Sớm hoàn thiện hồ sơ đề nghị công nhận liệt sĩ đối với quân nhân Trần Đình Thi

Trải qua ba cuộc kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ và chống Trung Quốc xâm lược, cả nước có gần 1,2 triệu liệt sỹ; gần 200.000 liệt sỹ chưa tìm thấy hài cốt; gần 300.000 hài cốt liệt sỹ chưa xác định được danh tính; hàng triệu thương, bệnh binh mang trên mình thương tích, bệnh tật. Nhiều thân nhân liệt sỹ vẫn từng ngày, từng giờ mong mỏi tìm được mộ phần của người thân.

Đền ơn đáp nghĩa là chính sách nhất quán của Đảng và Nhà nước, phù hợp với nguyện vọng của nhân dân và đạo lý "Uống nước nhớ  nguồn" của dân tộc. Nhiều năm qua, với sự nỗ lực của chính quyền và cơ quan có liên quan các cấp, đã có hàng nghìn liệt sỹ được trả lại tên, nhiều trường hợp quân nhân hy sinh đã được xác minh, được công nhận là liệt sỹ.

Ở tỉnh Thái Nguyên vừa có câu chuyện cảm động như vậy.

Chết lặng vì tờ giấy báo tử 

Ngày gia đình cụ Nguyễn Thị Mùi ở xã Vạn Thọ, huyện Đại Từ, tỉnh Bắc Thái (nay là tỉnh Thái Nguyên) nhận Giấy báo tử sỹ số 201/BT (ngày 30/10/1979) của Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Cao Bằng với nội dung: Quân nhân Trần Đình Thi, hy sinh ngày 17/2/1979; lý do hy sinh: Tự ý bỏ nhiệm vụ về phía sau, bị địch bắn. Cả nhà đau đớn chết lặng. Cụ Mùi như chết hai lần, chết vì mất người con trai khôi ngô khỏe mạnh; cay đắng hơn, tờ giấy ấy là Giấy báo tử sỹ, không phải liệt sỹ.

Con trai cụ là quân nhân Trần Đình Thi, sinh năm 1959, xã Vạn Thọ, huyện Đại Từ, tỉnh Bắc Thái - nay là tỉnh Thái Nguyên; nhập ngũ tháng 5/1978, đơn vị Đại đội 4, Tiểu đoàn 2, Ban Chỉ huy Quân sự huyện Hà Quảng (Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Cao Bằng). Anh Thi hy sinh trong ngày đầu Trung Quốc xua 60 vạn quân xâm lược nước ta, ngày 17/2/1979. Thi hài anh Thi được quy tập về nghĩa trang liệt sỹ huyện Hà Quảng ngay lúc đó.

Ban Chỉ huy Quân sự huyện Hà Quảng (Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Cao Bằng) xác nhận: Liệt sỹ Trần Đình Thi (SN 1959, xã Vạn Thọ, Đại Từ, Thái Nguyên); hy sinh ngày 17/2/1979, đang yên nghỉ tại số mộ 12 (dọc 2 ngang 3, tầng 1 khu B) Nghĩa trang Liệt sỹ huyện Hà Quảng.

Thế nhưng chỉ vì tờ giấy báo tử oan nghiệt ấy mà hơn 40 năm qua, gia đình cụ Mùi không chỉ không được hưởng chế độ với gia đình liệt sỹ mà còn chịu bao cay đắng của sự hổ thẹn, mất danh dự với làng xóm, ảnh hưởng rất nhiều đến tương lai, sự nghiệp của con cháu, người thân.

Trách nhiệm của người sống

Từ đơn thư của gia đình, xác nhận của các bạn chiến đấu cùng đơn vị với anh Thi, Cục Chính trị (Bộ Tư lệnh Quân khu I) đã chỉ đạo Phòng Chính sách phối hợp với Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Cao Bằng, tổ chức hội thảo liên quan vấn đề này. Tại hội thảo, với sự có mặt của các đồng chí là nhân chứng cùng chiến đấu với quân nhân Trần Đình Thi, đã làm rõ trường hợp hy sinh của quân nhân Trần Đình Thi. Ban Chỉ huy Quân sự tỉnh Cao Bằng ra quyết định thu hồi Giấy báo tử sỹ

Nội dung Quyết định số 1632/QĐ-BCH ngày 30/5/2018 có nêu: ..."Nguyên nhân thu hồi: "Bản tự thuật ngày 20/10/1079 của ông Nông Quốc Thái (thời điểm đó là Trợ lý Chính trị - Ban Chỉ huy Quân sự huyện Hà Quảng), đã một mình tự thuật, tự ký, tự kết luận về trường hợp của quân nhân Trần Đình Thi đã chết ngày 17/2/1979 tại Bằng Khẩu, Ngân Sơn (Cao Bằng), với lý do "tự ý bỏ nhiệm vụ về phía sau, địch bắn chết" là không đúng bản chất sự việc, không khách quan, trung thực và không có giá trị về mặt pháp lý"...

Bốn năm sau, lại bốn năm trong hơn 40 năm chờ đợi, sáng ngày 4/7, bà Đoàn Thị Hảo, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Trưởng đoàn Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Thái Nguyên đã dự Hội nghị đối thoại xác minh trường hợp từ trần của quân nhân Trần Đình Thi do Bộ Tư lệnh Quân khu I tổ chức tại Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Cao Bằng. Thiếu tướng Nguyễn Đình Chiêu, Phó Chính ủy Quân khu I chủ trì hội nghị.

Dự Hội nghị còn có Thiếu tướng Ngô Quang Hưng, Phó Chủ nhiệm Chính trị Quân khu I; đồng chí Lê Thị Nguyệt, Phó Trưởng ban Ban Dân nguyện thuộc Uỷ ban Thường vụ Quốc hội; đại diện các cơ quan: Cục Chính sách, Tổng cục Chính trị; Cục Người có công, Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội; Cục Chính trị Quân khu I; Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Thái Nguyên, Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Cao Bằng và một số cơ quan, đơn vị, cá nhân có liên quan.

Trên cơ sở các tài liệu, biên bản được trình bày tại hội nghị và ý kiến phát biểu của các nhân chứng, các cá nhân có liên quan, hội nghị đã thảo luận, thống nhất các nội dung về trường hợp từ trần của quân nhân Trần Đình Thi và đề nghị các cơ quan chức năng có thẩm quyền phối hợp, xem xét, sớm hoàn thiện hồ sơ đề nghị công nhận liệt sĩ đối với quân nhân Trần Đình Thi.

Mong rằng, cụ Mùi, đã ở tuổi ngót trăm, không còn phải chờ đợi lâu hơn nữa để chứng kiến ngày con trại cụ được trở về an nghỉ nơi quê nhà - Nghĩa trang Liệt sỹ xã Vạn Thọ.