Bộ trưởng Bộ Giáo dục và đào tạo chia sẻ nỗi lo thiếu giáo viên

Chiều 27/10, Quốc hội tiếp tục thảo luận về kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2022; dự kiến kế hoạch năm 2023. Tại phiên thảo luận, Bộ trưởng Bộ Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn đã có phát biểu giải trình, làm rõ một số vấn đề đại biểu nêu.

Giáo viên nghỉ việc, bỏ nghề vì nhiều lý do

Phát biểu làm rõ ý kiến của các vị đại biểu Quốc hội nêu tại phiên họp, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn nêu rõ, các ý kiến tại phiên họp có nhiều đại biểu đề cập đến vấn đề thiếu giáo viên và vấn đề giáo viên bỏ việc.

Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cho biết, trong những ngày vừa qua, Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng nhận được hơn 200 ý kiến của cử tri gửi tới, trong đó đều bày tỏ sự băn khoăn, lo lắng giữa việc ngành thiếu giáo viên và hiện tượng giáo viên bỏ việc và chuyển việc. Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng cho biết, vấn đề thiếu giáo viên và vấn đề giáo viên nghỉ việc, chuyển việc là 2 vấn đề khác nhau nhưng có mối liên hệ mật thiết với nhau. 

Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cho rằng, số lượng giáo viên cần bù đắp có thể còn tăng thêm trước tình hình giáo viên nghỉ việc. Bên cạnh đó, đây là số lượng tính toán cần bù đắp để vừa đảm bảo duy trì hoạt động dạy và học bình thường, vừa để tính toán thực hiện các mục tiêu đổi mới và nâng cao chất lượng. Một trong ba yếu tố rất quan trọng để nâng cao chất lượng là nhân tố giáo viên, cơ sở vật chất và chương trình, phương pháp. 

Tăng dân số tự nhiên, số giáo viên không đủ đáp ứng

Về nguyên nhân của tình trạng thiếu giáo viên, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo cho rằng, nhiều năm về trước đã không đủ do số lượng bỏ việc, giảng viên nhiều năm không tuyển, tuyển nhỏ hơn số nghỉ hưu do thừa, thiếu cục bộ, khó điều tiết và thiếu thiếu do tăng dân số tự nhiên.

Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn dẫn chứng, từ tháng 9/2015, tổng số học sinh khi bắt đầu năm học của năm 2015 là trên 19 triệu học sinh. Nhưng đến tháng 9/2022, khi bắt đầu năm học là trên 23 triệu học sinh. Trong khi đó, số giáo viên vào tháng 9/2015 có 1.156.000 giáo viên cho bậc mầm non đến phổ thông. Đến thời điểm tháng 9/2022 có 1.227.000 giáo viên. Có thể thấy, số giáo viên nhiều hơn 100 nghìn trong khi số học sinh đã tăng trên 3 triệu. Bộ trưởng cho rằng đây là tình trạng thiếu do vấn đề tăng số học sinh do tăng dân số tự nhiên. 

Khó tuyển dụng giáo viên chất lượng

Bên cạnh đó, tình trạng thiếu giáo viên do dân số ở một số vùng, miền dồn về các thành phố lớn hoặc các khu công nghiệp; do vấn đề dịch bệnh tác động đến các trường mầm non phải đóng cửa, đặc biệt là nhóm trẻ tư thục và thiếu do nhu cầu để thực hiện phổ cập mầm non bậc năm tuổi thiếu; thiếu do việc tăng số buổi học từ một buổi lên hai buổi một ngày và do chuẩn về mặt tỷ lệ giáo viên trên học sinh…

Ngoài ra, theo Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn, tình trạng thiếu giáo viên còn do nhiều nguyên nhân như một thời gian dài không tuyển và không tuyển được; nhiều nơi dồn vài ba năm mới tuyển. Mặt khác, thiếu nguồn tuyển hoặc có nguồn đã được đào tạo nhưng không dự tuyển vì chọn các nghề khác…

Về giải pháp, vừa qua Bộ Chính trị và Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Chính phủ đã duyệt và giao cho ngành giáo dục 65.000 chỉ tiêu và sẽ tuyển dần trong từ nay đến năm 2026. Riêng năm 2022 được duyệt 27.850 chỉ tiêu, các Sở Nội vụ của các tỉnh phối hợp với Sở Giáo dục và Đào tạo cùng các đơn vị đã bắt đầu công việc tuyển dụng giáo viên.

Ngoài chỉ tiêu mới, các tỉnh, thành tuy thiếu chỉ tiêu nhưng vẫn đang tồn đọng trên 10.000 chỉ tiêu từ các năm cũ vẫn chưa tuyển được. Do đó, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn đề nghị các địa phương vừa tuyển số mới, vừa tiếp tục tuyển số cũ để đáp ứng được nhu cầu…