Băn khoăn việc tuyển dụng giáo viên trình độ cao đẳng dạy Chương trình giáo dục phổ thông mới
Bộ Giáo dục và Đào tạo vừa có dự thảo hồ sơ lập đề nghị xây dựng Nghị quyết của Quốc hội cho phép tuyển dụng người có trình độ cao đẳng để dạy một số môn học theo Chương trình giáo dục phổ thông mới.
Một số nội dung chính của đề cương dự thảo Nghị quyết
Theo đó, Bộ Giáo dục và Đào tạo đề xuất cho phép địa phương đang thiếu giáo viên và có chỉ tiêu biên chế được tuyển giáo viên có trình độ cao đẳng ở các môn Lịch sử và Địa lý, Khoa học tự nhiên, Công nghệ, Tiếng Anh, Tin học, Nghệ thuật (Âm nhạc và Mỹ thuật).
Cụ thể, bậc trung học cơ sở gồm Lịch sử và Địa lý và Khoa học tự nhiên được tuyển giáo viên có bằng cao đẳng các ngành sư phạm Vật lý, Hóa học, Sinh học, Lịch sử, Địa lý hoặc ngành ghép.
Người có bằng cao đẳng chuyên ngành phù hợp cần có chứng chỉ bồi dưỡng nghiệp vụ sư phạm theo quy định.
Môn Công nghệ bậc trung học cơ sở được tuyển dụng giáo viên tốt nghiệp cao đẳng các ngành Kỹ thuật công nghiệp, Kỹ thuật nông nghiệp hoặc chuyên ngành phù hợp.
Môn Tin học và Công nghệ bậc tiểu học và môn Tin học bậc trung học cơ sở được tuyển giáo viên có bằng tốt nghiệp Tin học hoặc chuyên ngành phù hợp.
Môn tiếng Anh và môn Nghệ thuật, giáo viên có bằng cao đẳng chuyên ngành tương đương hoặc phù hợp được tuyển dụng dạy ở các cấp.
Tuyển dụng giáo viên có trình độ cao đẳng dạy Chương trình giáo dục phổ thông mới có hợp lí?
Thứ nhất, Luật Giáo dục quy định giáo viên tiểu học, trung học cơ sở và trung học phổ thông phải có bằng cử nhân thuộc ngành đào tạo giáo viên trở lên.
Như thế, ngành giáo dục muốn tuyển giáo viên có trình độ cao đẳng để dạy các môn Lịch sử và Địa lý, Khoa học tự nhiên, Công nghệ, Tiếng Anh, Tin học, Nghệ thuật (Âm nhạc và Mỹ thuật) có phải sửa Luật Giáo dục trước hay không?
Nếu không sửa Luật Giáo dục, liệu có bất công với giáo viên dạy các môn khác như Ngữ văn, Toán…? Rất nhiều giáo viên Ngữ văn, Toán… có trình độ cao đẳng cũng muốn được tuyển dụng vào ngành giáo dục chứ không riêng gì môn đặc thù.
Thứ hai, theo dự thảo, môn Tiếng Anh và môn Nghệ thuật, giáo viên có bằng cao đẳng chuyên ngành tương đương hoặc phù hợp được tuyển dụng dạy ở các cấp, cũng nên cân nhắc kĩ càng.
Bởi lẽ, nếu giáo viên chỉ có trình độ cao đẳng, nhất là môn Tiếng Anh, nhưng lại dạy bậc trung học phổ thông thì nguy cơ sẽ kéo lùi chất lượng giáo dục. Ngày nay, trình độ tiếng Anh của học sinh tăng đáng kể, nếu tuyển dụng giáo viên chưa đạt chuẩn sẽ gây hệ luỵ khôn lường.
Thứ ba, tuyển giáo viên trình độ cao đẳng và xếp lương như những người chưa đáp ứng trình độ chuẩn, tức là mức lương khá thấp, không đủ sống, liệu có bao nhiêu ứng viên thi tuyển?
Thực tế, việc tuyển dụng giáo viên cao đẳng cũng không được bao nhiêu nhân sự vì nếu muốn vào ngành giáo dục thì bản thân họ đã học nâng lên đại học.
Muốn thu hút giáo viên Lịch sử và Địa lý, Khoa học tự nhiên, Công nghệ, Tiếng Anh, Tin học, Nghệ thuật (Âm nhạc và Mỹ thuật) thì phải có chế độ riêng về tiền lương. Giáo viên những bộ môn này rất khó dạy thêm để tăng thu nhập, nếu chỉ trông chờ vào tiền lương, họ sẽ bỏ việc như hầu hết các trường hợp giáo viên khó khăn do thu nhập hiện nay.
Thứ tư, vào thời điểm năm 2022, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn đã từng nói rằng, không ít nhà giáo bỏ việc do môi trường làm việc. Trong đó dân chủ trong cơ sở giáo dục còn là vấn đề đang cần phải rất nhấn mạnh.
Cùng với đó, "bệnh thành tích", sự thiếu trung thực trong giáo dục chưa được khắc phục triệt để. Nếu ngành giáo dục không có giải pháp tháo gỡ hai nguyên nhân chính này thì việc thiếu giáo viên vẫn là bài toán nan giải, kể cả có đưa ra phương án tuyển dụng giáo viên cao đẳng.