Ngân hàng Nhà nước tập trung ổn định kinh tế, hỗ trợ người dân
Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng giải trình một số vấn đề mà đại biểu Quốc hội quan tâm về các chính sách điều hành lãi suất, tiền tệ, tín dụng trong năm 2023 trong bối cảnh khó khăn, lạm phát.
Ngân hàng Nhà nước thực hiện các giải pháp tạo đà thuận lợi cho phát triển kinh tế
Tại phiên thảo luận sáng 1/6/2023 về đánh giá bổ sung kết quả và tình hình thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng đã thông tin về điều hành lãi suất và tín dụng, việc điều hành chính sách tiền tệ trong bối cảnh đầy khó khăn thách thức, có nhiều diễn biến mới, phức tạp, khó lường của năm 2023.
Trong bối cảnh đó, có khá nhiều nhiệm vụ quan trọng, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã kiên định, xuyên suốt với mục tiêu giữ ổn định kinh tế vĩ mô tiền tệ, theo dõi sát tình hình để quyết định các nhiệm vụ trọng tâm, trọng điểm trong từng thời kỳ, từng giai đoạn để ứng phó linh hoạt.
Đối với điều hành lãi suất, nhu cầu giảm lãi suất là nhu cầu chính đáng của doanh nghiệp đối với vay vốn. Đây cũng là giải pháp giúp cho doanh nghiệp vượt qua khó khăn, tạo thuận lợi cho việc phục hồi sản xuất, thương mại và dịch vụ.
Tuy nhiên, việc điều hành lãi suất cần được xem xét trong tổng thể điều hành chính sách kinh tế vĩ mô để đảm bảo được đại cục ổn định kinh tế vĩ mô tiền tệ, đặc biệt là đảm bảo an toàn hoạt động của hệ thống ngân hàng.
Ngân hàng Nhà nước chỉ rõ các lý do liên quan tới việc ưu tiên điều hành chính sách lãi suất
Thống đốc Nguyễn Thị Hồng lý giải, năm 2022 có 2 lý do rất quan trọng phải chấp nhận mặt bằng lãi suất cao hơn đó là việc lãi suất quốc tế đồng loạt tăng nhanh và mạnh. Trong nước, lạm phát trong năm 2022 bình quân tăng 3,15%. Đặc biệt là trong nửa cuối năm 2022, lạm phát đang có xu hướng tăng nhanh từng tháng.
Đến cuối năm 2022 lạm phát so với cùng kỳ đã ở mức 5%; lạm phát cơ bản bình quân đã khoảng 5%. Điều này sẽ ảnh hưởng tới chính sách điều hành.
Trong khi đó, áp lực mất giá của đồng Việt Nam rất lớn trong năm 2022 khi các nước thắt chặt chính sách tiền tệ khiến đồng USD tăng giá mạnh.
Vào thời điểm tháng 9 – tháng 10/2022, áp lực mất giá của đồng Việt Nam lên đến 9-10%, nếu không có các giải pháp linh hoạt, đồng bộ thì khó có thể ổn định được mức tỷ giá chỉ mất giá 3,5% trong năm 2022.
Vào lúc đó, điều hành thị trường rất khó khăn. Nếu chúng ta để đồng Việt Nam mất giá trên 10% thì điều gì sẽ xảy ra? Doanh nghiệp sẽ rất khó khăn do chi phí đầu vào sẽ tăng cao, chắc chắn lạm phát sẽ tăng cao.
Chưa kể, các doanh nghiệp Việt Nam cũng vay một lượng lớn vốn nước ngoài, nghĩa vụ trả nợ bằng VND sẽ tăng lên. Vấn đề này cũng ít được nhắc đến mà tập trung chủ yếu vấn đề lãi suất.
Khi ổn định được tỷ giá trở lại, với điều kiện tăng chậm lại của lạm phát, trong những tháng đầu năm 2023, Ngân hàng Nhà nước đã quyết liệt, điều chỉnh 3 lần lãi suất điều hành, đưa mặt bằng lãi suất của các khoản cho vay mới giảm khoảng 0,9% bình quân so với cuối năm 2021.
Ngân hàng Nhà nước giải đáp về chính sách điều hành tín dụng
Thống đốc Ngân hàng Nhà nước cho biết, đã diễn ra sự kiện chưa từng có trong lịch sử với việc rút tiền hàng loạt ở Ngân hàng Thương Mại Cổ Phần Sài Gòn (SCB), nguy cơ tác động lan truyền đến hệ thống rất lớn.
Trong bối cảnh đó, Ngân hàng Nhà nước quyết định tập trung ưu tiên vừa ổn định thị trường ngoại hối, đặc biệt đảm bảo an toàn hoạt động các tổ chức tín dụng vừa đảm bảo chi trả cho người dân.
Sau khi thanh khoản ổn định lại, Ngân hàng Nhà nước mới điều chỉnh tăng trưởng tín dụng. Với diễn biến trong sự đổ vỡ của các ngân hàng Mỹ vừa qua cũng như Credit Suisse của Thụy Sĩ cho thấy, việc ưu tiên đảm bảo an toàn hoạt động ngân hàng của Ngân hàng Nhà nước và Chính phủ là hết sức đúng đắn, các cấp có thẩm quyền cũng rất quan tâm.
Thống đốc Ngân hàng Nhà nước nhấn mạnh, những giải pháp, liều lượng chính sách, thời điểm được Ngân hàng Nhà nước cân nhắc kỹ lưỡng, tất cả cũng để hướng đến ổn định kinh tế vĩ mô tiền tệ, đảm bảo an toàn hệ thống, tạo môi trường kinh doanh cho doanh nghiệp, người dân.
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính trao đổi cùng Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng. Ảnh: VGP.
Chia sẻ về các chính sách với lĩnh vực tín dụng bất động sản, Thống đốc cho biết, tăng trưởng tín dụng vào lĩnh vực này cao hơn so với mức tăng trưởng chung của nền kinh tế, tuy nhiên những khó khăn của thị trường bất động sản hiện nay thì 70% là các khó khăn về pháp lý.
Vì vậy, phải tập trung vào việc tháo gỡ những vướng mắc về pháp lý trước đó, đồng thời, các doanh nghiệp cũng cần phải rà soát để điều chỉnh giá bất động sản. Như vậy, sẽ kích thích tín dụng cho cả doanh nghiệp xây dựng bất động sản cũng như là người mua nhà.
Về gói hỗ trợ lãi suất 2%, có thể nói đây là chính sách mà Chính phủ, các Bộ ngành dành nhiều thời gian triển khai gói này. Tuy nhiên, kết quả triển khai đạt thấp. Vì vậy, Chính phủ đã trình Quốc hội chuyển nguồn này, khoảng 24.000 tỷ đồng cho giảm thuế VAT.
Về gói 120.000 tỷ đồng, đây là gói tín dụng do 4 Ngân hàng thương mại Nhà nước tự nguyện tham gia, để thực hiện mục tiêu 1 triệu căn hộ cho công nhân, người có thu nhập thấp.
Thống đốc Ngân hàng cho biết, đây là chương trình đến năm 2030 chứ không phải chỉ giải quyết trong năm 2022 và 2023. Nguồn vốn do chính các ngân hàng huy động, lãi suất giảm từ 1,5%-2% từ chính nguồn lực tài chính của các Ngân hàng thương mại. Hiện tại, Bộ Xây dựng đã có hướng dẫn và ủy quyền cho các địa phương để công bố các danh mục dự án.
Về vấn đề tái cơ cấu ngân hàng yếu kém còn là một việc tồn đọng và khó xử lý. Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho biết, việc tái cơ cấu một ngân hàng yếu kém trong điều kiện khó khăn hiện nay lại càng khó hơn. Tuy nhiên, trên thực tế, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã quyết liệt thực hiện. Ngay từ khi nhận nhiệm vụ, Thủ tướng Chính phủ đã họp với ngành Ngân hàng và yêu cầu tiến hành quyết liệt các giải pháp để tái cơ cấu.
Đến nay, các ngân hàng yếu kém đã trình xin chủ trương các cấp có thẩm quyền. Hiện, Ngân hàng Nhà nước đang thực hiện quyết liệt các bước trước khi phê duyệt Đề án chi tiết theo đúng chủ trương của cấp có thẩm quyền và đúng quy định của pháp luật.
