Khoảng cách báo động giữa đào tạo và nhu cầu thực tiễn

PGS.TS Phạm Thị Liên - Giám đốc Đào tạo, Trưởng khoa Kinh doanh & Tài chính, Asia Vietnam đã có bài tham luận nhấn mạnh tầm quan trọng của việc “Kết nối đại học và doanh nghiệp nhằm đáp ứng nhu cầu nhân lực tài chính số trong kỷ nguyên chuyển đổi”. Trong đó, PGS.TS Phạm Thị Liên đã chỉ ra một thực tế đáng báo động đó là sự thiếu hụt và khoảng cách lớn giữa nguồn nhân lực hiện có và yêu cầu của ngành tài chính trong kỷ nguyên số.

PGS.TS Phạm Thị Liên dẫn chứng số liệu từ Statista (2024), ngành Fintech tại Mỹ, châu Âu, châu Á, trong đó có Việt Nam đang tăng trưởng hơn 40%/năm, kéo theo sự bùng nổ về việc làm. Tuy nhiên, các doanh nghiệp lại đang đối mặt với "cơn khát" nhân sự trầm trọng. "Theo báo cáo của TopCV & NIC (2023), 58% doanh nghiệp tài chính tại Việt Nam thừa nhận gặp khó khăn khi tuyển dụng nhân sự có kỹ năng tích hợp giữa công nghệ và tài chính", PGS.TS Phạm Thị Liên phân tích.

Trong khi đó, Diễn đàn Kinh tế Thế giới (2023) dự báo 50% nhân viên toàn cầu cần được tái đào tạo (reskilling) vào năm 2025. Điều này cho thấy các chương trình đào tạo truyền thống đang chưa bắt kịp tốc độ thay đổi của thị trường.

PGS.TS Phạm Thị Liên cho rằng, các kỹ năng "vàng" mà doanh nghiệp săn đón như phân tích dữ liệu tài chính, tài chính định lượng, hiểu biết về AI, Blockchain và quản lý rủi ro số lại chính là những mảng kiến thức mà sinh viên mới ra trường còn yếu.

Chìa khóa thành công nằm ở sự hợp tác chặt chẽ giữa trường đại học và doanh nghiệp

Trước thực trạng đó, PGS. TS Phạm Thị Liên nhấn mạnh, chìa khóa thành công nằm ở sự hợp tác chặt chẽ và thực chất giữa trường đại học và doanh nghiệp.

Các mô hình hợp tác hiệu quả được đưa ra bao gồm: Chương trình cố vấn doanh nghiệp (business mentorship), học tập qua dự án thực tế (project-based learning) nơi sinh viên giải quyết bài toán của công ty và việc doanh nghiệp trực tiếp tham gia vào quá trình thiết kế chương trình và giảng dạy.

Trong bối cảnh đó, Asia Vietnam (chương trình liên kết quốc tế giữa Trường Đại học FPT, Tập đoàn FPT và Asia University, Đài Loan) được thiết kế nhằm đáp ứng nhu cầu thị trường, đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao ngành tài chính số.

Cũng tại hội thảo, TS. Hoàng Việt Hà - Giám đốc Asia Vietnam cho biết, ngành Tài chính của trường có chuyên ngành Tài chính số với chương trình đào tạo toàn diện, bao quát các xu hướng tài chính hiện đại như tài chính xanh và ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong lĩnh vực tài chính. Sinh viên tốt nghiệp chương trình này có đủ năng lực để đáp ứng yêu cầu công việc trong môi trường tài chính số đang phát triển mạnh mẽ.

Đặc biệt, theo TS. Hoàng Việt Hà, Đài Loan là một thị trường tài chính số phát triển, mở ra cơ hội để sinh viên không chỉ tiếp cận thị trường Trung Quốc đại lục mà còn vươn ra toàn cầu. Theo học chương trình ngành Tài chính tại Asia Vietnam, sinh viên sẽ có 2 năm học tại Việt Nam và 2 năm chuyển tiếp tại Đài Loan. Toàn bộ nội dung, tài liệu giảng dạy và quy trình đào tạo giảng viên được chuyển giao trực tiếp từ Asia University, Đài Loan (Trung Quốc).

Nhấn mạnh về lợi thế khi theo học chương trình ngành Tài chính tại Asia Vietnam, PGS.TS Tsai Yung-Shun - Trưởng khoa Tài chính - Ngân hàng tại Asia University (Đài Loan) cho biết, chương trình đào tạo ngành Tài chính của trường được thiết kế nhằm trang bị cho sinh viên quốc tế, trong đó có sinh viên Việt Nam, những lợi thế cạnh tranh vững chắc trong kỷ nguyên số. Theo đó, chương trình hướng tới tính thực tiễn cao và tăng cường yếu tố số hóa, tích hợp các môn học cốt lõi, kỹ năng số và hệ thống chứng chỉ chuyên môn. 

Đồng thời, phương pháp đào tạo cũng được đổi mới thông qua học theo dự án, thi giải quyết tình huống và thực tập thực tế, giúp sinh viên phát triển toàn diện về kiến thức và kỹ năng.

Góc nhìn nhà tuyển dụng: Lợi thế của sinh viên chương trình liên kết quốc tế

Thông tin từ Hội thảo "Fintech 2025: Chiến lược tài chính số cho doanh nghiệp" cũng cho thấy: Những đánh giá từ các nhà tuyển dụng hàng đầu đang ngày càng khẳng định giá trị của mô hình đào tạo liên kết quốc tế, nơi sinh viên được tiếp cận đồng thời với kiến thức trong nước và quốc tế, sẵn sàng bước vào thị trường lao động toàn cầu.

Ông Nguyễn Hữu Hiệu - Đồng sáng lập & Tổng Giám đốc FiinGroup nhận định, Fintech sẽ là lĩnh vực tăng trưởng bùng nổ trong những năm tới nhờ 3 yếu tố chính: Tốc độ phát triển vượt bậc của công nghệ, sự sẵn sàng của dữ liệu và khả năng kết nối ngày càng mở rộng.

Theo ông Nguyễn Hữu Hiệu, sinh viên chương trình liên kết quốc tế có lợi thế rõ rệt nhờ được học song song chương trình trong nước và quốc tế, từ đó hình thành tư duy toàn cầu và kỹ năng hội nhập tốt hơn. Tuy nhiên, điều quan trọng là sinh viên cần biết cách thể hiện rõ ràng sự khác biệt về kỹ năng, kiến thức và tư duy so với ứng viên khác.

Bên cạnh đó, vai trò của sự kết nối chặt chẽ giữa nhà trường và doanh nghiệp trong đào tạo. Sinh viên nên bắt đầu tiếp xúc với môi trường doanh nghiệp ngay từ năm nhất thông qua các hoạt động như tham quan, kiến tập hoặc thực tập ngắn hạn.

Đồng quan điểm, bà Nguyễn Thị Ngoan - CFO MISA và CEO Jetpay cũng khẳng định, sinh viên từ các chương trình tích hợp sẽ có lợi thế cạnh tranh vượt trội trên thị trường việc làm. Bà Nguyễn Thị Ngoan cho rằng những ứng viên có khả năng ngoại ngữ, tư duy tích hợp công nghệ vào công việc và văn hóa thích nghi tốt sẽ được đánh giá cao hơn. Sinh viên tốt nghiệp chương trình liên kết quốc tế có cơ hội tiếp cận sớm với các công nghệ, phương pháp đào tạo tiên tiến và kinh nghiệm thực tiễn tạo nền tảng vững chắc cho công việc sau này.