Dịch bệnh sau mưa lũ, làm sao để phòng tránh?

Trước tình hình mưa lũ diễn ra nối tiếp nhau tại các tỉnh miền Bắc, bên cạnh công tác ứng phó, khắc phục thiệt hại do bão, công tác phòng, chống dịch bệnh trong và sau mùa mưa bão cũng được đặt lên hàng đầu.

Chủ động triển khai các biện pháp phòng, chống dịch bệnh, vệ sinh môi trường, an toàn thực phẩm trong và sau mưa lũ

Thực tế cho thấy, tại các vùng, lũ lụt thường mang theo vô số vi sinh vật, bụi, rác, chất thải,… làm ô nhiễm môi trường càng làm tăng nguy cơ bùng phát dịch bệnh. Sau mưa bão, các dịch bệnh như sốt xuất huyết, sốt rét, các bệnh đường tiêu hóa, cảm cúm và đau mắt đỏ sẽ có nguy cơ tăng lên và bùng phát.

Bộ Y tế đã có các văn bản chỉ đạo các tỉnh, thành phố trong vùng ảnh hưởng bão cũng như các đơn vị trực thuộc Bộ bảo đảm công tác y tế trong mưa bão, không để gián đoạn cấp cứu, khám, chữa bệnh để đảm bảo công tác hỗ trợ song song với các đơn vị tiền phương ứng phó với ảnh hưởng của bão số 3 và mùa lũ, nhằm đáp ứng nhu cầu khám, chữa bệnh, cấp cứu, phòng, chống dịch, vệ sinh môi trường...

Tại cuộc họp khẩn với 28 địa phương trong vùng ảnh hưởng của bão số 3, Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên đã yêu cầu các địa phương cần có các giải pháp bảo đảm công tác y tế trong mưa bão cũng như các biện pháp khắc phục hậu quả mưa bão (phòng, chống dịch, vệ sinh môi trường, bảo đảm an toàn thực phẩm...).

Tại Hà Nội, từ sáng ngày 11/9 đến thời điểm hiện tại, mức nước trên sông Hồng và các sông dâng cao và chưa có dấu hiệu rút, dẫn tới nhiều khu vực dân cư tại một số huyện bị ngập nước, tiềm ẩn nguy cơ bùng phát các bệnh dịch thường gặp trong và sau mưa lũ, ngành Y tế thành phố đã kiện toàn các đội cấp cứu, phòng, chống dịch cơ động với đầy đủ thuốc và trang thiết bị, sẵn sàng đáp ứng các tình huống có thể xảy ra.

Sở Y tế Hà Nội vừa có Văn bản số 4300/SYT-NVD chỉ đạo các cơ sở khám, chữa bệnh; cơ sở kinh doanh thuốc trên địa bàn thành phố bảo đảm cung ứng đủ thuốc cho công tác phòng, chống dịch bệnh có thể phát sinh trong mùa mưa bão, lũ lụt, tuyệt đối không xảy ra trường hợp thiếu thuốc phục vụ công tác khám, chữa bệnh cho nhân dân. 

Bên cạnh đó, để đảm bảo cung ứng đủ thuốc công tác phòng, chống dịch bệnh có thể phát sinh trong mùa bão, mưa lũ như đau mắt đỏ, sốt xuất huyết, tiêu chảy, bệnh ngoài da, Cục Quản lý Dược đã đề nghị Sở Y tế các tỉnh, thành phố khẩn trương chỉ đạo các cơ sở sản xuất, kinh doanh, nhập khẩu thuốc đóng trên địa bàn có kế hoạch dự trữ, cung ứng đầy đủ, kịp thời thuốc cho nhu cầu điều trị, đặc biệt đảm bảo cơ số thuốc phục vụ công tác phòng chống dịch bệnh theo hướng dẫn chẩn đoán, điều trị và các hướng dẫn khác của Bộ Y tế; tránh để xảy ra tình trạng thiếu thuốc, biến động tăng giá thuốc. 

Xử lý nước và vệ sinh môi trường trong mùa bão lụt

Để đảm bảo công tác đảm bảo nước sạch, xử lý vệ sinh môi trường và quản lý chất thải y tế ứng phó với bão lũ số 3, Cục Quản lý Môi trường y tế cũng đã có văn bản đề nghị Sở Y tế các tỉnh, thành phố tiếp tục triển khai về việc đảm bảo nước sạch, vệ sinh môi trường, quản lý chất thải y tế trong mùa mưa lũ.

Theo hướng dẫn của Cục Quản lý Môi trường Y tại công văn số 264/MT-SKMT ngày 12/6/2024 về việc đảm bảo nước sạch, vệ sinh môi trường, quản lý chất thải y tế trong mùa mưa lũ, ngành Y tế các tỉnh, thành cần xây dựng kế hoạch vệ sinh môi trường, đảm bảo nước sạch và quản lý chất thải y tế trước mùa bão lũ gồm:

Tổ chức tuyên truyền, hướng dẫn cán bộ y tế và người dân thực hiện các biện pháp chuẩn bị, sẵn sàng với ứng phó với tình trạng mưa lớn, bão, lũ, chuẩn bị các vật dụng chứa nước sạch, phương tiện, dụng cụ xử lý môi trường, xử lý nước; thu gom, quản lý chất thải y tế, đảm bảo vệ sinh cá nhân... theo hướng dẫn của Bộ Y tế.

Bố trí nhân lực, đảm bảo dự trữ và cung cấp đủ thuốc, hóa chất, trang thiết bị xử lý nước, xử lý môi trường. Xây dựng các phương án chuẩn bị xử lý nước, vệ sinh môi trường; phương án bảo đảm an toàn các công trình, thiết bị xử lý chất thải y tế và thực hiện quản lý chất thải y tế theo quy định hiện hành.

Hiện tại, Sở Y tế các địa phương luôn túc trực liên tục tổ chức các đoàn công tác của ngành Y tế thường xuyên kiểm tra, theo dõi tình hình ngập lụt, tình hình vệ sinh môi trường và quản lý chất thải trong các cơ sở y tế trên địa bàn, tăng cường giám sát chất lượng nước ăn uống, sinh hoạt của người dân.

Chủ động cấp hóa chất xử lý nước, môi trường; triển khai thau rửa và khử trùng bể chứa, dụng cụ chứa nước ăn uống, sinh hoạt bằng chế phẩm khử khuẩn đã được Bộ Y tế cấp giấy chứng nhận đăng ký lưu hành còn hiệu lực tại các vùng bị ngập lụt.

Thực hiện các biện pháp thu gom, xử lý chất thải rắn y tế đảm bảo an toàn, phòng tránh nguy cơ phát tán mầm bệnh gây ảnh hưởng sức khỏe; tăng cường các biện pháp khử khuẩn, xử lý nước thải y tế đảm bảo yêu cầu trước khi xả thải ra môi trường.

Tổ chức hướng dẫn các đơn vị y tế và người dân triển khai ngay các hoạt động vệ sinh môi trường theo hướng dẫn của Bộ Y tế tại các khu vực bị ngập lụt.

Cuối cùng, sau khi lũ đã rút, bão tan, các địa phương và người dân cần lưu ý thực hiện sớm nhất/nhanh nhất các biện pháp xử lý môi trường; thu gom, xử lý chất thải y tế, xử lý xác súc vật chết; xử lý các giếng khoan, giếng đào, bể nước bị ngập lụt theo hướng dẫn của Bộ Y tế; tổ chức phun hóa chất diệt côn trùng và véc tơ gây bệnh tại các khu vực bị ngập sau khi nước rút.

Tăng cường kiểm tra, giám sát vệ sinh chất lượng nước cấp cho ăn uống sinh hoạt từ các nhà máy nước, trạm cấp nước tập trung đảm bảo nồng độ clo dư theo quy định; tăng cường kiểm tra vệ sinh chất lượng nước hộ gia đình; kiểm tra giám sát việc thu gom, xử lý chất thải y tế trong các cơ sở y tế đảm bảo thực hiện theo đúng các quy định hiện hành. Các hoạt động này sẽ giúp người dân giảm bớt phần nào nguy cơ dịch bệnh bùng phát và lây lan sau thiên tai, bão lũ.