Bộ Giáo dục và Đào tạo đề xuất hạn chế số lượng nguyện vọng đại học

Những bất cập khi số lượng nguyện vọng đại học không bị hạn chế

Ngày 19/8, Hội nghị Giáo dục đại học 2025 được tổ chức để nhìn lại kết quả năm học 2024–2025, chỉ ra những tồn tại, đồng thời đề xuất loạt nhiệm vụ trọng tâm nhằm phát triển hệ thống giáo dục đại học trong giai đoạn tới. Trong đó, đáng chú ý có nội dung trao đổi về đề xuất giới hạn số lượng nguyện vọng đại học.

Tại Hội nghị, GS.TS Nguyễn Tiến Thảo – Vụ trưởng Vụ Giáo dục Đại học (Bộ Giáo dục và Đào tạo) chia sẻ một số kinh nghiệm cần rút ra để điều chỉnh cho kế hoạch tuyển sinh năm tới. Trong đó, GS.TS Nguyễn Tiến Thảo nêu ba vấn đề lớn cần rút kinh nghiệm liên quan đến vấn đề nguyện vọng đại học. 

Việc triển khai đa dạng phương thức xét tuyển giúp thí sinh có thêm lựa chọn phù hợp với năng lực và hoàn cảnh cá nhân. Tuy nhiên, điều này cũng khiến quá trình đăng ký trở nên phức tạp, thậm chí gây nhiễu thông tin và khó khăn trong việc xác định chiến lược xét tuyển hiệu quả.

Thống kê cho thấy, khoảng 90% thí sinh trúng tuyển qua phương thức xét kết quả thi tốt nghiệp THPT, trong khi xét học bạ chiếm khoảng 32%, và các phương thức khác (bao gồm đánh giá năng lực, tuyển thẳng, xét kết hợp...) chiếm khoảng 18%.

Thực tế này đặt ra câu hỏi liệu có nên tích hợp tất cả các phương thức xét tuyển vào một đợt duy nhất nhằm giảm áp lực và đơn giản hóa quy trình cho cả thí sinh và các cơ sở đào tạo, hay vẫn nên duy trì nhiều đợt tuyển sinh riêng biệt như hiện nay để đảm bảo tính linh hoạt. Nội dung này đã được Bộ Giáo dục và Đào tạo đưa vào phiếu khảo sát để lấy ý kiến các đại biểu tham dự Hội nghị.

Bên cạnh đó, số nguyện vọng đăng ký quá lớn đã tạo ra con số khổng lồ gây ra quá tải cho hệ thống. Nếu tính riêng gần 150 nghìn thí sinh cũng đã tạo ra tới 7,6 triệu nguyện vọng, điều này còn có thể gây lãng phí nguồn lực. Trong lúc đó, thí sinh có thể cân nhắc kỹ và lựa chọn cẩn thận thì việc giới hạn sẽ trở thành hữu hiệu. 

Theo đó, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã đưa ra đề xuất giới hạn nguyện vọng. Ngoài phương án giữ nguyên (không giới hạn), hai lựa chọn mới là giới hạn tối đa 5 nguyện vọng hoặc 10 nguyện vọng. Đây là vấn đề cần thảo luận kỹ lưỡng để vừa tạo cơ hội, vừa nâng cao trách nhiệm của thí sinh.

Đặc biệt, trong quá trình triển khai, có khoảng 16 trường đại học phát sinh sai sót kỹ thuật liên quan đến nhập điểm, xác định điểm sàn và thuật toán xét tuyển, ảnh hưởng gần 1.000 thí sinh. Các trường đã xử lý kịp thời để đảm bảo quyền lợi cho các em, nhưng vấn đề cũng nhấn mạnh cần tăng cường kiểm soát quy trình và nâng cao tính minh bạch trong vận hành hệ thống.

Theo thông tin chia sẻ tại Hội nghị, năm học 2025-2026, có 625.477 thí sinh hoàn thành xác nhận nhập học, tăng 13,82% so với năm 2024. Trong đó, riêng khối đại học là 613.335 em, chiếm 52,87% tổng số thí sinh dự thi tốt nghiệp trung học phổ thông (năm 2024 là 51,3%). Kết quả này cho thấy công tác tuyển sinh đại học đợt chung năm học 2025–2026 đã cơ bản hoàn thành đúng kế hoạch.

Về số lượng tuyển sinh đại học, với tổng số thí sinh đăng ký xét tuyển đạt 852.000, 7,6 triệu nguyện vọng vào hơn 4.000 lượt ngành, chương trình đào tạo của hơn 500 trường đại học, cao đẳng trên cả nước, kết quả cho thấy các quy trình được áp dụng đồng bộ và minh bạch. Tuy nhiên, để không làm khó khăn cho chính thí sinh, thì quy trình đăng ký nguyện vọng cần được điều chỉnh cho phù hợp.

Theo Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn, chủ trương không hạn chế nguyện vọng trước đây nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho thí sinh nhưng thực tế lại gây khó khăn khi các em không xác định rõ ưu tiên.

Việc hạn chế số lượng nguyện vọng sẽ giúp xử lý dữ liệu dễ dàng hơn và giảm số lần lọc ảo. Bộ trưởng cũng cho biết nhiệm vụ quan trọng năm 2026 là chuẩn bị cho thi tốt nghiệp và thi tuyển sinh đại học trên máy tính theo Nghị quyết 71 của Bộ Chính trị. Tuyển sinh năm 2026 sẽ giữ ổn định như 2025, nhưng từ 2027 sẽ bước đầu triển khai thi trên máy tính, do đó Bộ và các cơ sở giáo dục phải chuẩn bị sớm.

Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng đề nghị các cơ sở công bố sớm phương thức tuyển sinh từ năm 2026 (tháng 10/2025) và ban hành đề án tuyển sinh áp dụng cho năm 2027. Bộ cũng lấy ý kiến các trường về việc duy trì xét tuyển bằng học bạ và hạn chế nguyện vọng đăng ký của thí sinh.

Link nội dung: https://congdankhuyenhoc.vn/bo-giao-duc-va-dao-tao-de-xuat-han-che-so-luong-nguyen-vong-dai-hoc-179250919100903295.htm