Trường hợp giáo viên vào diện biệt phái dù mắc bệnh ung thư

Biệt phái giáo viên thường được biết đến như một giải pháp nhằm điều tiết nguồn nhân lực trong ngành giáo dục, đảm bảo không để xảy ra tình trạng thừa thiếu giáo viên cục bộ. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện việc phân công biệt phái, một số giáo viên phải chống chọi với bệnh hiểm nghèo, vừa phải xa nhà, xa bệnh viện, vừa phải đảm bảo công tác.

Mới đây, tại Nghệ An, trường hợp của cô T.T.H, giáo viên Trường Phổ thông Dân tộc bán trú Tiểu học và Trung học cơ sở Nậm Càn, khiến nhiều người xót xa. Dù đã chống chọi với căn bệnh ung thư suốt 2 năm qua, cô vẫn bị nằm trong danh sách biệt phái đến một trường cách nhà hơn 35km. Cô H. đã trình bày với cấp trên về tình trạng bệnh hiểm nghèo, xin được miễn biệt phái để thuận tiện điều trị, tuy nhiên không được chấp thuận do bệnh chỉ "thuộc diện xem xét", không đủ điều kiện được miễn biệt phái.

Còn theo đại diện Sở Giáo dục và Đào tạo Nghệ An, đơn vị này sẽ kiểm tra, rà soát, yêu cầu nhà trường báo cáo lại trường hợp của cô H. Đồng thời khẳng định, trong văn bản hướng dẫn biệt phái giáo viên đã nêu rõ: các đơn vị có thể chủ động xác định đối tượng ưu tiên chưa phải thực hiện biệt phái, trong đó có giáo viên mắc bệnh hiểm nghèo theo danh mục của Bộ Y tế là đối tượng ưu tiên số 1.

Qua báo cáo sơ bộ, trong 7 giáo viên trường Trung học phổ thông bán trú Tiểu học và Trung học cơ sở Nậm Càn đi biệt phái đợt này thì cô H. đến công tác ở trường thuận lợi nhất.

Khi áp dụng quy định cứng nhắc, "chệch" khỏi tinh thần nhân văn

Quy định là cần thiết để đảm bảo tính minh bạch, công bằng và ổn định hoạt động của các nhà trường. Thế nhưng trên thực tế lại có những tình huống không thể đo bằng những con số hay kế hoạch.

Nhiều giáo viên mắc bệnh nặng đã gửi đơn xin tạm miễn biệt phái hoặc xin dừng công tác ở vùng khó khăn, tuy nhiên, không ít hồ sơ đã bị từ chối với lý do "chưa thỏa mãn điều kiện bệnh hiểm nghèo" theo Thông tư 50/2024/TT-BYT của Bộ Y tế.

Thực tế, việc áp dụng Thông tư 50/2024/TT-BYT như một "điều kiện bắt buộc" là cách hiểu máy móc và sai lệch. Bởi Thông tư này chỉ ban hành Danh mục bệnh hiểm nghèo phục vụ công tác vận động, tiếp nhận, phân phối nguồn đóng góp tự nguyện hỗ trợ người bệnh, không phải văn bản quy định chế độ, chính sách đối với viên chức.

Trong khi đó, các Nghị định, quy định khác không yêu cầu viên chức phải mắc bệnh thuộc danh mục của Thông tư 50/2024/TT-BYT mới được xem xét miễn biệt phái hoặc hỗ trợ chế độ.

Việc giáo viên mắc bệnh hiểm nghèo phải "có tên bệnh trong danh mục" mới được giải quyết chế độ vô tình loại bỏ nhiều trường hợp bệnh nặng, hiếm gặp, khiến họ không được hưởng chính sách hỗ trợ dù thực sự suy giảm khả năng lao động.

Hệ quả là, quy định vốn sinh ra để hỗ trợ con người lại đang trở thành rào cản. Một hệ thống quản lý hiệu quả không chỉ nằm ở những điều khoản rạch ròi, mà còn ở khả năng thấu hiểu và bảo vệ con người trong những tình huống đặc biệt. 

Để tháo gỡ bất cập, các cơ quan quản lý như Bộ Y tế cùng Bộ Giáo dục và Đào tạo cần ban hành hướng dẫn liên ngành, làm rõ phạm vi áp dụng Thông tư 50/2024/TT-BYT, tránh hiểu nhầm là điều kiện bắt buộc cho các chính sách công vụ.

Đồng thời xem xét xây dựng danh mục riêng các bệnh làm giảm khả năng lao động áp dụng trong lĩnh vực công tác viên chức, khác với danh mục bệnh hiểm nghèo phục vụ vận động từ thiện.

Đây là cách để mỗi chính sách không còn khô cứng trên giấy, mà thực sự chạm đến con người.