Chuyên gia dự báo khí hậu: Các đợt nắng nóng năm nay diễn ra kéo dài với cường độ gay gắt hơn năm 2022
Các đợt nắng nóng diễn ra trong năm nay kéo dài hơn, cường độ gay gắt hơn so với năm 2022. Nhiều nơi xảy ra nắng nóng đặc biệt gay gắt với mức nhiệt cao nhất trong ngày vượt quá 40 độ C. Cao điểm của nắng nóng ở Bắc Bộ và Trung Bộ sẽ diễn ra vào khoảng tháng 6 và tháng 7 của năm.
Đợt nắng nóng gay gắt nhất kể từ đầu năm 2023
Những ngày qua, do ảnh hưởng của vùng thấp nóng phía tây kết hợp với hiệu ứng khối khí mát đang ở trên lục địa Trung Quốc đẩy và nén khí nóng ở nước ta nên Bắc Bộ và Trung Bộ xảy ra nắng nóng và nắng nóng gay gắt diện rộng (nhiệt độ cao nhất trong ngày >37 độ C). Một số nơi ở Lai Châu, Điện Biên, Sơn La, Hòa Bình hay ở Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh xảy ra nắng nóng đặc biệt gay gắt (nhiệt độ cao nhất trong ngày >39 độ C).
Theo bà Lê Thị Hải Yến - Trưởng phòng Dự báo khí hậu của Công ty Cổ phần Giải pháp Thời tiết WeatherPlus (đơn vị tư nhân đầu tiên được cấp giấy phép hoạt động dự báo, cảnh báo khí tượng thủy văn ở Việt Nam), đây là đợt nắng nóng gay gắt nhất kể từ đầu năm 2023. Đợt nắng nóng lần này diễn ra trên diện rộng hơn so với các lần trước đó, phủ khắp Bắc Bộ và các tỉnh miền Trung. Mức nhiệt độ cao nhất trong ngày tăng 3-4 độ C so với các đợt nắng nóng lần trước. Đặc biệt, ngày 6/5 một số nơi có nắng nóng đặc biệt gay gắt, điển hình như Lạc Sơn (Hòa Bình) 43.4 độ C, Hòa Bình 42.5 độ C, Hồi Xuân (Thanh Hóa) 44.1 độ C, Quỳ Châu (Nghệ An) 43.2 độ C, Tương Dương (Nghệ An) 43.5 độ C, Quỳ Hợp (Nghệ An) 42.3 độ C, Tây Hiếu (Nghệ An) 43.3 độ C, Con Cuông (Nghệ An) 42.6 độ C, Hương Khê (Hà Tĩnh) 42.2 độ C….
Ngoài ra, ngay sau đợt nắng nóng này, khu vực Bắc Bộ và Trung Bộ sẽ đón một đợt không khí lạnh, trời chuyển mát và xuất hiện mưa dông cục bộ, có nơi mưa vừa, mưa to. Mưa dông kèm theo các hiện tượng thời tiết cực đoan như lốc, sét, mưa đá và gió giật mạnh có thể gây ảnh hưởng đến sản xuất nông nghiệp, làm gãy đổ cây cối, hư hại nhà cửa và các công trình giao thông, cơ sở hạ tầng. Mưa to cục bộ còn gây ra tình trạng ngập úng tại các vùng trũng, thấp. Gió mạnh và sóng lớn trên biển có khả năng ảnh hưởng đến hoạt động của tàu thuyền và các hoạt động khác.
Mùa hè 2023 sẽ xuất hiện nhiều đợt nắng nóng hơn năm 2022
Dự báo về tình hình nắng nóng năm 2023, bà Lê Thị Hải Yến cho biết: Theo nhận định mới nhất của các chuyên gia dự báo khí hậu của Công ty Cổ phần Giải pháp Thời tiết WeatherPlus, mùa hè năm 2023 sẽ xuất hiện nhiều đợt nắng nóng hơn so với năm 2022, mức nền nhiệt cũng cao hơn so với năm ngoái từ 1-2 độ C.
Nói về nguyên nhân khiến nắng nóng năm nay gay gắt hơn năm 2022, bà Lê Thị Hải Yến lý giải: Năm 2022, trạng thái La Nina diễn ra xuyên suốt cả năm. Hiện nay hiện tượng ENSO đang dần chuyển sang pha trung tính và có thể chuyển sang trạng pha El Nino vào cuối năm. Quan sát và theo dõi về sự dịch chuyển trên là một trong những căn cứ để các chuyên gia khí hậu nhận định năm nay là một năm có cường độ nắng nóng gay gắt hơn so với năm trước.
"El Nino" là từ được dùng để chỉ hiện tượng nóng lên dị thường của lớp nước biển bề mặt ở khu vực xích đạo trung tâm và Đông Thái Bình Dương, kéo dài 8 - 12 tháng, hoặc lâu hơn, thường xuất hiện 3 - 4 năm 1 lần, song cũng có khi dày hơn hoặc thưa hơn.
"La Nina" là hiện tượng lớp nước biển bề mặt ở khu vực nói trên lạnh đi dị thường, xảy ra với chu kỳ tương tự hoặc thưa hơn El Nino.
Hiện tượng La Nina có thể xuất hiện ngay khi hiện tượng El Nino suy yếu, nhưng có khi không phải như vậy.
Hạn chế tác hại của nắng nóng
Nói về tác hại của nắng nóng đối với cuộc sống sinh hoạt, lao động và sản xuất của người dân, bà Lê Thị Hải Yến cho biết: Nắng nóng kéo dài và tăng cao bất thường sẽ ảnh hưởng nhiều đến cuộc sống sinh hoạt, lao động và sản xuất của người dân.
Nắng nóng có thể gây ra một số hệ lụy như đảo lộn sinh hoạt của người dân, đặc biệt là những người lao động thường xuyên phải làm việc ở ngoài trời. Sức khỏe của họ có thể bị ảnh hưởng do tình trạng sốc nhiệt, kiệt sức vì mất nước…
Bên cạnh đó, nắng nóng kéo dài còn là nguy cơ dẫn đến tình trạng thiếu hụt nước ở một số địa phương, tình trạng quá tải điện và đặc biệt là nguy cơ cháy rừng.
Do đó, trong những ngày nắng nóng diễn ra gay gắt người dân cần đặc biệt lưu ý hạn chế ra đường trong khoảng thời gian nhiệt độ tăng cao từ 11 giờ – 16 giờ, bà Lê Thị Hải Yến khuyến cáo.
Trong trường hợp buộc phải lao động trong môi trường nhiệt độ cao, chúng ta có thể áp dụng một số biện pháp bảo hộ như mặc áo dài tay, đội mũ nón rộng vành. Thường xuyên bổ sung nước và các vitamin, khoáng chất cho cơ thể. Khi phải di chuyển hay làm việc ngoài trời vào thời gian nắng nóng diễn ra gay gắt nhất trong ngày thì cân nhắc thời gian nghỉ ngơi giữa giờ.
Các địa phương có rừng cần đề phòng xảy ra hỏa hoạn do nắng nóng kéo dài gây tình trạng cháy rừng.
Dự báo tình hình nắng nóng ngày 7/5 các khu vực trên cả nước:
Ngày 7/5, ở khu vực phía Tây Bắc Bộ tiếp tục xảy ra nắng nóng và nắng nóng gay gắt với nhiệt độ cao nhất phổ biến 36-38 độ C, có nơi trên 39 độ C; khu vực từ Thanh Hóa đến Phú Yên xảy ra nắng nóng gay gắt, có nơi đặc biệt gay gắt với nhiệt độ cao nhất phổ biến 36-39 độ C, có nơi trên 40 độ C; độ ẩm tương đối thấp nhất phổ biến 30-45%.
Khu vực đồng bằng Bắc Bộ có nắng nóng với nhiệt độ cao nhất phổ biến 35-36 độ C; độ ẩm tương đối thấp nhất phổ biến 45-60%.
Khu vực Nam Bộ có nắng nóng với nhiệt độ cao nhất phổ biến 35-37 độ C; độ ẩm tương đối thấp nhất 40-60%.
Từ ngày 8/5 nắng nóng diện rộng có khả năng chấm dứt.
(Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia)