Tháp đón gió - tuyệt tác kiến trúc của thành phố sa mạc Yazd
Du khách muốn khám phá một thành phố sa mạc độc đáo, nơi có những công trình kiến trúc cổ xưa và tinh tế thì Yazd, Iran là một lựa chọn. Nơi đây có những tháp đón gió kỳ diệu, giúp làm mát không khí trong những ngày nóng bức.
Yazd là một trong những thành phố nóng nhất Trái Đất, nằm ở sa mạc Iran. Tại đây, người dân đã phát triển một loại kiến trúc độc đáo để làm mát nhà ở: tháp đón gió, hay badgir trong tiếng Ba Tư. Đây là những tòa tháp cao giống như ống khói, mọc lên từ những ngôi nhà gạch nung hàng trăm năm tuổi.
Tháp đón gió - hay badgir - là những tòa tháp cao với nhiều mặt thoáng, dẫn gió vào nhà và tạo ra làn gió mát lạnh. Chúng là biểu tượng của sự sáng tạo và bền vững của người dân Yazd, nơi có khí hậu khắc nghiệt và nguồn tài nguyên hạn chế. Bạn sẽ ngạc nhiên khi biết rằng tháp đón gió đã tồn tại từ hàng nghìn năm trước và vẫn hoạt động hiệu quả cho đến ngày nay.
Yazd còn có nhiều điểm tham quan hấp dẫn khác, như Vườn Dowlatabad, nơi có tháp đón gió cao nhất thế giới; khu phố cổ với những con phố hẹp và mái che bằng gạch; các di tích lịch sử và văn hóa của đế chế Ba Tư và các cộng đồng Zoroastrian. Yazd được UNESCO công nhận là Di sản Thế giới, vì là một minh chứng sống cho sự thích ứng và phát triển của con người trong sa mạc.
Du khách sẽ có những trải nghiệm tuyệt vời về một thành phố sa mạc đặc biệt, nơi có những tháp đón gió kỳ diệu.
Đến Yazd (Iran), để khám phá một nền văn hóa giàu có và một kiến trúc bền vững.
Các tháp đón gió là điểm hấp dẫn du khách, kiến trúc được coi là điều hòa tự nhiên giúp giảm cái nóng khắc nghiệt lại sa mạc. Ảnh PL
Chúng có hai hoặc nhiều mặt thoáng, đón gió thổi trên cao và dẫn xuống ngôi nhà bên dưới. Điều này khiến không khí nóng bị đẩy ra ngoài qua mặt đối diện của tháp đón gió. Ảnh: Pooria Pirhadi
Nghiên cứu cho thấy thiết kế đơn giản này có thể giảm nhiệt độ bên trong tòa nhà khoảng 8 - 12 độ C. Ảnh: Mostafa tabatabaei
Tháp đón gió là một trong những tuyệt tác kỹ thuật của người Yazd, được UNESCO xếp hạng là Di sản Thế giới vào năm 2017. Ảnh: Mostafa tabatabaei
UNESCO gọi thành phố này là "bằng chứng sống" cho việc sử dụng thông minh các nguồn tài nguyên sẵn có hạn chế trong sa mạc để sinh tồn. Ảnh: Mostafa tabatabaei
Tháp đón gió được cho là có thể tồn tại từ 2.500 năm trước, khi đế chế Ba Tư cai trị phần lớn Trung Đông. Ảnh: Mostafa tabatabaei
Công trình lâu đời nhất trong số 700 tháp đón gió của thành phố tồn tại từ thế kỷ 14. Khác với máy điều hòa không khí tốn năng lượng và thải carbon, tháp đón gió rẻ và sạch. Ảnh: Mostafa tabatabaei
"Suốt nhiều thế kỷ, trước khi chúng ta có điện, chúng đã giúp làm mát nhà ở", Abdolmajid Shakeri, quan chức của Bộ Du lịch và Di sản văn hóa Iran, cho biết. Ảnh: Mostafa tabatabaei
Người dân ở đây đã có hàng trăm năm sống với cái nóng thiêu đốt trên sa mạc. Ảnh: Mostafa tabatabaei
Majid Oloumi, người quản lý Vườn Dowlatabad, nơi có tháp đón gió cao 33 m - một trong những tháp cao nhất thế giới, miêu tả phương pháp làm mát này là "hoàn toàn sạch vì không sử dụng điện hay các vật liệu gây ô nhiễm". Ảnh: Mostafa tabatabaei
Badgir chứng minh rằng sự đơn giản có thể là một phần thiết yếu của sự bền vững. Nó đi ngược lại quan niệm sai lầm phổ biến cho rằng các giải pháp bền vững cần phức tạp hoặc công nghệ cao. Ảnh: Mostafa tabatabaei
Trong một số thiết kế, không khí đi vào còn thổi qua mặt nước, giúp làm mát thêm. Ảnh: Mostafa tabatabaei
Tuy nhiên, truyền thống kiến trúc độc đáo của Yazd gần như bị lãng quên tại chính cội nguồn, đặc biệt là từ khi máy điều hòa không khí xuất hiện. Ảnh: Pooria Pirhadi
Các công trình hàng trăm năm tuổi làm từ đất sét, gạch bùn và gạch không nung giúp cách nhiệt, chống lại nắng nóng thiêu đốt. Ảnh: Mostafa tabatabaei
Kiến trúc khí hậu sinh học suy tàn do những hạn chế về kinh tế và các phương pháp xây dựng hiện đại thường ủng hộ việc sử dụng vật liệu tiêu tốn nhiều năng lượng và nhiên liệu hóa thạch. Ảnh: Mostafa tabatabaei
Khu phố cổ của Yazd là một "mê cung" với nhiều con phố hẹp và hẻm có mái che. Ảnh: Mostafa tabatabaei
- Tham khảo thêm
