Ông Hun Sen tuyên bố kế hoạch từ chức, Campuchia sẽ có Thủ tướng mới vào tháng 8/2023
Chiều ngày 26/7, Thủ tướng Chính phủ Hoàng gia Campuchia Samdech Techo Hun Sen tuyên bố không tiếp tục giữ cương vị Thủ tướng nước này trong nhiệm kỳ tiếp theo.
Ông Hun Sen thông báo từ chức Thủ tướng Campuchia
Theo TTXVN, trong thông điệp đặc biệt được phát trực tiếp trên Đài Truyền hình Quốc gia Campuchia, các kênh hình địa phương và các nền tảng truyền thông khác ở Campuchia, Thủ tướng Hun Sen tuyên bố cuộc bầu cử nghị sĩ Quốc hội khóa VII năm 2023 đã phá kỷ lục về số lượng cử tri tham gia bỏ phiếu (85,58%) so với các cuộc bầu cử ở nước này trong hai thập niên qua. Ông đồng thời cảm ơn người dân đã tin tưởng và bỏ phiếu ủng hộ đảng Nhân dân Campuchia (CPP) tiếp tục lãnh đạo đất nước.
Thủ tướng Campuchia Samdech Techo Hun Sen. Ảnh: Khmer Times
Khẳng định sự cần thiết của việc tổ chức một nội các mới với thế hệ lãnh đạo trẻ kế tục hoạt động lãnh đạo chính phủ hoàng gia, ông Hun Sen tuyên bố sẽ không nắm giữ cương vị Thủ tướng trong nhiệm kỳ mới. Tuy nhiên, ông vẫn tiếp tục tham gia lãnh đạo đất nước Campuchia trên cương vị Chủ tịch CPP, sắp tới là Chủ tịch Hội đồng Tối cao của Quốc vương, tham gia ứng cử thượng nghị sĩ và trở thành Chủ tịch Thượng viện Campuchia vào tháng 2/2024.
Theo Thủ tướng Hun Sen, một số lãnh đạo cấp cao khác của CPP như Chủ tịch danh dự CPP, Chủ tịch Quốc hội Samdech Heng Samrin cùng các Phó Chủ tịch CPP, Phó Thủ tướng Chính phủ Hoàng gia đương nhiệm gồm Samdech Sar Kheng (Bộ trưởng Bộ Nội vụ), Samdech Men Sam An (Bộ trưởng Bộ Quan hệ Quốc hội, Thượng viện và Thanh tra) và Samdech Tea Banh (Bộ trưởng Bộ Quốc phòng) cũng sẽ rời vị trí đương nhiệm, tham gia Hội đồng Tối cao của Quốc vương.
Thủ tướng Hun Sen cho biết có 4 yếu tố chính để ông Hun Manet trở thành Thủ tướng, gồm sự nhất trí trong nội bộ CPP, trúng cử nghị sĩ Quốc hội, được Quốc vương sắc phong và được Quốc hội thông qua. Đến thời điểm này, ông Hun Manet đã được đảng CPP đề cử và đã trúng cử nghị sĩ Quốc hội dù chưa có hiệu lực do chưa công bố kết quả chính thức, trong khi Quốc vương Campuchia cũng đã đồng thuận với phương án nhân sự này.
Trong thông điệp đặc biệt với thời lượng khoảng 40 phút, Thủ tướng Hun Sen cũng nêu các khả năng về thời điểm bổ nhiệm Thủ tướng và thành phần nội các Chính phủ Hoàng gia Campuchia nhiệm kỳ mới, tùy thuộc vào lịch trình công bố kết quả bầu cử chính thức của Ủy ban Bầu cử Quốc gia Campuchia (NEC). Theo đó, nếu NEC công bố kết quả vào ngày 5/8, việc bổ nhiệm sẽ tiến hành vào ngày 7/8. Trong trường hợp NEC công bố vào ngày 9/8, phần việc này sẽ diễn ra vào ngày 10/8.
Ông Hun Manet - con trai Thủ tướng Hun Sen là ứng cử viên cho chức Thủ tướng Campuchia vào tháng 8 tới. Ảnh: Khmer Times
Theo lịch trình trên, Quốc hội Campuchia khóa VII dự kiến sẽ nhóm họp phiên đầu tiên vào ngày 21/8 và các nghị sĩ sẽ tuyên thệ vào tối cùng ngày. Trong ngày 22/8, bộ máy Quốc hội khóa mới chính thức được thành lập, tân thủ tướng và thành phần nội các mới sẽ đi vào hoạt động.
Trong thông điệp, Thủ tướng Campuchia đương nhiệm nhấn mạnh ông Hun Manet sẽ chính thức trở thành Thủ tướng Campuchia từ chiều ngày 22/8/2023; đồng thời, cam kết không can thiệp vào công việc nội bộ của Thủ tướng và nội các mới. Ông giải thích “với kinh nghiệm hơn 38 năm làm Thủ tướng, tôi hiểu về tính chất độc lập của Thủ tướng trong việc đưa ra quyết định”.
Theo NHK, ông Hun Manet - con trai cả của Thủ tướng Campuchia Hun Sen là một sĩ quan quân đội sinh năm 1977, chưa từng bước vào chính trường cho đến khi ông ra tranh cử vào một ghế quốc hội trong cuộc tổng tuyển cử ngày 23/7/2023 của Campuchia.
Ông Hun Manet tốt nghiệp Học viện Quân sự West Point (Mỹ) năm 1999 trước khi nhận bằng tiến sĩ kinh tế tại Đại học Bristol (Anh). Trước đó, ông tốt nghiệp thạc sĩ tại Đại học New York, cũng về kinh tế.
Sau khi về nước phục vụ, ông đã thăng tiến nhanh chóng qua các cấp bậc của lực lượng vũ trang Campuchia, bắt đầu với Lực lượng đặc biệt Chống khủng bố quốc gia của Bộ Quốc phòng.
Ông lần lượt được bổ nhiệm làm Phó tổng Tư lệnh Lực lượng vũ trang Hoàng gia Campuchia, Tư lệnh Quân đội Hoàng gia Campuchia.
Sự nghiệp chính trị của Thủ tướng Campuchia Hun Sen
Theo Báo Người Lao Động, tờ Khmer Times cho biết, ông Samdech Techo Hun Sen trở thành Bộ trưởng Ngoại giao của Cộng hòa Nhân dân Campuchia vào năm 1979 sau khi chế độ Khmer Đỏ sụp đổ, thời điểm ông mới 27 tuổi. Sau đó, ông làm phó thủ tướng và Bộ trưởng Ngoại giao từ năm 1981-1985.
Ông Hun Sen nhậm chức Thủ tướng lần đầu tiên vào ngày 14/1/1985 sau khi được Quốc hội Campuchia nhất trí bầu chọn ông kế nhiệm ông Chan Sy, người qua đời trong lúc còn đương nhiệm vào tháng 12/1984.
Ông Hun Sen trở thành thủ tướng trẻ nhất thế giới vào thời điểm đó khi mới 32 tuổi và giữ chức Bộ trưởng Ngoại giao Campuchia cho đến năm 1991.
Trước đó, ông giữ chức "quyền Thủ tướng" trong hơn 3 tháng sau khi ông Sy đến Moscow để chữa bệnh và qua đời tại Liên Xô thời điểm đó. Ông trở thành Thủ tướng vào thời điểm Campuchia đang rất cần lương thực do lũ lụt và hạn hán năm 1984.
Năm 1987, ông Hun Sen bắt đầu hội đàm với Quốc vương Campuchia Norodom Sihanouk khi đó tại Pháp, mở đường cho việc ký kết Hiệp định Hòa bình Paris năm 1993, dẫn đến việc tổ chức cuộc tổng tuyển cử năm 1993.
Phát ngôn viên CPP Sok Eysan khẳng định ông Hun Sen đã có vô số thành tích trên cương vị Thủ tướng, trong đó có việc mang lại hòa bình, hòa giải dân tộc và phát triển cho Campuchia.
Chủ tịch Thượng viện Campuchia Say Chhum cho rằng ông Hun Sen đã giúp Campuchia đoàn kết quốc gia, ổn định chính trị, hòa bình và phát triển trên mọi lĩnh vực để người dân sống hài hòa, thịnh vượng và vinh quang.
