Tác giả/nhóm tác giả đạt Giải thưởng "Nhân tài Đất Việt" năm 2025 thuộc lĩnh vực Y - Dược

Giải Nhất: Công trình "Triển khai ghép đa tạng từ người hiến chết não tại Bệnh viện Hữu Nghị Việt Đức", của nhóm tác giả: TS.BS Dương Đức Hùng và cộng sự (14 người, Bệnh viện Hữu Nghị Việt Đức).

Công trình "Triển khai ghép đa tạng từ người hiến chết não tại Bệnh viện Hữu Nghị Việt Đức" là những kỹ thuật lần đầu tiên được thực hiện tại Việt Nam.

Về tính sáng tạo: Nhóm tác giả đã dựa vào kinh nghiệm của các trường hợp ghép tạng đơn lẻ mà khi áp dụng vào ghép đa tạng đã có những điều chỉnh cho phù hợp.

Về tính khoa học: Việc chỉ định ghép nhiều tạng đồng thời phải dựa vào các tiêu chuẩn chặt chẽ, lý do nếu chỉ định không đúng thì sẽ lãng phí 2 tạng, mất cơ hội cứu sống 02 bệnh nhân khác. Việc thực hiện ghép đồng thời 2 tạng đều dựa vào tình trạng bệnh nhân, cơ hội sống sót, kinh nghiệm của các trung tâm trên thế giới và áp dụng trong hoàn cảnh Việt Nam. Tất cả các trường hợp ghép đa tạng đều được thảo luận đa chuyên khoa về chỉ định ghép, về các bước tiến hành cụ thể, các quy trình chăm sóc và theo dõi sau ghép...

Về tính hoàn thiện: Các quy trình này được bệnh viện phê duyệt, đã hoàn thiện các bước từ tuyển chọn người hiến, người nhận, các quy trình kỹ thuật lấy và ghép đa tạng, các quy trình gây mê hồi sức, chăm sóc và điều trị sau ghép.

Về tính ứng dụng: Triển khai các kỹ thuật khó trong ghép tạng như ghép tụy -ruột, ghép toàn bộ tạng ổ bụng... Đồng thời cũng cho phép triển khai tại các trung tâm ghép tạng khác trong cả nước, nơi đã có kinh nghiệm ghép các tạng đơn lẻ.

Về tính hiệu quả: Mang lại cuộc sống cho những người bệnh, có ý nghĩa nhân văn và còn là minh chứng cho sự tiến bộ vượt bậc của nền y học Việt Nam.

Giải Nhì: Công trình "Hiệu quả điều trị kết hợp tiêu huyết khối và lấy huyết khối cơ học trong nhồi máu não cấp" của nhóm tác giả: PGS. TS. Mai Duy Tôn; PGS. TS. Vũ Đăng Lưu (Bệnh viện Bạch Mai).

Về tính sáng tạo và khoa học: Công trình "Hiệu quả điều trị kết hợp tiêu huyết khối và lấy huyết khối cơ học trong nhồi máu não cấp" thực hiện trên cơ sở khoa học, hiệu quả và độ an toàn của chiến lược phối hợp tiêu sợi huyết tĩnh mạch và lấy huyết khối cơ học trong điều trị đột quỵ nhồi máu não cấp.

Cụm công trình là minh chứng cho sự kết hợp chặt chẽ giữa nghiên cứu khoa học – ứng dụng lâm sàng – phối hợp đa chuyên khoa – đổi mới công nghệ – chuyển giao kỹ thuật, góp phần nâng cao chất lượng cấp cứu và điều trị đột quỵ nhồi máu não cấp, đồng thời đưa y học Việt Nam hội nhập và khẳng định vị thế trên bản đồ đột quỵ toàn cầu

Về tính hoàn thiện: Đào tạo và phát triển nguồn nhân lực, chuyển giao kỹ thuật, xây dựng mạng lưới trung tâm đột quỵ và điện quang can thiệp hiện đại, lan tỏa trong nước và khu vực

Về tính ứng dụng: Đóng góp dữ liệu khoa học có giá trị quốc tế, bổ sung bằng chứng cho các thử nghiệm đa trung tâm, đồng thời trở thành căn cứ xây dựng hướng dẫn điều trị chính thức của Bộ Y tế.

Về tính hiệu quả: Giúp rút ngắn thời gian cấp cứu, nâng cao tỷ lệ tái thông và cải thiện kết cục người bệnh

Giải Ba: Công trình "Ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI, Artificial Intelligence) trong tiếp nhận, quản lý, tuyển chọn người nhận mô – tạng hiến" (Thuộc Chương trình máy tính: Phần mềm tiếp nhận, quản lý, tuyển chọn và điều phối mô – tạng hiến – Bệnh viện Chợ Rẫy) của nhóm tác giả: TS.BSCKII Nguyễn Tri Thức; TS.BS Dư Thị Ngọc Thu; ThS.KS Lê Thanh Chương (Bệnh viện Chợ Rẫy, Thành phố Hồ Chí Minh).

Về tính sáng tạo và khoa học: Đây là phần mềm chuyên biệt dành riêng cho chuyên ngành Điều phối trong hiến và ghép mô-tạng đầu tiên tại Việt Nam. Nội dung thiết kế dựa vào các quy định của Bộ Y tế Việt Nam, kinh nghiệm lâm sàng và chỉnh sửa, sáng tạo cho phù hợp với điều kiện triển khai và ứng dụng tại Việt Nam

Về tính hoàn thiện: Công trình có đầy đủ tài liệu mô tả, đã được nghiệm thu vào năm 2022 và 2023 từ Cấp cơ sở của Bệnh viện và Cấp Sở KH&CN Thành phố Hồ Chí Minh. Đã đăng ký bản quyền tác giả số 5072/2023/QTG ngày 20/6/2023. Bản quyền của "Phần mềm tiếp nhận, quản lý, tuyển chọn và điều phối mô-tạng hiến - Bệnh viện Chợ Rẫy số 6223/2025/QTG, do Cục Bản quyền tác giả - Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cấp ngày 28/7/2025

Về tính ứng dụng: Phần mềm đã và đang ứng dụng trong thực tế tại Bệnh viện Chợ Rẫy và có triển vọng áp dụng rộng rãi trên cả nước cho tất cả các Bệnh viện cho dù có là Trung tâm ghép tạng hay không, đạt hiệu quả kinh tế xã hội, dễ dàng triển khai. Hiện được Bộ Y tế yêu cầu phối hợp với Trung tâm điều phối Quốc gia về ghép bộ phận cơ thể người triển khai thực hiện trên toàn quốc theo công văn số 2319/K2DT-KHCN, ngày 17/9/2025.

Về tính hiệu quả: Phần mềm vẫn đang được cộng đồng sử dụng trong đăng ký hiến tạng khi chết (chết não hay chết tuần hoàn) (60.030 đơn), đăng ký chờ ghép mô-tạng, tìm hiểu thông tin về hiến và ghép mô-tạng, giải đáp thắc mắc từ cộng đồng, thông tin về số trường hợp đăng ký hiến tạng, chờ ghép mô-tạng…

Giải Khuyến khích: Công trình "Cải tiến kỹ thuật cô lập tĩnh mạch phổi trong điều trị rung nhĩ bằng phương pháp sử dụng bóng áp lạnh Cryoballoon" của nhóm tác giả: Ths. Nguyễn Duy Linh, Ths. Lê Võ Kiên, PGS.TS Nguyễn Thị Thu Hoài (Viện Tim mạch Quốc gia - Bệnh viện Bạch Mai).

Về tính sáng tạo và khoa học: Đây là một kỹ thuật triệt đốt rối loạn nhịp phức tạp, chuyên sâu, sử dụng công nghệ và năng lượng mới nhất tại Việt Nam (Cryoballoon) theo quyết định 980 QĐ/BYT ngày 21/03/2025 của Bộ Y tế.

Về tính hoàn thiện: Được Bộ Y Tế ra quyết định phê duyệt "Quy trình kỹ thuật triệt đốt bằng nhiệt lạnh để cô lập tĩnh mạch phổi trong điều trị rung nhĩ thực hiện tại bệnh viện Bạch Mai" (theo quyết định 980 QĐ/BYT)

Về tính ứng dụng: Hiện tại ở Việt Nam có duy nhất Viện Tim mạch – Bệnh viện Bạch Mai được Bộ Y Tế thẩm định và cho phép thực hiện kỹ thuật tiên tiến này Chuyển hóa kết quả nghiên cứu thành tài liệu hướng dẫn quốc gia chính thức, triển khai toàn quốc thông qua "Quy trình điều trị rung nhĩ bằng nhiệt lạnh" do Bộ Y Tế ban hành. (Quyết định 980/QĐ-BYT), bệnh viện TW Quân đội 108 đã áp dụng và triển khai một số ca đầu tiên.

Về tính hiệu quả: So với phương pháp truyền thống trước đây là giảm thời gian thủ thuật tới gần 50%, giảm thiểu nguy cơ biến chứng của thuốc chống đông. Bên cạnh đó tiêu chí giảm thời gian phơi nhiễm tia X cho cả bệnh nhân và nhân viên Y tế