Kiểm tra, thẩm định gần 3.000 hồ sơ đề nghị đặc xá đợt 2/9/2022

Chiều 23/8, tại Trụ sở Chính phủ, Hội đồng Tư vấn đặc xá năm 2022 họp xét duyệt hồ sơ, danh sách đề nghị Chủ tịch nước đặc xá tha tù trước thời hạn cho các phạm nhân đủ điều kiện đặc xá đợt 2/9/2022.

Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Phạm Bình Minh, Chủ tịch Hội đồng Tư vấn đặc xá, chủ trì cuộc họp.

Tham dự cuộc họp có Thiếu tướng Nguyễn Văn Long, Thứ trưởng Bộ Công an, Ủy viên Thường trực Hội đồng Tư vấn đặc xá, Trưởng Ban chỉ đạo đặc xá Bộ Công an, cùng các thành viên của Hội đồng Tư vấn đặc xá năm 2022.

Việt Nam đã đặc xá cho 90.000 người

Phát biểu tại cuộc họp, Phó Thủ tướng Thường trực Phạm Bình Minh cho biết đợt đặc xá năm 2022 là lần thứ 9 kể từ khi Quốc hội thông qua Luật Đặc xá năm 2009. Qua 8 đợt đặc xá nhân các ngày lễ lớn, sự kiện trọng đại của đất nước, Nhà nước Việt Nam đã đặc xá cho 90.000 người.

Riêng trong đợt đặc xá năm 2021, Chủ tịch nước đã ký Quyết định đặc xá cho 3.035 người, trong đó có 3.026 phạm nhân đang chấp hành án phạt tù và 3 người đang được tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù, 6 người đang được hoãn chấp hành án phạt tù.

Qua theo dõi, phần lớn người được đặc xá đã trở về nơi cư trú, ổn định cuộc sống và làm ăn lượng thiện; tỷ lệ người được đặc xá tái phạm tội rất thấp (tính đến nay, có 2 người được đặc xá tái phạm tội, chiếm 0,06%).

Công tác đặc xá đã bảo đảm các yêu cầu chính trị, nghiệp vụ, pháp luật, đối ngoại, được nhân dân trong nước đồng tình và dư luận quốc tế đánh giá cao; tình hình an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội tại các địa phương vẫn được bảo đảm, không xảy ra phức tạp do người được đặc xá gây ra.

Nhằm tiếp tục khẳng định và thể hiện truyền thống nhân ái, bao dung của dân tộc Việt Nam, chính sách khoan hồng của Đảng và Nhà nước ta đối với người bị kết án phạt tù đã cải tạo tiến bộ, đồng thời khuyến khích người bị kết án đang chấp hành án phạt tù ăn năn hối cải, tích cực học tập, lao động cải tạo để được hưởng sự khoan hồng của Nhà nước, phấn đấu, rèn luyện trở thành người có ích cho gia đình và xã hội, ngày 1/7/2022, Chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam đã ký quyết định số 766/2022/QĐ-CTN về đặc xá năm 2022 nhân dịp kỷ niệm 77 năm Ngày cách mạng tháng Tám và Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2/9/1945-2/9/2022).

Kiểm tra, thẩm định gần 3.000 hồ sơ đề nghị đặc xá năm 2022

Thực hiện Quyết định của Chủ tịch nước và Hướng dẫn của Hội đồng Tư vấn đặc xá năm 2022, các bộ, ban, ngành liên quan và thành viên Hội đồng Tư vấn đặc xá đã khẩn trương chỉ đạo và tích cực triển khai thực hiện Quyết định của Chủ tịch nước về đặc xá năm 2022, các mặt công tác đều được thực hiện chặt chẽ, đúng quy định của pháp luật, đúng tiến độ đề ra.

Với tinh thần làm việc khẩn trương, nghiêm túc và trách nhiệm cao, thời gian qua, các Tổ thẩm định liên ngành của Hội đồng Tư vấn đặc xá năm 2022 và các tổ chuyên viên giúp việc cho thành viên Hội đồng Tư vấn đặc xá thuộc các bộ, ngành (Bộ Công an, Tòa án Nhân dân tối cao, Viện Kiểm sát Nhân dân tối cao, Văn phòng Chính phủ, Văn phòng Chủ tịch nước, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Bộ Ngoại giao, Bộ Quốc phòng…) đã tiến hành kiểm tra, thẩm định gần 3.000 hồ sơ đề nghị đặc xá cho phạm nhân của các trại giam, trại tạm giam, cơ quan thi hành án hình sự công an cấp huyện thuộc Bộ Công an và các trại giam do Bộ Quốc phòng quản lý.

Để việc xét, duyệt danh sách bảo đảm chặt chẽ, dân chủ, công khai, minh bạch đúng pháp luật, đáp ứng mục tiêu, yêu cầu của đợt đặc xá theo chủ trương của Đảng và Nhà nước, Hội đồng Tư vấn xem xét từng trường hợp đề nghị đặc xá với quy trình chặt chẽ theo đúng quy định của Luật Đặc xá, Quyết định của Chủ tịch nước và hướng dẫn của Hội đồng Tư vấn đặc xá năm 2022.

Cần quan tâm đến công tác tái hòa nhập cộng đồng cho người được đặc xá 

Phó Thủ tướng Thường trực Phạm Bình Minh nhấn mạnh, để công tác đặc xá và hậu đặc xá năm 2022 đạt kết quả tốt, các cấp, các ngành cần quan tâm đến công tác tái hòa nhập cộng đồng cho người được đặc xá trở về địa phương.

Đồng thời, tập trung đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức và trách nhiệm  của các cấp ủy đảng, chính quyền địa phương, các tổ chức chính trị-xã hội, đoàn thể và quần chúng nhân dân chung tay giúp người được đặc xá xóa bỏ mặc cảm tội lỗi; tránh kỳ thị đối với người được đặc xá, đồng thời làm tốt việc theo dõi, giáo dục, giúp đỡ, dạy nghề và tạo việc làm cho người được đặc xá trở về với cộng đồng làm ăn lương thiện, hạn chế tái phạm tội và vi phạm pháp luật.

Đối với những người có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn thì vận động các ngành, đoàn thể, tổ chức kinh tế-xã hội quan tâm, giúp đỡ họ vay vốn làm ăn, ổn định cuộc sống, hòa nhập cộng đồng.

Sau cuộc họp này, Hội đồng Tư vấn đặc xá năm 2022 sẽ tổng hợp trình Chủ tịch nước danh sách phạm nhân đủ điều kiện được đặc xá đợt 2/9/2022 để xem xét quyết định.

Quyết định về đặc xá năm 2022

Đặc xá là một trong những chế định pháp lý được quy định tại Điều 88 Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, được thể chế hóa bằng Luật Đặc xá năm 2018 và các văn bản pháp luật có liên quan. Quá trình xét quyết định đặc xá cho các phạm nhân đang chấp hành án phạt tù và những phạm nhân đang được hoãn, tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù đều được thực hiện chặt chẽ, công khai, công bằng, chính xác và bảo đảm dân chủ theo quy định của pháp luật.

Theo Quyết định về đặc xá năm 2022, Chủ tịch nước quyết định thực hiện đặc xá tha tù trước thời hạn cho người bị kết án phạt tù có thời hạn, tù chung thân nhân dịp Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2/9/2022). Thời gian đã chấp hành án phạt tù để xét đặc xá tính đến ngày 31/8/2022.

Đối tượng đặc xá năm 2022

Đối tượng đặc xá bao gồm: Người đang chấp hành án phạt tù có thời hạn, người bị kết án tù chung thân đã được giảm xuống tù có thời hạn, người đang được tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù.

Điều kiện xét đặc xá năm 2022

Về điều kiện được đề nghị đặc xá, Quyết định nêu rõ: Người đang chấp hành án phạt tù có thời hạn, người bị kết án tù chung thân đã được giảm xuống tù có thời hạn được đề nghị đặc xá phải có đủ các điều kiện sau đây: Có nhiều tiến bộ, có ý thức cải tạo tốt và được xếp loại chấp hành án phạt tù khá hoặc tốt theo quy định của pháp luật về thi hành án hình sự; đã chấp hành án phạt tù ít nhất là 1/2 thời gian đối với trường hợp bị phạt tù có thời hạn, nếu trước đó đã được giảm thời hạn chấp hành án phạt tù thì thời hạn được giảm không được tính vào thời gian đã chấp hành án phạt tù; đã chấp hành án phạt tù ít nhất là 15 năm đối với trường hợp bị phạt tù chung thân đã được giảm xuống tù có thời hạn, nếu sau khi đã được giảm xuống tù có thời hạn mà tiếp tục được giảm thời hạn chấp hành án phạt tù thì thời hạn được giảm sau đó không được tính vào thời gian đã chấp hành án phạt tù...

Người đang được tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù được đề nghị đặc xá phải có đủ các điều kiện sau đây: Có nhiều tiến bộ, có ý thức cải tạo tốt và được xếp loại chấp hành án phạt tù khá hoặc tốt theo quy định của pháp luật về thi hành án hình sự trong thời gian chấp hành án phạt tù trước khi có quyết định tạm đình chỉ; chấp hành nghiêm chỉnh pháp luật trong thời gian được tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù…

Quyết định cũng quy định rõ các trường hợp không được đề nghị đặc xá; đặc xá trong trường hợp đặc biệt.