Bộ Xây dựng vừa có văn bản trả lời kiến nghị của cử tri tỉnh Ninh Bình về tình trạng giá nhà đất, bất động sản tăng cao do đầu cơ, môi giới đẩy giá, tạo thị trường ảo, gây khó khăn cho người dân có nhu cầu ở thực.

Theo Bộ Xây dựng, trong những năm gần đây, thị trường bất động sản tại nhiều địa phương, đặc biệt là các đô thị lớn và khu vực đô thị hóa nhanh, xuất hiện nhiều diễn biến phức tạp, tiềm ẩn yếu tố bất ổn, ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng tiếp cận nhà ở của người dân và sự phát triển lành mạnh của thị trường.

Giá nhà đất tăng cao do nhiều nguyên nhân, trong đó có sự mất cân đối cung cầu, thông tin quy hoạch chưa minh bạch, tâm lý đám đông, và đặc biệt là tình trạng đầu cơ, môi giới thổi giá, tạo thị trường ảo.

Nhiều giải pháp chặn đầu cơ, kiểm soát thị trường bất động sản

Để kiểm soát tình trạng này, Bộ Xây dựng cho biết đã đề xuất và yêu cầu các địa phương triển khai đồng bộ nhiều giải pháp. Trọng tâm là quản lý chặt hoạt động môi giới bất động sản, yêu cầu cá nhân hành nghề phải có chứng chỉ, tăng cường kiểm soát việc cấp chứng chỉ, hoạt động của sàn giao dịch và các tổ chức, cá nhân kinh doanh dịch vụ môi giới, đồng thời nâng cao chất lượng đào tạo nghiệp vụ môi giới bất động sản nhằm hạn chế các hoạt động thiếu kiểm soát gây bất ổn thị trường.

Bộ Xây dựng cũng yêu cầu các địa phương tăng cường nắm bắt thông tin, kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm các hành vi thao túng thông tin, tung tin quy hoạch sai sự thật, lợi dụng thông tin về quy hoạch, sắp xếp địa giới hành chính để tạo nhu cầu giả, lôi kéo giao dịch, liên kết đầu cơ, thổi giá bất động sản.

Minh bạch hóa thông tin thị trường bất động sản

Cùng với đó, Bộ đang hoàn thiện và trình Chính phủ ban hành Nghị định quy định về xây dựng và quản lý hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu về nhà ở và thị trường bất động sản. 

Hệ thống này nhằm minh bạch hóa thông tin về giá giao dịch thực tế, quy hoạch, pháp lý dự án, chủ đầu tư và tiến tới số hóa dữ liệu bất động sản, tạo điều kiện cho người dân dễ dàng tra cứu, hạn chế tình trạng thiếu minh bạch thông tin.

Ngoài ra, Bộ Xây dựng đang phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Bộ Tài chính và các cơ quan liên quan hoàn thiện Đề án thí điểm mô hình Trung tâm giao dịch bất động sản và quyền sử dụng đất do Nhà nước thành lập, báo cáo Chính phủ trình Quốc hội xem xét ban hành Nghị quyết thí điểm.

Để kiểm soát và kiềm chế giá nhà ở, Bộ Xây dựng đã kiến nghị Thủ tướng Chính phủ giao các Bộ, ngành liên quan triển khai nhiều nhóm giải pháp, trong đó có việc tiếp tục hoàn thiện chính sách phát triển nhà ở giá phù hợp để đưa vào Luật sửa đổi Luật Nhà ở trong năm 2026.

Đồng thời rà soát, điều tiết tín dụng bất động sản phù hợp thực tiễn; nghiên cứu chính sách tài chính, thuế nhằm điều tiết thị trường; đồng thời hoàn thiện các quy định pháp luật về đất đai, đầu tư, xây dựng, quy hoạch đô thị và nông thôn để tháo gỡ vướng mắc, đơn giản hóa thủ tục hành chính trong triển khai dự án bất động sản.

Tăng ưu đãi khuyến khích phát triển nhà ở xã hội

Liên quan kiến nghị tăng ưu đãi để khuyến khích phát triển nhà ở xã hội cho công nhân và người thu nhập thấp, Bộ Xây dựng khẳng định đây là nhiệm vụ được Đảng, Nhà nước đặc biệt quan tâm.

Trong đó, Luật Nhà ở năm 2023 (được Quốc hội thông qua tại kỳ họp thứ 6) đã bổ sung nhiều quy định mới nhằm thúc đẩy đầu tư, phát triển nhà ở xã hội, kiểm soát giá bán, giá thuê ở mức phù hợp, đồng thời bổ sung riêng một chương về nhà lưu trú công nhân trong khu công nghiệp.

Đồng thời, để đẩy mạnh thực hiện Đề án xây dựng 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội, thời gian qua, Quốc hội và Chính phủ đã ban hành hàng loạt nghị quyết, nghị định và thông tư, qua đó cắt giảm mạnh thủ tục hành chính.

Nhiều khâu được đơn giản hóa hoặc bãi bỏ như không tổ chức đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư, không yêu cầu lập nhiệm vụ quy hoạch chi tiết, bỏ thẩm định báo cáo nghiên cứu khả thi, áp dụng chỉ định thầu rút gọn, miễn giấy phép xây dựng với thiết kế mẫu, không thẩm định trước giá bán, giá thuê mua nhà ở xã hội. Các cải cách này giúp rút ngắn từ vài chục đến hàng trăm ngày trong quá trình triển khai dự án.

Bộ Xây dựng cho biết đang tiếp tục tham mưu Chính phủ ban hành các nghị quyết và nghị định mới nhằm tháo gỡ vướng mắc, đơn giản hóa thủ tục theo hướng thực hiện trực tuyến, số hóa hồ sơ, tạo điều kiện thuận lợi hơn cho doanh nghiệp và người dân tham gia phát triển, tiếp cận nhà ở xã hội.