Thí điểm giải quyết Bảo hiểm xã hội 1 lần xác thực qua chữ ký số
Bảo hiểm xã hội Việt Nam vừa ban hành Quyết định số 3612/QĐ-BHXH ban hành Quy trình giải quyết hưởng Bảo hiểm xã hội 1 lần áp dụng thí điểm xác thực qua chữ ký số được tích hợp trong ứng dụng trên thiết bị di động.
Đây là dịch vụ công được triển khai theo Quyết định số 422/QĐ-TTg ngày 4/4/2022 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Danh mục dịch công trực tuyến tích hợp, cung cấp trên Cổng Dịch vụ công quốc gia năm 2022.
Đối tượng áp dụng
Đối tượng áp dụng là người lao động:
- Đã được cấp sổ Bảo hiểm xã hội theo quy định tại Quyết định số 1188/QĐ-BHXH ngày 24/5/2022 của Tổng Giám đốc Bảo hiểm xã hội Việt Nam sửa đổi, bổ sung một số điều quy trình thu bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp; quản lý sổ bảo hiểm xã hội, thẻ bảo hiểm y tế ban hành kèm theo Quyết định số 595/QĐ-BHXH ngày 14/4/2017 và Quyết định số 505/QĐ-BHXH ngày 27/3/2020 của Tổng Giám đốc Bảo hiểm xã hội Việt Nam;
- Có tài khoản trên Cổng Dịch vụ công Quốc gia và chữ ký số tích hợp trong ứng dụng trên thiết bị di động, có yêu cầu thực hiện thủ tục hành chính trên Cổng Dịch vụ công.
Chữ ký số cá nhân là một loại chữ ký điện tử, có giá trị tương đương với chữ ký tay của mỗi cá nhân. Chữ ký số cá nhân được dùng với mục đích xác thực danh tính của người ký trong trường hợp:
- Ký các văn bản, tài liệu điện tử như: hợp đồng, thỏa thuận, hóa đơn,…
- Tham gia các giao dịch trực tuyến: kê khai thu nhập cá nhân, sử dụng internet banking, mobile banking, giao dịch chứng khoán, mua bán trực tuyến…
Để được phép sử dụng người dùng phải đăng ký chứng thư số cá nhân với đơn vị cung cấp chữ ký số.
Quy trình thực hiện
Quyết định số 3612/QĐ-BHXH quy định trình tự thực hiện thủ tục giải quyết hưởng Bảo hiểm xã hội 1 lần đối với người lao động (không bao gồm đối tượng thuộc Bộ Quốc phòng quản lý) áp dụng thí điểm xác thực qua chữ ký số được tích hợp trong ứng dụng trên thiết bị di động và thực hiện trên Cổng Dịch vụ công quốc gia.
Các bước thực hiện quy trình giải quyết hưởng và chi trả Bảo hiểm xã hội 1 lần áp dụng thí điểm xác thực qua chữ ký số:
- Kê khai và nộp hồ sơ;
- Tiếp nhận hồ sơ;
- Giải quyết và lập danh sách chi trả;
- Chi trả;
- Trả kết quả giải quyết.
Theo đó, người lao động kê khai đầy đủ, chính xác thông tin theo Mẫu 14A- HSB được cung cấp trên Cổng dịch vụ công quốc gia, thực hiện ký số, đăng tải các hồ sơ điện tử hoặc dẫn nguồn tài liệu từ Kho quản lý dữ liệu điện tử của cá nhân và nộp hồ sơ trên Cổng Dịch vụ công.
Người lao động không phải khai, nộp lại dữ liệu, hồ sơ, giấy tờ đã có trong cơ sở dữ liệu do cơ quan Bảo hiêm xã hội đang quản lý hoặc đã được cơ quan có thẩm quyền số hóa, lưu giữ, kết nối, chia sẻ thông tin với Cổng dịch vụ công, Hệ thống thông tin một cửa điện tử.
Cán bộ bộ phận Một cửa sẽ truy cập phần mềm Tiếp nhận và quản lý hồ sơ nhận hồ sơ chuyển đến từ Cổng Dịch vụ công và kiểm tra nội dung kê khai, thành phần hồ sơ, tính chính xác của hồ sơ, thông tin trên hồ sơ.
Sau đó, nhận sổ Bảo hiểm xã hội bản giấy do người lao động gửi đến khi đã được giải quyết hưởng Bảo hiểm xã hội 1 lần, thực hiện lưu trữ hoặc chuyển phòng Quản lý hồ sơ lưu trữ theo quy định cùng hồ sơ đã được giải quyết hưởng từ Bộ phận/Phòng Chế độ Bảo hiểm xã hội.
Cán bộ phận hoặc Phòng Chế độ Bảo hiểm xã hội sẽ có thời hạn giải quyết tối đa là 5 ngày làm việc, kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ theo quy định.
Điều kiện hưởng Bảo hiểm xã hội 1 lần
Căn cứ theo Điều 3 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 thì bảo hiểm xã hội là sự bù đắp một phần thu nhập dành cho người lao động khi người lao động bị ốm đau, thai sản hay bị tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, hết tuổi lao động hoặc chết.
Trong đó, chế độ bảo hiểm xã hội 1 lần chỉ là một trong những quyền lợi mà người tham gia Bảo hiểm xã hội được hưởng. Cụ thể là đối với người lao động tham gia Bảo hiểm xã hội bắt buộc sau 1 năm nghỉ việc hoặc người tham gia Bảo hiểm xã hội tự nguyện dừng tham gia Bảo hiểm xã hội sau 1 năm và một số trường hợp đặc biệt khác khi có yêu cầu gửi cơ quan Bảo hiểm xã hội sẽ được giải quyết hưởng chế độ Bảo hiểm xã hội 1 lần theo quy định.
Căn cứ theo Điểm a, b, Khoản 1, Điều 8, Nghị định 115/2015/NĐ-CP và Điều 60, Luật Bảo hiểm xã hội Việt Nam năm 2014 quy định rõ 6 trường hợp được nhận Bảo hiểm xã hội 1 lần bao gồm:
- Đủ tuổi hưởng lương hưu theo quy định mà chưa đủ 20 năm đóng Bảo hiểm xã hội (hoặc chưa đủ 15 năm đóng Bảo hiểm xã hội đối với lao động nữ là người hoạt động chuyên trách hoặc không chuyên trách ở xã, phương, thị trấn) và không tiếp tục tham gia Bảo hiểm xã hội tự nguyện;
- Người lao động tham gia Bảo hiểm xã hội bắt buộc sau một năm nghỉ việc, người tham gia Bảo hiểm xã hội tự nguyện sau một năm không tiếp tục đóng Bảo hiểm xã hội mà chưa đủ 20 năm đóng Bảo hiểm xã hội;
- Ra nước ngoài để định cư;
- Người đang bị mắc một trong những bệnh nguy hiểm đến tính mạng như ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS và những bệnh khác theo quy định của Bộ Y tế;
- Người lao động thuộc một trong các trường hợp sau đây khi phục viên, xuất ngũ, thôi việc mà không đủ điều kiện để hưởng lương hưu;
- Người tham gia Bảo hiểm xã hội bắt buộc sau 1 năm nghỉ việc hoặc tham gia Bảo hiểm xã hội tự nguyện sau 01 năm không tiếp tục đóng mà chưa đủ 20 năm đóng (Điều 1 Nghị quyết 93/2015/QH13).
Người lao động tham gia đóng Bảo hiểm xã hội thuộc 1 trong 6 trường hợp trên có thể gửi yêu cầu đến cơ quan Bảo hiểm xã hội để lãnh Bảo hiểm xã hội 1 lần theo quy định.
