Thủ tướng Phạm Minh Chính: Giải thưởng VinFuture thúc đẩy hợp tác toàn cầu, kết nối những ý tưởng sáng tạo

Trao giải VinFuture 2024 vinh danh những nhà khoa học xuất chúng

Lễ trao giải VinFuture 2024 vinh danh những nhà khoa học xuất chúng với các công trình nghiên cứu đột phá, mang đến nguồn sức mạnh to lớn giúp nhân loại kiên cường vượt qua mọi thử thách; đồng thời kiến tạo bệ phóng đưa thế giới bứt phá và vươn tới một tương lai bền vững hơn, thịnh vượng hơn.

Theo Ban tổ chức, Giải thưởng VinFuture năm thứ 4 nhận được 1.469 hồ sơ đề cử từ hơn 80 quốc gia và vùng lãnh thổ trên khắp 5 châu lục. Hội đồng Giải thưởng VinFuture quy tụ 11 nhà khoa học có tầm ảnh hưởng bậc nhất thế giới.

Hệ thống giải thưởng VinFuture gồm 4 hạng mục trong đó, Giải thưởng chính - trị giá hơn 76 tỷ đồng, tương đương 3 triệu USD, với 3 giải Đặc biệt mỗi giải trị giá gần 13 tỷ đồng, tương đương 500 nghìn USD dành cho: Nhà khoa học nữ, Nhà khoa học đến từ các nước đang phát triển và Nhà khoa học nghiên cứu các lĩnh vực mới.

Giải thưởng chính VinFuture 2024 được trao cho 5 nhà khoa học: Yoshua Bengio, Geoffrey E. Hinton, Jen-Hsun Huang, Yann LeCun, và Fei-Fei Li vì những đóng góp đột phá để thúc đẩy sự tiến bộ của học sâu. Các nghiên cứu của họ đã mở ra một kỷ nguyên đột phá cho những đổi mới sáng tạo về công nghệ, nhờ đó mà máy móc có thể "học" từ lượng dữ liệu khổng lồ và đạt được độ chính xác đáng kinh ngạc trong các tác vụ như nhận diện hình ảnh, xử lý ngôn ngữ tự nhiên và đưa ra quyết định.

Thành tựu này có được là nhờ những đóng góp mang tính cách mạng cho mạng thần kinh nhân tạo (nơ-ron) và các thuật toán học sâu của Giáo sư Geoff E. Hinton, Giáo sư Yann LeCun và Giáo sư Yoshua Bengio; Hiệu suất điện toán cũng được tăng lên nhanh chóng nhờ những tiến bộ được thúc đẩy bởi ông Jen-Hsun Huang trong việc sử dụng bộ xử lý đồ họa (GPU); Giáo sư Fei-Fei Li tạo ra tập dữ liệu ImageNet đã thúc đẩy sự tiến bộ trong hệ thống nhận diện hình ảnh, giúp huấn luyện các mô hình học sâu ở quy mô lớn.

Nữ giáo sư Mỹ Kristi S. Anseth nhận giải đặc biệt dành cho Nhà khoa học nữ nhờ những tiến bộ trong thiết kế vật liệu polymer và các phương pháp cho ứng dụng y sinh. Theo đó, nữ giáo sư Kristi S. Anseth đã tiên phong phát triển các hệ thống nuôi cấy tế bào dựa trên vật liệu sinh học để giải mã các tín hiệu của chất nền ngoại bào (ECM) trong quá trình điều hòa sự phát triển, duy trì và tái tạo mô. Bà đã thiết kế cấu trúc ECM nhân tạo nhằm mô phỏng môi trường vi mô đặc trưng của tế bào và mô trong không gian ba chiều.

Giải đặc biệt VinFuture 2024 vinh danh nhà khoa học đến từ các nước đang phát triển thuộc về Tiến sĩ Firdausi Qadri với công trình "Sự đổi mới cải tiến vaccine dạng uống ngừa bệnh tả ở các nước đang phát triển". Trong bốn thập kỷ qua, tiến sĩ Firdausi Qadri đã rất nỗ lực trong việc phòng chống các bệnh lây nhiễm để đảm bảo các loại vaccine giá phải chăng có thể tiếp cận, chuyển tới những quốc gia đang phát triển, cần những loại vaccine này nhất.

Giải Đặc biệt VinFuture 2024 dành cho Nhà khoa học nghiên cứu các lĩnh vực mới được trao cho Giáo sư Zelig Eshhar, Giáo sư Carl H. June và Giáo sư Michel Sadelain vì sự phát triển liệu pháp tế bào CAR T để điều trị ung thư và các bệnh khác. Giáo sư Carl H. June và Giáo sư Michel Sadelain đã tiếp tục cải tiến liệu pháp tế bào CAR T, giúp liệu pháp này điều trị hiệu quả các bệnh ung thư và tự miễn không đáp ứng với các liệu pháp thông thường. Kết quả, Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) đã phê duyệt liệu pháp tế bào CAR T đầu tiên vào năm 2017 để điều trị bệnh bạch cầu lympho cấp tính ở trẻ em và thanh thiếu niên. Hiện nay, liệu pháp này đang được xem xét áp dụng trong chăm sóc lâm sàng trên thế giới.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính: Việt Nam cam kết tạo mọi điều kiện để các nhà khoa học tỏa sáng

Theo Thủ tướng, trong thế giới đầy biến động với nhiều khó khăn, thách thức ngày nay, khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo là con đường ngắn nhất, hiệu quả nhất để chúng ta bứt phá, vươn xa, bay cao, hội nhập trong tiến trình phát triển, làm cho thế giới, nhân loại ngày càng tốt đẹp, ấm no và hạnh phúc hơn.

Nhấn mạnh Tuần lễ Khoa học VinFuture 2024 và Lễ trao giải VinFuture 2024 hội tụ những "tinh hoa", những "người khổng lồ" của khoa học thế giới với những thành tựu khoa học xuất sắc, đặc biệt là 4 công trình khoa học được vinh danh - Thủ tướng cho rằng, với phạm vi bao quát các lĩnh vực cốt lõi như khoa học máy tính, y tế công cộng, sức khoẻ toàn cầu, khoa học vật liệu và y học tái tạo, các công trình được vinh danh hôm nay đều là các sáng kiến đột phá, những giải pháp quan trọng giải quyết các thách thức chung mang tính toàn cầu, toàn dân, toàn diện và góp phần định hình tương lai của thế giới.

Thủ tướng đánh giá cao tầm vóc quốc tế của Quỹ VinFuture, đặc biệt Giải thưởng VinFuture đang trở thành một trong những giải thưởng khoa học thường niên uy tín, truyền cảm hứng thúc đẩy hợp tác toàn cầu, kết nối những ý tưởng sáng tạo để giải quyết những thách thức lớn của toàn dân. Điều đó cũng phù hợp với chiến lược phát triển của Việt Nam, nơi khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số được xác định là một trong những trụ cột quan trọng của phát triển đất nước nhanh, bền vững.

Thủ tướng cũng nhấn mạnh: Việt Nam luôn đặc biệt quan tâm đến khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo, coi đây là yêu cầu khách quan, là lựa chọn chiến lược, là ưu tiên hàng đầu và là quốc sách để thúc đẩy phát triển nhanh và bền vững trong kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình giàu mạnh, thịnh vượng của dân tộc, như đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm đã định hướng.

Trong nỗ lực "bắt kịp, tiến cùng, bứt phá và vượt lên", Việt Nam xác định rõ ý nghĩa đặc biệt quan trọng, ưu tiên nguồn lực và tập trung hoàn thiện thể chế, cơ chế, chính sách cho phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, nhất là trong các ngành, lĩnh vực mới nổi, đặc biệt quan trọng như chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, kinh tế sáng tạo, chíp bán dẫn, trí tuệ nhân tạo, điện toán đám mây, Internet vạn vật...

Thủ tướng mong muốn các nhà khoa học và cộng đồng doanh nghiệp, nhà đầu tư, các đối tác quốc tế và trong nước tiếp tục hợp tác chặt chẽ, ủng hộ, hỗ trợ, giúp đỡ hiệu quả hơn nữa để Việt Nam tiếp tục có những bước phát triển đột phá trong nâng cao năng lực khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo. 

Trong đó, tập trung cho việc xây dựng, hoàn thiện thể chế, chính sách với quan điểm "thể chế là đột phá của đột phá", phát triển hệ thống kết cấu hạ tầng, nguồn nhân lực chất lượng cao, các quỹ đầu tư mạo hiểm, huy động và sử dụng hiệu quả mọi nguồn lực từ bên trong và bên ngoài cho khoa học công nghệ, khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo. 

Qua đó, góp phần tạo động lực bứt phá, sớm hiện thực hoá, thực hiện thành công các mục tiêu chiến lược: Phấn đấu đến năm 2030 là nước đang phát triển, có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao; đến năm 2045 trở thành nước phát triển, có thu nhập cao.

Thủ tướng Phạm Minh Chính khẳng định: Việt Nam cam kết tạo mọi điều kiện thuận lợi nhất để nhà khoa học, khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo ngày càng toả sáng, phát triển mạnh mẽ. Với tinh thần "lợi ích hài hoà, rủi ro chia sẻ", Việt Nam luôn hoan nghênh, khuyến khích các nhà khoa học, cộng đồng doanh nghiệp, nhà đầu tư hiện thực hoá các ý tưởng, cơ hội, dự án đầu tư của mình tại Việt Nam.