Chính phủ thảo luận nhiều nội dung quan trọng tại Phiên họp thường kỳ tháng 11

Tham dự phiên họp có các Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch nước Võ Thị Ánh Xuân, các Phó Thủ tướng Chính phủ, các thành viên Chính phủ, lãnh đạo các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, đồng chí Đinh Văn Ân - Trợ lý Tổng Bí thư, lãnh đạo Ban Kinh tế Trung ương, Ủy ban Kinh tế, Ủy ban Tài chính - Ngân sách của Quốc hội, Văn phòng Quốc hội.

Theo chương trình, phiên họp tập trung thảo luận về: Tình hình kinh tế - xã hội tháng 11 và 11 tháng năm 2023, tình hình triển khai chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội, tình hình phân bổ, giải ngân vốn đầu tư công, tình hình triển khai 3 chương trình mục tiêu quốc gia, nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm trong tháng cuối năm 2023, dự thảo nghị quyết của Chính phủ về những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và dự toán ngân sách Nhà nước năm 2024.

Sẵn sàng ứng phó những cú sốc bên ngoài; ổn định kinh tế vĩ mô, bảo đảm đời sống nhân dân

Phát biểu khai mạc phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 11/2023, Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu rõ, chỉ còn hơn 20 ngày nữa là sẽ kết thúc năm 2023 và và còn khoảng 1 tháng nữa sẽ tiến hành hội nghị tổng kết năm 2023.

Thủ tướng đề nghị các đại biểu tập trung phát biểu, cho ý kiến về dự thảo nghị quyết phiên họp và dự thảo nghị quyết của Chính phủ về những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và dự toán ngân sách Nhà nước năm 2024; phân tích tình hình tháng 11 có gì mới, có gì khác so với tháng 10, chỉ rõ kết quả, những việc đã làm được, những hạn chế, tồn tại, phân tích nguyên nhân, rút ra bài học kinh nghiệm.

Thủ tướng đánh giá, trong 11 tháng qua, các mục tiêu đã đề ra cơ bản được thực hiện tốt: Giữ vững kinh tế vĩ mô trong điều kiện kinh tế thế giới bấp bênh, lạm phát được kiểm soát, tăng trưởng được thúc đẩy trên cả 3 lĩnh vực (nông nghiêp, công nghiệp, dịch vụ), đời sống nhân dân được nâng lên, chính trị - xã hội ổn định, quốc phòng, an ninh được giữ vững, đối ngoại tiếp tục là điểm sáng. Đoàn kết, thống nhất, niềm tin của nhân dân được củng cố và tăng cường.

Thủ tướng nhắc tới một số ngành, ví dụ cụ thể đạt kết quả tích cực, như công nghiệp phục hồi, nhất là chế biến, chế tạo. Xuất khẩu gạo vừa đạt kết quả tích cực, vừa bảo đảm an ninh lương thực trong nước và góp phần bảo đảm an ninh lương thực thế giới. Giải ngân vốn đầu tư công tốt. Thu ngân sách Nhà nước lúc đầu dự báo khó khăn, nhưng nhờ thực hiện số hoá, chỉ đạo quyết liệt "thu đúng, thu đủ, thu kịp thời" nên đến nay đã đạt 95% dự toán, mặc dù vẫn giảm thuế kịp thời. Thị trường chứng khoán thanh khoản tốt, "tăng dần đều", trở nên lành mạnh hơn. Phản ứng chính sách của chúng ta ngày càng kịp thời, ví dụ trước tình hình thay đổi lãi suất của FED.

Bên cạnh đó, tiếp cận tín dụng, thị trường bất động sản vẫn khó khăn, gói tín dụng 120.000 tỷ đồng phát triển nhà ở xã hội cần phải thúc đẩy. Phân tích một số ví dụ cho thấy phản ứng chính sách vẫn có lúc chưa kịp thời, Thủ tướng yêu cầu trong tháng 12, cần phấn đấu đạt kết quả cao nhất với các chỉ tiêu khó đạt như đã báo cáo Quốc hội, ưu tiên thúc đẩy tăng trưởng GDP, tăng năng suất lao động, phát triển công nghiệp chế biến, chế tạo…

Thủ tướng nhấn mạnh cách tiếp cận là không ngại, không sợ việc quy định vừa ban hành đã sửa đổi, nếu văn bản ban hành mà không phù hợp, chưa đi vào cuộc sống hoặc ban hành xong mà tình hình thay đổi thì điều chỉnh ngay; điều quan trọng là nhìn thẳng vào sự thật, bám sát tình hình thực tiễn, cầu thị lắng nghe, đặt lợi ích quốc gia, dân tộc lên trên hết, trước hết để hành động.

Cùng với đó, phải luôn sẵn sàng ứng phó những cú sốc bên ngoài; do vậy kinh tế vĩ mô phải ổn định, đời sống nhân dân phải được bảo đảm cả về vật chất lẫn tinh thần; phát huy dân chủ, tinh thần chủ động, năng động, sáng tạo…

Thủ tướng đề nghị các cấp, các ngành, các địa phương phải nỗ lực, cố gắng hơn nữa trong việc thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp trên các lĩnh vực; phấn đấu, quyết tâm cao nhất, nỗ lực lớn nhất để đạt được mục tiêu: Kết quả năm 2023 phải tốt hơn năm 2022, như đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã chỉ đạo.

Nền kinh tế dần lấy lại đà tăng trưởng

Báo cáo tại phiên họp, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Quốc Phương cho biết, trong nước, kinh tế phục hồi ngày càng tích cực hơn, đạt được nhiều kết quả đáng ghi nhận trên nhiều lĩnh vực, đặc biệt là trong các hoạt động đối ngoại cấp cao, ngoại giao kinh tế. Qua đó, đã mở ra những thời cơ, cơ hội thuận lợi mới, để nước ta tiếp tục đẩy mạnh thu hút đầu tư, tranh thủ được sự dịch chuyển đầu tư, chuỗi cung ứng, các xu thế phát triển lớn toàn cầu về kinh tế số, kinh tế xanh, tăng trưởng xanh, tài chính xanh… Các đối tác, tổ chức quốc tế tiếp tục đánh giá cao về tiềm năng tăng trưởng và điều hành vĩ mô của nước ta.

Cùng với đó, kinh tế vĩ mô tiếp tục ổn định, lạm phát được kiểm soát, các cân đối lớn được bảo đảm. Hoạt động sản xuất, kinh doanh tiếp tục chuyển biến tích cực. Khu vực nông nghiệp, dịch vụ tiếp tục duy trì đà tăng khá. Sản xuất công nghiệp tháng sau tích cực hơn tháng trước; chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP) tháng 11 tăng 5,8% so với cùng kỳ năm trước. Tình hình đăng ký doanh nghiệp tích cực hơn.

Ngoài ra, công tác hoàn thiện thể chế, pháp luật, cải cách thủ tục hành chính, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh được tập trung giải quyết; quyết liệt xử lý các vấn đề tồn đọng, vướng mắc; đẩy mạnh đầu tư các dự án hạ tầng chiến lược, quan trọng, thúc đẩy các động lực tăng trưởng mới của nền kinh tế. Nhiều dự án cao tốc, hạ tầng trọng điểm được khởi công; một số dự án được đưa vào khai thác, đã phát huy hiệu quả. Công tác quy hoạch được đẩy nhanh, 108/111 quy hoạch đã hoàn thành việc lập, thẩm định, phê duyệt.

Đồng thời, công tác an sinh xã hội, bảo đảm đời sống người dân; lĩnh vực giáo dục, y tế, văn hóa, thể thao, du lịch, thông tin tuyên truyền, quốc phòng an ninh... tiếp tục được quan tâm, đẩy mạnh và làm tốt.

"Những kết quả đạt được là nhờ sự lãnh đạo của Đảng; sự đồng hành, phối hợp chặt chẽ của Quốc hội; sự điều hành quyết liệt, sát sao, nhạy bén, hiệu quả, sát với thực tế, dám chịu trách nhiệm của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các cấp, ngành, địa phương, sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị", Thứ trưởng Trần Quốc Phương nhấn mạnh.

4 nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm trong thời gian tới

Bên cạnh những kết quả đạt đươc, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cũng cho rằng, khó khăn đặt ra còn rất lớn, phụ thuộc nhiều vào xu hướng, bối cảnh chung toàn cầu, nên khó có thể chuyển biến nhanh; tạo sức ép lên thúc đẩy tăng trưởng, ổn định kinh tế vĩ mô, điều hành tỷ giá, các cân đối lớn về đầu tư, tiêu dùng, an sinh xã hội... Thiên tai, biến đổi khí hậu diễn biến khó lường, ảnh hưởng lớn đến các hoạt động kinh tế, đời sống người dân.

Tháng 11, các tổ chức quốc tế, định chế tài chính lớn đưa ra nhiều dự báo trái chiều về triển vọng kinh tế thế giới, các nước lớn trong quý IV/2023 và năm 2024, cho thấy tình hình thế giới, khu vực thời gian tới dự báo có chuyển biến, nhưng tiếp tục diễn biến khó lường, tiềm ẩn nhiều rủi ro. Nền kinh tế nước ta tiếp tục chịu "tác động kép" từ yếu tố bất lợi bên ngoài và những hạn chế, bất cập nội tại nhiều năm.

"Nhìn chung, bối cảnh, tình hình thời gian tới có thời cơ, thuận lợi và khó khăn, thách thức đan xen, nhưng khó khăn, thách thức nhiều hơn, nhất là trong công tác chỉ đạo, điều hành kinh tế vĩ mô và phát triển kinh tế - xã hội", Thứ trưởng Trần Quốc Phương nhận định.

Trên cơ sở đó, Bộ Kế hoạch và Đầu tư tham mưu, kiến nghị với Chính phủ một số nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm.

Thứ nhất, tổ chức triển khai nhanh, hiệu quả các Luật, Nghị quyết về kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, dự toán ngân sách Nhà nước, đầu tư công năm 2024... đã được Quốc hội thông qua tại kỳ họp thứ 6. Tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các cơ quan của Quốc hội để rà soát, tiếp thu, giải trình, hoàn thiện các dự án Luật Đất đai, Luật Các tổ chức tín dụng, các nghị quyết, bảo đảm tiến độ, chất lượng trình Quốc hội xem xét tại kỳ họp bất thường đầu năm 2024.

Tiếp tục thực hiện quyết liệt, tổng thể và đồng bộ các chính sách, giải pháp về thuế, phí, tiền tệ, thương mại, đầu tư... đã ban hành để thúc đẩy phục hồi nhanh sản xuất kinh doanh, sản xuất công nghiệp, các ngành, lĩnh vực.

Thứ hai, bám sát tình hình, diễn biến cung - cầu hàng hóa thiết yếu trong nước, chủ động phương án điều tiết phù hợp, triển khai chính sách bình ổn giá để giữ ổn định thị trường, giá cả, bảo đảm cung ứng các mặt hàng thiết yếu phục vụ nhu cầu tiêu dùng trong dịp cuối năm và Tết Nguyên đán năm 2024.

Làm tốt công tác chuẩn bị, bảo đảm chăm lo, hỗ trợ tốt cho các đối tượng chính sách, người nghèo, người lao động, người dân khu vực miền núi, vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo trong dịp giáp hạt đầu năm và Tết Nguyên đán.

Phối hợp đồng bộ, liên ngành, tăng cường đấu tranh phòng, chống tội phạm, bảo đảm an ninh, trật tự, kiềm chế sự gia tăng tội phạm về buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, ma túy, pháo nổ, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới, xuất nhập cảnh trái phép..., bảo đảm an toàn giao thông trong những tháng cuối năm 2023, dịp Tết Nguyên đán năm 2024.

Thứ ba, tổ chức triển khai quyết liệt, bảo đảm tiến độ, chất lượng các đề án, nhiệm vụ, công việc được giao có thời hạn hoàn thành trong năm 2023 theo chủ trương của Đảng, Quốc hội, chỉ đạo Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ.

Thứ tư, tiếp tục thúc đẩy các động lực tăng trưởng về đầu tư, tiêu dùng trong nước và xuất khẩu, tranh thủ cơ hội từ nhu cầu tiêu dùng trong nước dịp cuối năm và Tết Nguyên đán năm 2024, xu hướng phục hồi của các thị trường xuất khẩu.

Cùng với những giải pháp trên, theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, cũng cần thực hiện đồng bộ các nhiệm vụ như: Đẩy mạnh rà soát, sửa đổi, hoàn thiện cơ chế, chính sách, pháp luật, cải cách hành chính, cắt giảm thủ tục hành chính; giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế; thúc đẩy các động lực tăng trưởng mới của nền kinh tế; bảo đảm an sinh xã hội, hỗ trợ người lao động, bảo đảm đời sống người dân.

Tăng cường quản lý tài nguyên, bảo vệ môi trường; Bảo đảm vững chắc quốc phòng, an ninh, trật tự an toàn xã hội; tăng cường hội nhập quốc tế sâu rộng, thực chất, hiệu quả; tăng cường công tác thông tin, truyền thông chính sách, củng cố niềm tin của doanh nghiệp, nhà đầu tư, người dân...