Tránh sự chung chung, mơ hồ trong đánh giá, xếp loại đơn vị học tập đối với cơ sở giáo dục đại học

Hội thảo nhằm thảo luận, lấy ý kiến của các nhà quản lý, các ý kiến chuyên gia, các nhà khoa học, các nhà quản lý cơ sở giáo dục đại học viện nghiên cứu, các cơ sở giáo dục thường xuyên liên quan đến bộ tiêu chí đánh giá, xếp loại đơn vị học tập. Đây sẽ là cơ sở để Bộ Giáo dục và Đào tạo hoàn thiện và công bố phương án triển khai, điều chỉnh bộ tiêu chí sử dụng trong các cơ sở giáo dục đại học.

Tham dự hội thảo có Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Hữu Độ; Phó vụ trưởng Vụ Giáo dục và đào tạo, dạy nghề - Ban Tuyên giáo trung ương Lê Thị Mai Hoa; GS.TS Phạm Tất Dong, Viện trưởng Viện Nghiên cứu và Xây dựng Xã hội học tập, Hội Khuyến học Việt Nam. Cùng tham dự có lãnh đạo các vụ, các chuyên viên của Bộ Giáo dục và Đào tạo, lãnh đạo các trường, các phòng, khoa của gần 70 cơ sở giáo dục đại học, đại diện 8 sở giáo dục đào tạo, đại diện một số cơ sở giáo dục thường xuyên và các chuyên gia, các nhà khoa học, các nhà quản lý đến từ những cơ sở đào tạo uy tín.

Phát biểu tại hội thảo, Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Hữu Độ cho biết tháng 7/2021, Thủ tướng Chính phủ đã ký phê duyệt đề án 1373/QĐ-TTg về "xây dựng xã hội học tập giai đoạn 2021 – 2030". Theo đó, xây dựng xã hội học tập là nhiệm vụ của tất cả các bộ ngành trên cả nước, trong đó có Hội Khuyến học Việt Nam. 

Muốn có được xã hội học tập thì từng thành tố của xã hội phải là xã hội học tập, từ gia đình, dòng họ, quận huyện, tỉnh thành đến cả nước.

Đến nay Bộ Giáo dục và Đào tạo mới ban hành thông tư 44/2014/TTP-BGDĐT quy định về đánh giá, xếp loại "cộng đồng học tập" cấp xã. Song, câu hỏi đặt ra là các xã trong một huyện đều là cộng đồng học tập thì có được coi là huyện học tập hay không? Các huyện trong một tỉnh đều thành huyện học tập thì tỉnh đó có được coi là học tập không? Tất cả 63 tỉnh thành đều là tỉnh học tập thì đất nước Việt Nam có phải là đất nước học tập hay không?

Để trả lời những câu hỏi đó yêu cầu phải có những tiêu chí, những thước đo cụ thể để từng địa phương, đơn vị phấn đấu.

Thứ trưởng Nguyễn Hữu Độ nhấn mạnh: "Đây là hội thảo rất quan trọng. Qua một năm triển khai tại các trường thí điểm, sẽ có những góp ý điều chỉnh bộ tiêu chí với ba nhóm: Tiêu chí về điều kiện để xây dựng đơn vị học tập; Tiêu chí về các trụ cột học tập suốt đời trong nhà trường và tiêu chí đánh giá hiệu quả, tác động của xây dựng đơn vị học tập".

Bộ Giáo dục và Đào tạo mong muốn sau hội thảo này có thể nâng cao nhận thức và mở rộng dần thí điểm để sau khi ban hành, các trường hiểu rõ về các tiêu chí và thực hiện một cách tốt nhất.

Hội thảo đã nhận được gần 20 tham luận và trực tiếp lắng nghe 13 tham luận của các chuyên gia về những khía cạnh khác nhau xoay quanh chủ đề chương trình. Các tham luận tập trung vào một số nội dung chính như ý nghĩa của việc xây dựng đơn vị học tập là trường đại học, học viện; kinh nghiệm xây dựng đơn vị học tập của một số trường đại học, học viện thí điểm; đề xuất, hoàn thiện bộ tiêu chí đánh giá, xếp loại đơn vị.

Tại phần thảo luận, ông Hoàng Đức Minh, Vụ trưởng vụ Giáo dục thường xuyên, Bộ Giáo dục và Đào tạo và bà Vũ Thị Tú Anh, Phó vụ trường vụ Giáo dục thường xuyên, Bộ Giáo dục và Đào tạo làm chủ trì.

Bà Vũ Thị Tú Anh cho biết hội thảo cần trả lời được 3 câu hỏi chính và 1 câu hỏi mở rộng: Thứ nhất, bộ tiêu chí đánh giá, xếp loại đơn vị học tập đối với cơ sở giáo dục đại học có khả thi để đánh giá các trường đại học không; Thứ hai, nên ban hành bộ tiêu chí dưới dạng thông tư hay ở dưới dạng quyết định, khuyến khích thực hiện? Thứ ba, việc xây dựng bộ tiêu chí này có tương thích với các công cụ quản lý hiện nay và những công cụ đảm bảo chất lượng giáo dục của các cơ sở giáo dục đại học nói riêng vào cơ quan quản lý nhà nước nói chung hay không?

Việc xây dựng bộ tiêu chí có hỗ trợ cho hệ thống giáo dục thường xuyên và các Sở Giáo dục và Đào tạo trong quá trình thực hiện đề án xây dựng xã hội học tập hiệu quả hay không?

Trả lời những câu hỏi trên, các đại biểu tham dự hội thảo đều tán thành bộ tiêu chí đánh giá, xếp loại đơn vị học tập đối với cơ sở giáo dục đại học. Song, các tiêu chí, tiêu chuẩn hiện tại cần cụ thể điểm cho từng mục đánh giá, tránh sự chung chung, mơ hồ như hiện tại. Bộ tiêu chí nên trở thành một thông tư, buộc các cơ sở giáo dục đại học phải thực hiện bởi chúng cũng góp phần nâng cao chất lượng giáo dục đại học, giáo dục thường xuyên tại Việt Nam, tiến tới xây dựng một xã hội học tập.

Các đại biểu cho ý kiến cũng cùng quan điểm rằng bộ tiêu chí đánh giá xếp loại đơn vị học tập đối với cơ sở giáo dục đại học là tương thích với các quy định với các công cụ quản lý, đảm bảo chất lượng giáo dục hiện nay.

Chia sẻ cuối buổi hội thảo, Vụ trưởng Hoàng Đức Minh nhấn mạnh: "Các trường đại học phải là một đơn vị học tập, các thành viên phải học tập thật. Từ đó phát triển thêm thành một hạt nhân ở vùng đó cho việc xây dựng xã hội học tập, chia sẻ, lan tỏa với các cơ sở giáo dục thường xuyên và cộng đồng".

Vụ trưởng vụ Giáo dục thường xuyên, Bộ Giáo dục cũng cảm ơn ý kiến của các đại biểu, đồng thời mong muốn các chuyên gia, lãnh đạo các sở giáo dục, cơ sở giáo dục đại học tiếp tục suy nghĩ và đóng góp thêm để sớm hoàn thiện bộ chỉ tiêu này.