên bộ sách giáo khoa cũ giá 50.000-100.000 đồng, còn bộ sách giáo khoa mới có giá 200.000-300.000 đồng tùy từng loại.

"So sánh với sách cũ thì thấy khác nhau, nhưng so với sách chương trình mới thì đồng đẳng, hợp lý hơn. Nếu so giá bộ sách mới với các bộ sách cũ được Nhà nước tổ chức trước đây để nói sách giáo khoa tăng giá thì không tương đồng", Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn nêu quan điểm.

Bộ trưởng nói thêm, Bộ đã chỉ đạo Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam mỗi loại sách dành 25.000 bản phát cho học sinh vùng xa. Tuy nhiên, con số này vẫn ít, cần có biện pháp khác. Đồng thời, khi sách chưa phát hành, Nhà xuất bản đã phải cung cấp bản PDF trên trang web, học sinh có thể tải xuống thuận tiện. "Bộ đang tiến hành các giải pháp để giá sách giáo khoa hợp lý, thuận tiện nhất cho người học", Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn nói.

Sách giáo khoa mới hoàn toàn có thể dùng lại

Lãnh đạo ngành giáo dục khẳng định sách giáo khoa mới dùng lại được chứ không phải dùng một lần rồi phải bỏ. Bộ đã chỉ đạo các trường tăng cường mua sách giáo khoa để tại thư viện để học sinh có thể dùng nhiều lần. Ông cho biết, chương trình thay sách giáo khoa làm theo hình thức cuốn chiếu, mỗi năm làm một vài cấp học nên mất nhiều năm mới thay xong. Cụ thể, giai đoạn này thay sách giáo khoa lớp 1, lớp 2, lớp 3, lớp 7, lớp 10, còn năm tới là lớp 4, lớp 8 và lớp 11. Như vậy, năm nào cũng có nhiệm vụ thay sách thì đương nhiên sách cũ sẽ không dùng được cho năm mới.

Trước đó, thảo luận tại Quốc hội ngày 23/5, nhiều đại biểu Quốc hội đã nêu ra nhiều bất cập về chương trình đổi mới sách giáo khoa, thậm chí có câu hỏi liệu có những tiêu cực trong lựa chọn sách giáo khoa hay không. 

Đại biểu Quốc hội Nguyễn Anh Trí (nguyên Viện trưởng Viện Huyết học - Truyền máu Trung ương), nói nếu sách giáo khoa không được dùng lại thì hàng năm xã hội tốn thêm hàng nghìn tỉ đồng để mua sách mới, gây khó khăn cho gia đình có con đi học, đặc biệt là hộ nghèo.

Đại biểu Nguyễn Thị Kim Thuý (Đà Nẵng) đã đặt câu hỏi: "Liệu có những vụ Việt Á trong lựa chọn sách giáo khoa không?".

Chương trình giáo dục phổ thông mới được thông qua năm 2018, bắt đầu áp dụng với lớp 1 trong năm học 2020. Đi kèm với chương trình, sách giáo khoa mới cũng được thiết kế và đưa vào sử dụng. Lần đầu tiên, Việt Nam triển khai "một chương trình, nhiều sách giáo khoa".

Năm 2021, chương trình triển khai với các lớp 2 và 6, sau đó là ba lớp 3, 7, 10 (năm 2022); các lớp 4, 8 và 11 (năm 2023), cuối cùng là các lớp 5, 9, 12 (năm 2024)./.