Trưng bày chuyên đề "Bình dân học vụ – thắp sáng tương lai" tại Bảo tàng Lịch sử quốc gia
Gần 160 hình ảnh, tài liệu, hiện vật quý về Bình dân học vụ, trong đó hầu hết là những hiện vật lần đầu tiên được giới thiệu tại Bảo tàng Lịch sử quốc gia từ ngày 22/8/2025 đến tháng 12/2025.
Trưng bày mở cửa từ ngày 22/8/2025 đến tháng 12/2025.
Không gian trưng bày chuyên đề “Bình dân học vụ - thắp sáng tương lai” tại Bảo tàng Lịch sử quốc gia. ẢNh: PLO
Tại lễ khai mạc trưng bày chuyên đề “Bình dân học vụ - thắp sáng tương lai”, Giám đốc Bảo tàng Lịch sử quốc gia Nguyễn Văn Đoàn chia sẻ, Ban tổ chức giới thiệu đến công chúng gần 160 hình ảnh, tài liệu, hiện vật quý, trong đó hầu hết là những hiện vật lần đầu tiên được giới thiệu tới công chúng.
Trong đó, tiêu biểu là: Sổ ghi cảm tưởng của các đồng chí lãnh đạo và nhân sĩ trí thức về công tác Bình dân học vụ; Huy hiệu Bình dân học vụ của chiến sĩ cách mạng bị giam ở Côn Đảo vẽ và in để cổ động học Bình dân học vụ trong tù, năm 1951; nhóm hiện vật do các gia đình nhân chứng hiến tặng…
Cũng theo Giám đốc Bảo tàng Lịch sử quốc gia, Trưng bày chuyên đề “Bình dân học vụ - thắp sáng tương lai” giúp công chúng, đặc biệt là thế hệ trẻ hiểu sâu sắc hơn về phong trào Bình dân học vụ cách đây 80 năm và “Bình dân học vụ số” hiện nay như những thời khắc lịch sử đặc biệt quan trọng; đó là hành trình kế thừa và phát triển tư tưởng Hồ Chí Minh về “học để làm việc, làm người, học để phụng sự giai cấp và nhân dân, Tổ quốc và nhân loại”.
Từ đó, khơi dậy tinh thần hiếu học, khát vọng học tập và niềm tin bền bỉ vào sức mạnh của tri thức - từ những con chữ đầu tiên năm xưa đến ngọn lửa học tập đang được tiếp nối hôm nay.
Gần 160 hình ảnh, tài liệu, hiện vật quý, trong đó hầu hết là những hiện vật lần đầu tiên được giới thiệu tới công chúng. Ảnh: PLO
Trưng bày “Bình dân học vụ – thắp sáng tương lai” được thiết kế theo 3 phần nội dung
Phần 1 - “Diệt giặc dốt - Cuộc chiến không tiếng súng”: nhằm nêu lên những khó khăn, thách thức, vận mệnh dân tộc ở thế “ngàn cân treo sợi tóc” sau ngày 2/9/1945, trong đó nổi lên ba thách thức lớn là “giặc đói”, “giặc dốt” và giặc ngoại xâm. Chủ trương của Đảng, Chính phủ lâm thời và Chủ tịch Hồ Chí Minh mở chiến dịch chống nạn mù chữ và đã được toàn dân đồng tình, hưởng ứng. Các hình ảnh ở phần này khắc họa hình ảnh Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc Tuyên ngôn Độc lập tại Quảng trường Ba Đình, Hà Nội, tuyên bố thành lập nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, ngày 2/9/1945; Chủ tịch Hồ Chí Minh và các thành viên Hội đồng Chính phủ Lâm thời nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ra mắt sau phiên họp đầu tiên, ngày 3/9/1945. Nhóm tài liệu, hiện vật giới thiệu sự ra đời phong trào Bình dân học vụ: Lời kêu gọi, sắc lệnh, thư…
Phần 2 - “Ánh sáng tri thức lan tỏa”: giới thiệu đến công chúng các văn bản thể hiện quyết tâm chính trị cao của Đảng, Nhà nước và Chủ tịch Hồ Chí Minh trong việc xóa bỏ “giặc dốt”, phong trào Bình dân học vụ trên toàn quốc từ Bắc vào Nam, các dụng cụ giảng dạy, tài liệu giảng dạy, học tập. Cùng với đó là sưu tập huân, huy chương, cờ, bằng khen tặng các tổ chức, cá nhân trong phong trào Bình dân học vụ; sưu tập thư của Chủ tịch Hồ Chí Minh, lãnh đạo Ty Bình dân học vụ… gửi Nha Bình dân học vụ, giáo viên và anh, chị em học sinh; sưu tập tranh cổ động. Phần này góp phần khẳng định đường lối đúng đắn của Đảng và Chính phủ, đứng đầu là Chủ tịch Hồ Chí Minh về quyết tâm tiêu diệt “giặc dốt”, thể hiện tinh thần đoàn kết của toàn dân tộc trong xây dựng nền giáo dục mới để phục vụ kháng chiến, kiến quốc.
Phần 3 - “Từ bình dân học vụ đến học tập suốt đời”: khẳng định phong trào Bình dân học vụ không chỉ góp phần diệt “giặc dốt” mà còn để lại di sản tinh thần quý báu, trở thành nền tảng cho các phong trào học tập suốt đời, xây dựng xã hội học tập ngày nay.
Tinh thần ấy tiếp tục được lan tỏa mạnh mẽ trong kỷ nguyên số. Trong phần này, trưng bày hình ảnh của đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm, các lãnh đạo Đảng, Nhà nước trong công tác chỉ đạo các phong trào: Xây dựng xã hội học tập; học tập suốt đời; phong trào Bình dân học vụ số" với hoạt động phổ cập kiến thức, kỹ năng số đến mọi tầng lớp nhân dân...
Nhân dịp này, Bảo tàng Lịch sử quốc gia khai trương Ứng dụng công nghệ trải nghiệm thực tế tăng cường (AR) trên nền tảng định vị không gian trực quan (Visual Positioning System - VPS) tại hệ thống trưng bày thường trực và phòng trưng bày chuyên đề “Bình dân học vụ - Thắp sáng tương lai”, mang lại phương thức tham quan hiện đại, những tài liệu, hiện vật trở nên sống động và dễ tiếp cận hơn, mở ra hướng đi mới trong bảo tồn, lan tỏa giá trị di sản bằng công nghệ số.
Theo thông tin từ Bảo tàng Lịch sử quốc gia, sau khi giành chính quyền, nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa non trẻ phải đối mặt với muôn vàn khó khăn, thách thức, trong đó ba “giặc” lớn là giặc đói, giặc dốt và giặc ngoại xâm, đặt vận mệnh dân tộc vào tình thế vô cùng khó khăn.
Ngay trong phiên họp đầu tiên của Chính phủ lâm thời ngày 3/9/1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã xác định “một dân tộc dốt là một dân tộc yếu”. Khi đó, nước ta có tới hơn 90% dân số mù chữ, vì vậy, xóa nạn mù chữ là một trong sáu nhiệm vụ cấp bách của đất nước..
Ngày 8/9/1945, Chính phủ lâm thời ban hành Sắc lệnh số 17/SL về việc thành lập Nha Bình dân học vụ – mở đầu cho phong trào học tập chưa từng có trong lịch sử. Hàng triệu người dân trên khắp mọi miền đất nước, không kể tuổi tác, tầng lớp, đều tham gia học chữ như một hành động yêu nước thiêng liêng.
Phong tràođBinhf dân học vụ đã trở thành ngọn đuốc thắp sáng tri thức, hun đúc tinh thần độc lập và khát vọng khai sáng cho toàn dân tộc.
Ảnh: baotanglichsu.vn
- Tham khảo thêm
