Công bố 3 chủ nhân của Giải Nobel Kinh tế 2025
Giải Nobel Kinh tế năm 2025 được trao cho 3 nhà khoa học Joel Mokyr, Philippe Aghion và Peter Howitt, nhằm tôn vinh công trình lý giải cơ chế tăng trưởng kinh tế dựa trên đổi mới sáng tạo – một nền tảng quan trọng giúp thế giới duy trì tiến bộ và thịnh vượng trong hai thế kỷ qua.
Giải Nobel kinh tế 2025 vừa được trao cho 3 nhà khoa học: Joel Mokyr, Philippe Aghion và Peter Howitt vì đã giải thích cơ chế tăng trưởng kinh tế dựa trên đổi mới sáng tạo. Ảnh: Nobel Prize
Thông điệp từ Giải Nobel Kinh tế 2025: Khi đổi mới sáng tạo trở thành động lực thúc đẩy tiến bộ của nhân loại
Theo công bố, một nửa giải Nobel Kinh tế 2025 thuộc về Giáo sư Joel Mokyr (Đại học Northwestern, Mỹ – Israel) “vì đã xác định các điều kiện tiên quyết cho tăng trưởng bền vững thông qua tiến bộ công nghệ”.
Nửa nửa giải thưởng Nobel Kinh tế 2025 còn lại được trao chung cho Giáo sư Philippe Aghion (Collège de France, INSEAD và Trường Kinh tế - Khoa học Chính trị London) và Giáo sư Peter Howitt (Đại học Brown, Mỹ – Canada) “vì lý thuyết tăng trưởng bền vững thông qua sự phá hủy mang tính sáng tạo”.
Trong phần tuyên bố, Ủy ban Nobel nhấn mạnh: “3 nhà khoa học đoạt giải đã lý giải cách mà đổi mới sáng tạo trở thành động lực thúc đẩy tiến bộ của nhân loại. Tăng trưởng kinh tế bền vững không thể được xem là điều hiển nhiên – tình trạng trì trệ, chứ không phải tăng trưởng, mới là chuẩn mực trong phần lớn lịch sử loài người”.
Từ “Vũ điệu quỷ Satan” đến đỉnh vinh quang Nobel Văn học 2025
Giải Nobel Hòa bình 2025: Vinh danh người phụ nữ chiến đấu cho quyền dân chủ Venezuela
Giáo sư Omar M. Yaghi – Chủ nhân Giải thưởng VinFuture nhận Giải Nobel Hóa học 2025
Vinh danh 3 nhà khoa học đoạt Giải Nobel Vật lý 2025
Giải Nobel Hóa học 2025 đã "có chủ"
Công trình của Joel Mokyr tập trung vào việc lý giải vì sao tăng trưởng bền vững trở thành “chuẩn mực mới” trong kỷ nguyên hậu Cách mạng Công nghiệp. Ông khẳng định, để tiến bộ công nghệ có thể tiếp diễn, xã hội phải không chỉ biết rằng đổi mới hiệu quả, mà còn phải hiểu được vì sao nó hiệu quả – tức cần nền tảng khoa học cho đổi mới. Đồng thời, một xã hội cởi mở với ý tưởng mới và sẵn sàng thay đổi là điều kiện không thể thiếu để duy trì sáng tạo.
Trong khi đó, Philippe Aghion và Peter Howitt lại đi sâu vào cơ chế toán học của quá trình đổi mới, được gọi là “phá hủy mang tính sáng tạo” (creative destruction) – khi sản phẩm mới, công nghệ mới xuất hiện và thay thế những thứ lỗi thời. Quá trình này vừa tạo ra tiến bộ, vừa gây ra xung đột lợi ích khi doanh nghiệp cũ bị đe dọa. Các nhà khoa học khẳng định, để tăng trưởng bền vững, xã hội cần duy trì cơ chế khuyến khích sáng tạo nhưng đồng thời xử lý xung đột theo hướng xây dựng, tránh để lợi ích nhóm kìm hãm đổi mới.
Chủ tịch Ủy ban Giải thưởng Nobel Kinh tếJohn Hassler nhận định: “Công trình của các nhà khoa học đạt giải cho thấy tăng trưởng kinh tế không phải điều hiển nhiên. Chúng ta phải duy trì các cơ chế nền tảng cho sự phá hủy mang tính sáng tạo, nếu không, thế giới sẽ rơi vào trì trệ”.
Giải Nobel Kinh tế là giải thưởng cuối cùng khép lại mùa Nobel 2025, sau các hạng mục Y sinh, Vật lý, Hóa học, Văn học và Hòa bình.
Giải Nobel Kinh tế được Ngân hàng Trung ương Thụy Điển sáng lập năm 1968, nhân dịp kỷ niệm 300 năm thành lập, để tưởng nhớ Alfred Nobel.
Mỗi chủ nhân sẽ nhận huy chương vàng, bằng chứng nhận và phần thưởng 11 triệu kronor Thụy Điển (tương đương khoảng 1,2 triệu USD).
Trước đó, các giải Nobel năm 2025 trong các lĩnh vực khác đã được trao gồm: Giải Nobel Y sinh trao cho nhà khoa học Mary E. Brunkow, Fred Ramsdell và Shimon Sakaguchi – khám phá cơ chế dung nạp miễn dịch ngoại vi; Giải Nobel Vật lý trao cho nhà khoa học John Clarke, Michel H. Devoret và John M. Martinis – phát hiện hiệu ứng đường hầm lượng tử vĩ mô và lượng tử hóa năng lượng trong mạch điện; Giải Nobel Hóa học trao cho nhà khoa học Susumu Kitagawa, Richard Robson và Omar Yaghi – phát triển khung kim loại – hữu cơ (MOFs); Giải Nobel Văn học trao cho nhà văn László Krasznahorkai (Hungary); Giải Nobel Hòa bình trao cho nhà hoạt động chính trị Maria Corina Machado (Venezuela).
Link nội dung: https://congdankhuyenhoc.vn/cong-bo-3-chu-nhan-cua-giai-nobel-kinh-te-2025-179251013190856991.htm