Tuyến đường Đông – Tây giúp thành phố Hải Phòng có trục giao thông mới kết nối giữa 2 trung tâm đô thị (đô thị phía Tây và đô thị phía Đông)

Đây là dự án khi hoàn thành sẽ giúp thành phố Hải Phòng có trục giao thông mới kết nối giữa 2 trung tâm đô thị (đô thị phía Tây và đô thị phía Đông), rút ngắn khoảng cách, thời gian di chuyển từ đô thị phía Tây đến trung tâm thành phố Hải Phòng, giảm tải năng lực vận tải cho quốc lộ 5 đang quá tải.

Bên cạnh đó, tuyến giao thông mới đi qua các địa phương cũ như huyện Thanh Hà, Kim Thành vốn là vùng kém phát triển của tỉnh Hải Dương (cũ), sẽ giúp thành phố Hải Phòng (sau hợp nhất) mở rộng không gian phát triển kinh tế về phía Tây, tối ưu hóa tiềm năng, lợi thế quỹ đất hai bên hành lang tuyến đường, tạo thêm động lực thu hút đầu tư, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội.

Vùng đô thị Hải Dương (thành Hải Dương cũ và khu vực phụ cận) được Hải Phòng xác định là đô thị vệ tinh của thành phố (sau hợp nhất). Với diện tích lên đến hơn 111,698 km2, quy mô dân số thường trú hơn 307.000 người, khu vực thành phố Hải Dương (cũ) có tốc độ phát triển đô thị tương đương đô thị cấp 1.

Chưa kể, vùng đô thị Hải Dương còn sở hữu nhiều khu công nghiệp như: Khu công nghiệp Đại An (hơn 603 ha), khu công nghiệp Nam Sách (hơn 60 ha), các cụm công nghiệp Ba Hàng, Thạch Khôi, Ngô Quyền, Cẩm Thượng – Việt Hoà, Ba Quyền…

Trong khi đó, theo Ủy ban nhân dân thành phố Hải Phòng, với khoảng cách từ 47km -75km việc kết nối giữa khu vực đô thị vệ tinh nói riêng, khu vực Tây Hải Phòng nói chung với đô thị trung tâm (thành phố Hải Phòng) cùng hệ thống cảng biển, cảng hàng không quốc tế với khoảng vẫn chỉ dựa trên 2 tuyến giao thông chính, tuyến quốc lộ 5 và đường ô tô cao tốc Hà Nội – Hải Phòng.

Tuy nhiên, tuyến cao tốc Hà Nội - Hải Phòng (đoạn trên địa bàn Hải Phòng, tính từ điểm tiếp giáp tỉnh Hưng Yên đến điểm cuối (phía Nam Hải Phòng) có chiều dài tới 75 km. Trong khi trên toàn tuyến, trung bình 15 km mới có điểm giao với hệ thống giao thông trong khu vực. Mặt khác, chi phí vận tải sẽ bị đẩy lên do tuyến cao tốc thực hiện thu phí với mức phí cao.

Về tuyến quốc lộ 5 (có chiều dài 47 km), phục vụ chính cho xe container, xe tải đến nay năng lực vận tải của tuyến đường này đã vượt công suất thiết kế từ 5 - 6 lần. Nguyên nhân được xác định là do, hiện trạng hai bên là các khu dân cư, khu đô thị, khu công nghiệp nên tuyến đường này không có quy hoạch mở rộng. Dẫn đến năng lực lưu thông của quốc lộ này trung bình chỉ khoảng 40 - 50 km/h, ở mức độ thấp. Chưa kể hay xảy ra tai nạn, ùn tắc giao thông.

Từ thực trạng trên, thành phố Hải Phòng đề xuất xây dựng tuyến giao thông mới (tuyến giao thông thứ 3) kết nối đô thị phía Tây với đô thị phía Đông thành phố.

Cụ thể, thành phố sẽ đầu tư tuyến đường có chiều dài khoảng hơn 23 km, nối từ đường vành đai 1 (khu vực nút giao và đường dẫn cầu Bùi Thị Xuân, thành phố Hải Dương cũ) đến nút giao quốc lộ 10 - đường Nguyễn Trường Tộ (khu vực Đông Hải Phòng). 

Tuyến đường sẽ đi qua các xã phường Nam Đồng, Hà Tây, Thanh Hà, Hà Bắc, Hà Nam, Kim Thành, An Phong, An Dương trên địa bàn Hải Phòng.

Hải Phòng đã có nghị quyết ưu tiên đầu tư triển khai dự án tuyến đường Đông – Tây trong giai đoạn 2026 – 2030 với tổng mức đầu tư khoảng 19.128 tỷ đồng

Theo Ủy ban nhân dân thành phố Hải Phòng, thành phố đã có nghị quyết ưu tiên đầu tư triển khai dự án tuyến đường này trong giai đoạn 2026 – 2030. Sơ bộ dự án có tổng mức đầu tư khoảng 19.128 tỷ đồng. Trong đó, 4.537 tỷ đồng là chi phí bồi thường giải phóng mặt bằng, hỗ trợ và tái định cư, chi phí xây dựng khoảng 11.970 tỷ đồng và khoảng 2.621 tỷ đồng là chi phí dự phòng, quản lý dự án và các chi phí khác.

Tuy nhiên, giai đoạn 2026 – 2030 theo báo cáo từ Ủy ban nhân dân thành phố Hải Phòng đã cân đối, tập trung ưu tiên bố trí vốn ngân sách cho các dự án khác, nếu tiếp tục bố trí vốn ngân sách cho dự án sẽ gây áp lực cho ngân sách thành phố.

Nhằm giải bài toán vốn đầu tư, Ủy ban nhân dân thành phố Hải Phòng đề xuất dự án được đầu tư theo phương thức đối tác công tư (PPP), hình thức Hợp đồng BT.

Cụ thể, thành phố sẽ hoàn trả nhà đầu tư bằng quỹ đất ở, đất thương mại – dịch vụ bên tuyến đường mới mở. Diện tích đất quy hoạch phát triển đô thị, dịch vụ thương mại là quỹ đất hai bên tuyến đường hoặc khu vực khác dự kiến trả cho nhà đầu tư khoảng từ 650 - 700 ha.

Theo đánh giá của Ủy ban nhân dân thành phố Hải Phòng, những ưu điểm nếu thực hiện đầu tư theo phương thức đối tác công tư, hình thức hợp đồng xây dựng - chuyển giao (BT) như: Có nhiều nhà đầu tư có thể độc lập hoặc liên danh thực hiện dự án; các nhà đầu tư có thể chủ động thực hiện dự án, rút ngắn tối đa thời gian đầu tư, sớm hoàn thành, đưa tuyến đường vào khai thác.