Trên thông dưới tắc, Bộ Tài chính chỉ nguyên nhân chậm giải ngân vốn đầu tư công năm 2022

Bộ Tài chính vừa có công văn đề nghị các Bộ, ngành, địa phương thực hiện nghiêm công tác quyết toán vốn đầu tư công dự án hoàn thành năm 2022. Báo cáo từ Bộ Tài chính nêu rõ, cơ bản các Bộ, ngành, địa phương thực hiện đúng quy định thời gian quyết toán. Tuy nhiên, ở cấp huyện, cấp xã, một số chủ đầu tư, ban quản lý dự án vẫn còn tình trạng chậm lập, thẩm tra phê duyệt quyết toán dự án hoàn thành dẫn đến chậm giải ngân vốn đầu tư công.

Một số hồ sơ của các đơn vị chủ đầu tư, ban quản lý dự án lập chưa đầy đủ các nội dung theo quy định của Nghị định số 99/2021/NĐ-CP của Chính phủ về quản lý, thanh toán, quyết toán sử dụng vốn đầu tư công và Thông tư số 96/2021/TT-BTC của Bộ Tài chính về hệ thống mẫu biểu sử dụng trong công tác quyết toán. 

Trường hợp có kết luận của thanh tra, kiểm toán nhưng chưa có ý kiến báo cáo tình hình chấp hành báo cáo thanh tra, kiểm toán; một số báo cáo kết luận thẩm tra quyết toán của cơ quan chủ trì thẩm tra quyết toán còn sơ sài, chưa nêu việc chấp hành của chủ đầu tư đối với ý kiến kết luận của cơ quan thanh tra, kiểm toán Nhà nước (nếu có); một số quyết định phê duyệt chưa đúng mẫu…

Nguyên nhân được Bộ Tài chính nhận định, về phía các Bộ, ngành, địa phương, thủ trưởng một số đơn vị (nhất là cấp huyện, xã) chưa quan tâm chỉ đạo quyết liệt công tác quyết toán dự án hoàn thành, chưa thực hiện nghiêm túc quy định về thời gian, biểu mẫu, hồ sơ quyết toán dự án hoàn thành.

Về phía chủ đầu tư, ban quản lý dự án (chủ yếu là ở cấp huyện, xã), nhà thầu chưa chấp hành đúng quy định về thời gian lập hồ sơ quyết toán dự án hoàn thành để gửi cơ quan thẩm tra quyết toán thẩm tra theo quy định. 

Một số chủ đầu tư, ban quản lý dự án chậm trễ trong việc hoàn tất hồ sơ, thủ tục gửi cơ quan thẩm tra quyết toán; chưa tích cực phối hợp với cơ quan thẩm tra quyết toán cung cấp thông tin, giải trình… trong giai đoạn thẩm tra quyết toán.

Để xảy ra tình trạng này là do một số chủ đầu tư, ban quản lý dự án còn thiếu kinh nghiệm, năng lực hạn chế, chưa tuân thủ về quy trình, trình tự trong đầu tư xây dựng cơ bản, chưa kiểm soát chặt chẽ các đơn vị tư vấn, thi công trong thực hiện hợp đồng. Do đó, khi quyết toán lại phải bổ sung, điều chỉnh… gây mất nhiều thời gian.

Một số nhà thầu chưa quan tâm và chưa phối hợp với các chủ đầu tư, ban quản lý dự án trong việc lập quyết toán A-B, không thực hiện lập và cung cấp hồ sơ theo quy định để thực hiện quyết toán dự án thành.

Một số dự án kéo dài và trải qua nhiều chủ đầu tư, ban quản lý dự án nên công tác theo dõi, quản lý, lưu trữ, bàn giao hồ sơ ở một số dự án tại chủ đầu tư, ban quản lý dự án không chặt chẽ theo quy định, dẫn tới tình trạng bị thất lạc hồ sơ của dự án.

Về phía cơ quan chủ trì thẩm tra quyết toán, vẫn còn tình trạng chậm thẩm tra quyết toán dự án hoàn thành (nhất là cấp huyện, xã); chưa thường xuyên kiểm tra, hướng dẫn cơ quan tài chính cấp dưới (nhất là cấp huyện, xã) trong quyết toán dự án hoàn thành.

Nguyên nhân là do số người làm công tác thẩm tra quyết toán của cơ quan chủ trì việc này còn hạn chế, thậm chí phải làm kiêm nhiệm; thời gian thẩm tra quyết toán dự án hoàn thành còn ngắn; công tác kiểm tra, nắm bắt, hướng dẫn nghiệp vụ quyết toán dự án hoàn thành đối với cấp huyện, xã còn hạn chế và chưa thường xuyên.

Công khai nhà thầu lơ là lập hồ sơ quyết toán, chậm giải ngân vốn đầu tư công, hạn chế tham gia gói thầu mới

Bộ Tài chính đã yêu cầu các Bộ, ngành, địa phương chỉ đạo các cơ quan chuyên môn, chủ đầu tư, ban quản lý dự án và các đơn vị có liên quan thực hiện nghiêm túc các quy định; xác định rõ nguyên nhân, trách nhiệm của tập thể, cá nhân không thực hiện đúng quy định về thời gian quyết toán dự án hoàn thành (chậm lập, chậm nộp báo cáo quyết toán và chậm thẩm tra, phê duyệt báo cáo quyết toán).

Ngoài ra, công khai danh sách các nhà thầu vi phạm thời gian lập hồ sơ quyết toán trên Báo Đấu thầu, hệ thống mạng đấu thầu quốc gia để thông báo cho các chủ đầu tư, ban quản lý dự án biết. Không để nhà thầu có vi phạm quy định về thời gian lập hồ sơ quyết toán vốn đầu tư dự án hoàn thành được tham gia đấu thầu dự án, gói thầu mới.