Thời điểm giao mùa, gia tăng trẻ nhỏ nhiễm virus hợp bào hô hấp

15:35 - 05/04/2023

Virus hợp bào hô hấp (RSV) là một trong những nguyên nhân gây bệnh đường hô hấp thường gặp ở trẻ nhỏ. Bệnh có xu hướng gia tăng và diễn biến nặng ở nhóm trẻ sơ sinh và trẻ có bệnh lý nền.

Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ dễ bị virus hợp bào hô hấp tấn công

Virus hợp bào hô hấp (Respiratory syncytial virus - RSV) là một trong những nguyên nhân gây bệnh đường hô hấp cấp tính thường gặp ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ như viêm mũi họng, viêm tiểu phế quản, viêm phế quản, viêm phổi... Bệnh thường xuất hiện vào thời điểm giao mùa thu - đông hoặc xuân - hè (từ tháng 10 đến tháng 3 hàng năm).

Khi thời tiết chuyển mùa, độ ẩm không khí thay đổi thất thường, kết hợp giữa lạnh và ẩm, mưa liên miên tạo môi trường thuận lợi cho virus phát triển.

Thời điểm giao mùa, gia tăng trẻ nhỏ nhiễm virus hợp vào hô hấp - Ảnh 1.

Virus hợp bào hô hấp (Respiratory syncytial virus - RSV). Ảnh: NFID

Hầu hết trẻ em thường nhiễm virus hợp bào hô hấp trước 2 tuổi. Tuy nhiên, RSV cũng có thể gây lây nhiễm cho người lớn.

Những trẻ có nguy cơ cao bị nhiễm RSV là trẻ sinh non, có cân nặng thấp khi đẻ (< 2kg), dưới 6 tháng tuổi; trẻ bị suy giảm hệ miễn dịch hoặc mắc các bệnh mạn tính như hen phế quản; trẻ có dị tật bẩm sinh về tim, phổi... Bệnh nhân nhiễm RSV biến chứng nặng có nguy cơ tử vong với tỷ lệ từ 2,8 - 22% trên toàn thế giới.

RSV dễ dàng lây lan qua đường hô hấp

RSV xâm nhập vào cơ thể qua mắt, mũi hoặc miệng. Nó dễ dàng lây lan trong không khí thông qua các giọt bắn mang mầm bệnh do người bệnh phát tán ra. 

RSV xâm nhập vào mũi sẽ gây viêm niêm mạc mũi, tiết dịch mũi đặc dính làm bít tắc đường thở, virus đến các tiểu phế quản và phế nang làm tổn thương phế nang, ứ khí, thậm chí dẫn đến hoại tử tế bào đường hô hấp. Người bị nhiễm virus hợp bào có khả năng lây lan cao nhất trong vòng vài ngày đầu sau khi nhiễm bệnh. Tuy nhiên, virus vẫn có thể tiếp tục lây lan trong vài tuần sau đó.

Ở người lớn và trẻ khỏe mạnh, các triệu chứng sau nhiễm RSV thường nhẹ và có thể áp dụng các biện pháp tự chăm sóc tại nhà để giảm nhẹ những biểu hiện khó chịu.

Thời điểm giao mùa, gia tăng trẻ nhỏ nhiễm virus hợp vào hô hấp - Ảnh 2.

Trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ là những đối tượng có nguy cơ cao bị nhiễm RSV. Ảnh: CDC

Trẻ khi bị nhiễm virus hợp bào hô hấp thường ủ bệnh trong 4 - 6 ngày. Những ngày đầu sẽ có triệu chứng giống cảm lạnh, viêm đường hô hấp trên như: sốt nhẹ, ngạt mũi, chảy nước mũi, hắt hơi, đau họng, ho,... Trẻ sơ sinh có thể tím tái hoặc có cơn ngừng thở.

RSV có thể tấn công xuống đường hô hấp dưới gây ra các triệu chứng như khó thở, thở nhanh hơn bình thường, thở khò khè; viêm phế quản có sốt, viêm phổi, viêm tiểu phế quản. RSV cũng có thể biến chứng gây viêm tai giữa, viêm phổi, xẹp phổi, tràn khí màng phổi... Các triệu chứng có thể diễn biến nhanh và có thể gây tử vong.

Bệnh viện Nhi Trung ương khuyến cáo, khi thấy trẻ có một trong các dấu hiệu nặng như: bỏ bú, ăn kém, thở nhanh rút lõm lồng ngực, tím tái, sốt cao, co giật, cha mẹ cần đưa trẻ đến ngay cơ sơ y tế để được khám và điều trị kịp thời.

Chưa có vaccine phòng RSV hiệu quả

Hiện tại chưa có vaccine hiệu quả để phòng bệnh do virus hợp bào hô hấp gây ra. Tuy nhiên, theo hướng dẫn của Bộ Y tế, người dân có thể hạn chế nguy cơ nhiễm hoặc lây nhiễm RSV bằng những cách đơn giản như:

Thường xuyên rửa tay bằng xà phòng; tránh sờ tay lên mặt, mũi hoặc miệng bằng tay chưa rửa sạch.

Vệ sinh mũi họng thường xuyên.

Vệ sinh những đồ dùng cá nhân, bề mặt vật dụng thường xuyên chạm vào.

Tăng cường miễn dịch và sức đề kháng với chế độ dinh dưỡng hợp lý, cung cấp đầy đủ vitamin và khoáng chất cho cơ thể.

Đeo khẩu trang khi tới những nơi đông người, tránh tiếp xúc với người có triệu chứng viêm đường hô hấp.

Hạn chế tiếp xúc với môi trường ô nhiễm khói bụi và thuốc lá.

Ngay từ khi mang thai, phụ nữ cần chú ý chăm sóc sức khỏe bản thân và thai nhi để đảm bảo trẻ sinh ra đủ tháng, đủ cân và khỏe mạnh.

Cho trẻ bú sữa mẹ ngay sau khi sinh và hoàn toàn trong 6 tháng đầu, khuyến khích cho trẻ bú kéo dài đến 2 tuổi.

Đối với trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ - đối tượng có nguy cơ cao nhiễm RSV, tránh đưa trẻ đến nơi công cộng như siêu thị, trung tâm thương mại… nhằm ngăn ngừa nhiễm trùng và lây lan virus, đặc biệt trong thời điểm giao mùa bùng phát các loại bệnh truyền nhiễm.

Hạn chế cho trẻ ra ngoài vào sáng sớm hoặc đêm lạnh, nếu bắt buộc ra ngoài phải đeo khẩu trang, giữ ấm cho trẻ.

Cho trẻ tiêm phòng đầy đủ theo chương trình tiêm chủng mở rộng, đặc biệt là tiêm phòng cúm, phế cầu.

Người có triệu chứng viêm đường hô hấp trên hoặc được chẩn đoán nhiễm RSV cần đeo khẩu trang khi ra ngoài; hạn chế tiếp xúc gần gũi (hôn, bắt tay, dùng chung cốc và dụng cụ ăn uống…) với người khác; dùng khăn giấy để che miệng khi ho hoặc hắt hơi, sau đó vứt khăn giấy đi và rửa tay sạch sẽ.

Nguồn: Bộ Y tế, Bệnh viện Nhi Trung ương

Link nội dung: https://congdankhuyenhoc.vn/thoi-diem-giao-mua-gia-tang-tre-nho-nhiem-virus-hop-vao-ho-hap-179230405153109726.htm