Thi tốt nghiệp từ 2025: Chỉ nên thi 3 môn để giảm áp lực cho thí sinh

Các Sở Giáo dục và Đào tạo địa phương gửi ý kiến về Bộ Giáo dục và Đào tạo về phương án thi tốt nghiệp trung học phổ thông từ năm 2025 theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018 hạn chót là 9/9/2023. Đây là cơ sở để Bộ Giáo dục và Đào tạo tổng hợp, phân tích để đề xuất phương án hợp lý báo cáo Thường trực Chính phủ trước khi công bố chính thức phương án thi tốt nghiệp trung học phổ thông dự kiến vào quý IV năm nay.

Trước đó, Bộ Giáo dục và Đào tạo đưa ra 2 phương án thi tốt nghiệp trung học phổ thông từ năm 2025. Phương án 1 gồm 6 môn, trong đó 4 môn bắt buộc (Toán, Ngữ văn, Lịch sử, Ngoại ngữ) và 2 môn tự chọn (trong số các môn học sinh chọn học ở lớp 12). Phương án 2 gồm 5 môn trong đó Toán, Ngữ văn, Ngoại ngữ và 2 môn tự chọn trong số các môn đã được học (có cả môn Lịch sử).

Sau khi Bộ Giáo dục và Đào tạo đưa ra 2 phương án cho kì thi này, nhiều giáo viên bậc trung học phổ thông ở Thành phố Hồ Chí Minh nêu quan điểm, nên có thêm một phương án thứ 3 để cùng nhau thảo luận.

Theo các giáo viên đề xuất, phương án 3 gồm 3 môn: Toán, Ngữ văn, Ngoại ngữ. Riêng thí sinh hệ giáo dục thường xuyên, các em được chọn một môn thay thế môn Ngoại ngữ.

Các giáo viên cho biết, thí sinh chỉ cần thi 3 môn Toán, Ngữ văn, Ngoại ngữ bởi vì học sinh giỏi Toán sẽ học tốt các môn khoa học tự nhiên: Vật lí, Hóa học, Sinh học kể cả khoa học xã hội như Ngữ văn, Lịch sử, Địa lí… Minh chứng, nhiều học sinh giỏi Toán cũng học giỏi văn, các em viết bài rất chặt chẽ, logic – khác với học sinh giỏi văn viết mượt mà, bay bổng.

Cùng với đó, một nhà giáo dạy Ngữ văn cho biết, thi môn văn nhằm cụ thể hóa học Văn là để biết giao tiếp, giao tiếp một cách có hiệu quả và có văn hóa. Cụ thể hóa 2 chữ "giao tiếp" này là năng lực nói và năng lực viết. Học văn là để "biết nói" và "biết viết" – hiểu theo nghĩa sâu sắc và khoa học của hai năng lực này. Đó là những thứ nghe thấy được, nhìn thấy được, kiểm chứng được bằng những công cụ và phương pháp khách quan.

Bên cạnh đó, ngôn ngữ nói chung và ngoại ngữ (chủ yếu môn Tiếng Anh) nói riêng là công cụ vô cùng quan trọng để con người có thể giao tiếp được với nhau. Nó không chỉ là một phương tiện để truyền đạt những suy nghĩ và ý tưởng, mà còn xây dựng nên tình bạn, các mối quan hệ kinh tế và mối quan hệ văn hóa, xã hội.

Bất kỳ ngôn ngữ nào cũng là một món quà, kiến thức mà Thượng đế đã ban cho con người. Chắc chắn rằng việc học ngôn ngữ sẽ giúp chúng ta phát triển bản thân, trí óc và cả nhân cách. Theo xu thế phát triển, tiếng Anh đã trở thành một ngôn ngữ quốc tế và được sử dụng rộng rãi tại nhiều quốc gia trên thế giới.

Hơn nữa, mục đích chính của kì thi tốt nghiệp nhằm dùng kết quả thi để xét công nhận tốt nghiệp trung học phổ thông; cung cấp thêm thông tin để đánh giá chất lượng giáo dục phổ thông và cung cấp dữ liệu làm căn cứ để tuyển sinh đại học, cao đẳng nên chỉ cần thi 3 môn là đủ.

Muốn đánh giá chất lượng giáo dục phổ thông một cách toàn diện, chính xác thì cần thêm các thông số từ các kì kiểm tra, đánh giá thường xuyên, đánh giá định kì của bậc trung học phổ thông, chứ không phải chỉ có điểm số của kì thi tốt nghiệp.

Ngoài ra, hiện nay các trường đại học xét tuyển theo hàng chục phương án và việc lấy điểm thi tốt nghiệp trung học phổ thông cũng chỉ là một trong những phương án đó. Các trường chủ yếu tuyển sinh theo phương thức lấy điểm học bạ, tổ chức kì thi đánh giá năng lực, đánh giá tư duy… nên thi tốt nghiệp 3 môn là hợp tình hợp lí.

Đáng nói, theo ý kiến của nhiều thí sinh, đề thi các môn Vật lí, Hóa học và Sinh học trong tổ hợp Khoa học tự nhiên khá dài. Với 40 câu hỏi trong thời gian 50 phút mỗi môn khiến thí sinh không kịp thời gian làm bài, cộng với phải thi 3 môn trong 1 buổi cũng gây áp lực cho thí sinh, kể cả giám thị.

Cuối cùng, nhiều năm qua, thí sinh cả nước đỗ tốt nghiệp trung học phổ thông với tỉ lệ rất cao thì không cần phải tổ chức thi nhiều môn. Tỉ lệ học sinh được công nhận tốt nghiệp trung học phổ thông năm 2023 là 98,88%, cao nhất kể từ khi kỳ thi bắt đầu đổi mới năm 2015. Năm ngoái, con số này là 98,57%, năm 2021 là gần 96,88% và năm 2020 là 98,34%.