Lâm Đồng: Bị lừa đảo qua mạng xã hội mất hơn 2 tỷ đồng

Lừa đảo "nhận quà tặng"

Theo bà N - nạn nhân của vụ lừa đảo, vào ngày 8/7, bà đã đăng ký nhận quà trên một trang có tên là “Quà tặng Yody”, được giới thiệu là của một hệ thống cửa hàng thời trang nổi tiếng. Sau khi cung cấp số điện thoại và địa chỉ nhận quà, bà được hướng dẫn tạo tài khoản trên ứng dụng Telegram để nhận “phiếu xác nhận quà tặng” và “mã nhận quà”.

Sau đó, bà N đã làm theo hướng dẫn và gửi “mã nhận quà” cho một người có tên là Ngọc Anh qua Telegram. Người này tự xưng là “Giám đốc kinh doanh” của Yody và đề nghị bà N giúp tăng doanh số bán hàng trên các trang thương mại điện tử để nhận thêm tiền và quà tặng có giá trị cao.

Để tham gia, bà N phải thanh toán trước 300.000 đồng vào tài khoản ngân hàng Nam Á bank có tên DOAN VAN CHI LINH. Người này hứa sẽ hoàn lại số tiền này cùng với 360.000 đồng và phần quà từ 500.000 đến 2,5 triệu đồng sau khi bà N hoàn thành nhiệm vụ.

Bà N đã tin tưởng và chuyển tiền vào khoảng 19 giờ ngày 17/7. Một tiếng sau, bà nhận được hình chụp chứng minh việc chuyển khoản thành công cho bà 360.000 đồng của kẻ lừa đảo. 

Sau đó, "Giám đốc kinh doanh" mời bà N tiếp tục tham gia sự kiện số 2 để nhận được 30% hoa hồng từ sự kiện này, bà N phải đóng 2,6 triệu đồng.

Từ thời điểm này, nạn nhân liên tục bị cuốn vào các chiêu trò do nhóm đối tượng đưa ra. Số tiền bà N chuyển khoản cho chúng tăng từ vài triệu tới hàng trăm triệu đồng theo giá trị "hoa hồng" sẽ được nhận theo lời hứa hẹn của kẻ lừa đảo.

Thủ đoạn lừa đảo tinh vi, đánh vào lòng tham của nạn nhân

Đặc biệt, để đánh vào lòng tham của nạn nhân, kẻ lừa đảo đã tạo ra số tiền ảo rất lớn trong tài khoản của bà N. Tuy nhiên, muốn rút được số tiền này, kẻ lừa đảo đưa ra điều kiện, nạn nhân phải thanh toán 10% tổng số tiền có trong tài khoản.

Cụ thể, sáng 18/7, các đối tượng lừa đảo thông báo số tiền bà N được rút đã lên tới hơn 1,51 tỷ đồng. Các đối tượng đề nghị bà N đóng 10% thuế VAT và thuế thu nhập cá nhân, tương đương 151 triệu đồng. Tưởng thật, bà N lại chuyển vào tài khoản do nhóm lừa đảo đưa ra 151 triệu đồng.

Đến trưa 19/7, người xưng là kế toán trưởng gửi cho bà N hình với nội dung "Hệ thống nhắc nhở! Hoàn trả thất bại." Họ yêu cầu bà N thanh toán tiếp 300 triệu đồng mới được giải ngân. Bà N xin giảm vì hết khả năng, thì được gia hạn đến 15 giờ 30 phút cùng ngày phải nộp đủ 300 triệu đồng.

Lo sợ mất khoản tiền hơn 1,6 tỷ đồng được hoàn lại nên bà N phải chạy vay mượn đủ 300 triệu đồng để chuyển vào tài khoản DOAN VAN CHI LINH. Thời gian này, số tiền trong tài khoản mà những kẻ lừa đảo hứa hẹn bà N sẽ được hưởng vẫn không ngừng tăng tên theo cấp số nhân vì bà N đã đạt được danh hiệu VIP khiến nạn nhân càng ham.

Với hàng loạt lý do được nhóm lừa đảo đưa ra, trong khi số tiền mà bà N hứa hẹn được hưởng vẫn nhảy lên theo hàng giờ, nạn nhân đã nhiều lần vay mượn tiền của người thân, chuyển vào tài khoản cho bọn lừa đảo tổng cộng hơn 2 tỷ đồng.

Tới đêm 19/7, bà N không còn liên lạc được với những người trong nhóm lừa đảo trên, nhận ra mình đã bị lừa đảo nên đã đến cơ quan Công an trình báo.

Nhận diện 3 nhóm lừa đảo chính qua mạng xã hội

Theo Bộ Thông tin và Truyền thông, tính riêng trong năm 2022, có 03 nhóm lừa đảo chính (giả mạo thương hiệu, chiếm đoạt tài khoản và các hình thức kết hợp khác) với 16 hình thức lừa đảo thường xuyên diễn ra trên không gian mạng Việt Nam, cụ thể:

Nhóm 1: Giả mạo thương hiệu

- Giả mạo thương hiệu của các tổ chức (Ngân hàng, cơ quan nhà nước, công ty tài chính, chứng khoán…) để gửi SMS lừa đảo cho nạn nhân.

- Giả mạo các trang web/blog chính thống (giao diện, địa chỉ tên miền/đường dẫn,…) tạo uy tín lừa nạn nhân, thu thập thông tin cá nhân của người dân.

Nhóm 2: Chiếm đoạt tài khoản

- Chiếm quyền sử dụng các tài khoản mạng xã hội (Zalo, Facebook, Tiktok…) để tiến hành gửi tin nhắn lừa đảo cho bạn bè người thân nhằm chiếm quyền tài khoản, lấy cắp thông tin, chiếm đoạt tài sản, bôi nhọ danh dự, tống tiền…

- Các ứng dụng, quảng cáo tín dụng đen xuất hiện trên các trang web, gửi tràn lan qua các kênh thư điện tử rác, tin nhắn SMS, mạng xã hội Facebook, Telegram, Zalo. Nạn nhân sẽ biến thành những con nợ trong khi chính nạn nhân cũng không biết.

Nhóm 3: Các hình thức kết hợp

- Sử dụng số điện thoại (trong nước, nước ngoài, đầu số lạ…) giải danh cơ quan chức năng, công an, nhà mạng viễn thông… để tiến hành gọi điện thoại cho nạn nhân thông báo vi phạm pháp luật và yêu cầu chuyển khoản.

- Sử dụng số điện thoại đầu số lạ gọi điện cho nạn nhân, khi bắt máy nạn nhân sẽ bị trừ tiền trong tài khoản mà không hề hay biết.

- Giả mạo trang thương mại điện tử lớn tại Việt Nam, nước ngoài để lừa nạn nhân làm cộng tác viên. Để dẫn dụ nạn nhân, đối tượng xấu thực hiện chạy quảng cáo lừa đảo trên Facebook hay gửi tin nhắn quảng cáo spam qua SMS.

- Lan truyền tin giả đánh vào tâm lý hiếu kỳ, sự thương người và lòng tin. Để câu View, câu Like và sau đấy là lừa gạt chiếm đoạt tài sản qua hình thức từ thiện, kêu gọi đóng góp lừa đảo…

- Lừa đảo chiếm đoạt tài sản qua quảng bá bán hàng online trên Facebook (bán hàng giả, chất lượng kém, vé máy bay giả, khuyến mãi giả, hàng ảo hoặc rao bán giả mạo không tồn tại sản phẩm.

- Giả mạo trang cá nhân, tài khoản người dùng trên Facebook, Telegram, Zalo để tạo uy tín và lừa nạn nhân sử dụng dịch vụ hoặc đầu tư. Chẳng hạn như lừa chiếm đoạt tài sản bằng cách chờ trực trên các Fanpage có tích xanh, Fanpage của người nổi tiếng trên mạng xã hội để nhắn riêng với nạn nhân đóng giả là nhân viên, trợ lý.

- Bẫy tình, lợi dụng tình cảm lòng tin và sự thương hại để lừa đảo qua các nền tảng Facebook, Zalo, Tinder, Telegram.

- Lừa đảo cài cắm mã độc thông qua đường dẫn độc hại, phần mềm độc hại (tiện ích mở rộng cho trình duyệt, phần mềm bẻ khóa - crack). Đối tượng tạo những công cụ, đường dẫn, phần mềm độc hại để chiếm đoạt tài sản, thông tin tài khoản mạng xã hội, ngân hàng thông qua tiếp cận nạn nhân từ chạy quảng cáo đường link độc hại, phát tán mã độc, phần mềm độc hại qua Facebook, Telegram, Google Search, Google Play Store, Apple’s App Store và email.

- Thông báo trúng thưởng, quà tặng, khuyến mại để lừa nạn nhân đánh cắp thông tin tài khoản và tài sản thông qua các trang web giả mạo.

- Thủ đoạn nâng cấp lên SIM 4G hay 5G để lừa lấy số điện thoại của nạn nhân nhằm chiếm đoạt thông tin tài khoản và tài sản.

- Giả mạo email của ngân hàng, ví điện tử, tổ chức uy tín để uy hiếp, đe doạ lừa tiền nạn nhân.

- Lập sàn đầu tư tiền ảo crypto, đầu tư đa cấp, đầu tư nhị phân, đầu tư Forex… lừa đảo chiếm đoạt tài sản.

Theo ghi nhận từ Cổng Cảnh báo an toàn thông tin Việt Nam, năm 2022 đã ghi nhận hơn 12.935 trường hợp lừa đảo trực tuyến, với 2 loại hình lừa đảo chính: Lừa đảo để đánh cắp thông tin cá nhân (chiếm 24.4%) và lừa đảo tài chính (chiếm 75,6%). Việc lừa đảo đánh cắp thông tin cá nhân cũng là bước đệm để tiếp nối cho việc lên kịch bản thực hiện lừa đảo tài chính.

Mục tiêu cuối cùng đều là lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Đều đánh chung vào tâm lý nhẹ dạ cả tin, thiếu sự tiếp cận thông tin, thiếu việc làm hoặc thu nhập thấp, đánh vào lòng tham ẩn sâu trong mỗi con người.

Trong thời gian qua để bảo vệ người dân, cộng đồng trước vấn nạn lừa đảo trực tuyến, các cơ quan chức năng, doanh nghiệp cung cấp dịch vụ, doanh nghiệp an toàn, an ninh mạng đã triển khai nhiều biện pháp kỹ thuật, hoạt động tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho khách hàng, người dân, một số biện pháp đã bước đầu mang lại hiệu quả nhất định.