Ngày 5/3: Xét xử bà Trương Mỹ Lan cùng 85 đồng phạm trong "đại án" Vạn Thịnh Phát và SCB
Tòa án nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh đã ban hành quyết định đưa vụ án xảy ra tại Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, Ngân hàng Thương mại Cổ phần Sài Gòn (SCB) và các đơn vị, tổ chức liên quan ra xét xử. Vụ án sẽ được xét xử từ ngày 5/3 tới ngày 29/4.
Bị cáo Trương Mỹ Lan (trái) và Trương Huệ Vân (phải) trong vụ án xảy ra tại Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, Ngân hàng SCB và các đơn vị liên quan. Ảnh: Bộ Công an
Bà Trương Mỹ Lan bị truy tố 3 tội danh; cựu Cục trưởng Cục Thanh tra, Giám sát Ngân hàng II nhận hối lộ số tiền đặc biệt lớn
Trong vụ án Vạn Thịnh Phát, SCB và các đơn vị liên quan, bị cáo Trương Mỹ Lan bị truy tố về các tội: "Tham ô tài sản," "Đưa hối lộ" và "Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng".
85 bị cáo còn lại bị truy tố về các tội: "Tham ô tài sản", "Vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng, hoạt động khác liên quan đến hoạt động ngân hàng", "Đưa hối lộ", "Nhận hối lộ", "Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ", "Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng", "Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản". Trong đó, đáng chú ý có Đỗ Thị Nhàn (cựu Cục trưởng Cục Thanh tra, Giám sát Ngân hàng II - Ngân hàng Nhà nước) bị truy tố về hành vi nhận hối lộ số tiền đặc biệt lớn lên đến 5,2 triệu USD.
Bị cáo Trương Mỹ Lan có 5 luật sư bào chữa. Ngân hàng SCB ra tòa với tư cách là bị hại trong vụ án. Ngoài tư cách bị cáo, Trương Mỹ Lan còn hầu tòa với tư cách bị hại đối với hành vi lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản của bị cáo Nguyễn Cao Trí (Chủ tịch Tập đoàn Cappella).
Theo nội dung vụ án, Trương Mỹ Lan và đồng phạm đã thực hiện một chuỗi hành vi gồm: Tuyển chọn, bố trí nhân sự thân tín của mình vào các vị trí chủ chốt tại Ngân hàng SCB; thành lập một số đơn vị thuộc Ngân hàng SCB chuyên trách cho vay, giải ngân theo yêu cầu của Trương Mỹ Lan; thành lập, sử dụng hàng ngàn công ty "ma", thuê nhiều cá nhân; câu kết với các cá nhân đứng đầu nhiều doanh nghiệp liên quan để thực hiện tội phạm; thông đồng với nhiều công ty thẩm định giá để nâng khống giá trị tài sản bảo đảm; tạo lập số lượng rất lớn hồ sơ vay vốn khống để rút tiền từ Ngân hàng SCB; lập phương án rút tiền, "cắt đứt" dòng tiền sau giải ngân; bán nợ xấu, bán các khoản cấp tín dụng trả chậm để giảm dư nợ tín dụng, giảm nợ xấu nhằm che giấu sai phạm; mua chuộc, tác động người có chức vụ, quyền hạn trong cơ quan Nhà nước làm trái công vụ.
Hành vi phạm tội của Trương Mỹ Lan và đồng phạm là nguyên nhân căn bản, cốt yếu dẫn đến Ngân hàng SCB đã hoàn toàn mất thanh khoản, dư nợ tín dụng rất lớn không có khả năng thu hồi, vốn chủ sở hữu âm 443.769 tỷ đồng. Trong khoảng thời gian từ tháng 2/2018 đến tháng 10/2022, Trương Mỹ Lan đã chỉ đạo lập khống 916 hồ sơ vay vốn của SCB 545.000 tỷ đồng và chiếm đoạt 304.000 tỷ đồng.
Sẽ xét xử vắng mặt 5 bị can bỏ trốn
Ngày 15/12/2023, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao (Vụ 3) đã ban hành Thông báo số 250/TB-VKSTC-V3 về việc truy tố các bị can trong vụ án xảy ra tại Công ty Cổ phần Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, Công ty Cổ phần Tập đoàn Đầu tư An Đông, Ngân hàng thương mại cổ phần Sài Gòn (SCB) và các đơn vị có liên quan.
Trong số 86 bị can bị truy tố, có 5 bị can hiện đang bỏ trốn gồm: Đinh Văn Thành (sinh năm 1971, nguyên Chủ tịch Hội đồng Quản trị Ngân hàng SCB, Chiêm Minh Dũng (sinh năm 1973, nguyên Phó Tổng Giám đốc Ngân hàng SCB), Trầm Thích Tồn (sinh năm 1961, Thành viên Hội đồng quản trị Ngân hàng SCB), Nguyễn Thị Thu Sương (sinh năm 1974, nguyên Chủ tịch Hội đồng quản trị Ngân hàng SCB), Nguyễn Lâm Anh Vũ (sinh năm 1969, nguyên Phó Giám đốc Chi nhánh Bến Thành Ngân hàng SCB).
Để đảm bảo giải quyết vụ án theo quy định của pháp luật, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao (Vụ 3) kêu gọi 5 bị can này đến Cơ quan Công an hoặc Viện Kiểm sát nhân dân nơi gần nhất đầu thú để hưởng chính sách khoan hồng của Nhà nước và thực hiện quyền tự bào chữa theo quy định tại Điều 60 - Bộ luật Tố tụng Hình sự năm 2015. Nếu các bị can này tiếp tục bỏ trốn, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao coi đó là từ bỏ quyền tự bào chữa và bị truy tố, xét xử vắng mặt theo quy định của pháp luật.
Tiếp tục điều tra giai đoạn 2 vụ án Vạn Thịnh Phát
Ngày 27/12/2023, tại họp báo về tình hình, kết quả công tác công an năm 2023, Thiếu tướng Nguyễn Văn Thành - Phó Cục trưởng Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về kinh tế (C03) đã thông tin về quá trình điều tra giai đoạn 2, trong vụ án xảy ra tại Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, Ngân hàng SCB và các đơn vị liên quan.
Theo Thiếu tướng Nguyễn Văn Thành, đây là vụ án lớn, với số lượng bị can, người liên quan rất nhiều. Vì vậy, cơ quan điều tra tách vụ án để điều tra trong 2 giai đoạn.
Ở giai đoạn 2, Bộ Công an tập trung điều tra 2 tội danh chính là "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản" liên quan đến trái phiếu và "Rửa tiền" liên quan đến Tập đoàn Vạn Thịnh Phát.
Đối với hành vi rửa tiền, số tiền mà bà Trương Mỹ Lan (Chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát) rút được qua hoạt động ngân hàng đã được bị can này đem đầu tư, mua gom các bất động sản trên toàn quốc và chuyển một phần ra nước ngoài.
Đối với hành vi lừa đảo phát hành trái phiếu, cơ quan điều tra bước đầu xác định bà Trương Mỹ Lan đã thông qua 4 doanh nghiệp để phát hành 25 gói trái phiếu. Các lô trái phiếu này có tổng giá trị hơn 30.000 tỷ đồng đã bán cho người mua (trái chủ) nhằm mục đích huy động tiền rồi chiếm đoạt.
Cơ quan Cảnh sát Điều tra Bộ Công an đã ủy thác cho Cơ quan Điều tra Công an các tỉnh, thành phố tiếp nhận thông tin của những người bị hại. Từ đó đề nghị người bị hại trong vụ án khẩn trương đến Cơ quan Cảnh sát Điều tra Công an các tỉnh/thành phố (nơi người bị hại cư trú hoặc nơi phát sinh hợp đồng mua bán trái phiếu) phối hợp làm việc, cung cấp thông tin, tài liệu, hợp đồng liên quan đến việc mua bán trái phiếu hoặc chuyển đơn đề nghị để được xem xét giải quyết, đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp.
Trước đó, ngày 7/10/2022, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đã ra quyết định khởi tố vụ án "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản" xảy ra tại Công ty Cổ phần Tập đoàn Đầu tư An Đông và các tổ chức, đơn vị có liên quan. Đồng thời, ra các quyết định khởi tố bị can, lệnh bắt bị can để tạm giam, lệnh khám xét đối với bà Trương Mỹ Lan (Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty Cổ phần Tập đoàn Vạn Thịnh Phát) cùng 3 đồng phạm về tội "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản" do có hành vi gian dối trong việc phát hành, mua bán trái phiếu trái quy định của pháp luật để chiếm đoạt hàng ngàn tỉ đồng của người dân trong thời gian năm 2018-2019.
Tháng 3/2023, Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế cho biết đã khởi tố thêm 5 bị can thuộc Đoàn thanh tra liên ngành Cục Thanh tra, giám sát ngân hàng (Ngân hàng Nhà nước) liên quan đến vụ án tại Công ty Cổ phần Tập đoàn Vạn Thịnh Phát.
Ngày 29/10/2023, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đã ra Quyết định truy nã đối với 7 bị can là cựu Chủ tịch và lãnh đạo SCB liên quan đến vụ án.
Cuối tháng 11/2023, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đã ban hành kết luận điều tra, đề nghị truy tố 86 bị can trong vụ án liên quan đến Công ty cổ phần Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, SCB và các đơn vị có liên quan. Trong đó xác định bà Trương Mỹ Lan đã chiếm đoạt 304.096 tỷ đồng của SCB, gây thiệt hại tổng cộng hơn 415.000 tỷ đồng; lừa đảo hơn 30.000 tỷ đồng trái phiếu.
Ngày 22/11/2023, thông tin tại cuộc họp của Thường trực Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực cho biết, lực lượng chức năng đã mở rộng điều tra vụ án xảy ra tại Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, SCB và các đơn vị, tổ chức có liên quan, khởi tố thêm 2 vụ án, khởi tố mới 72 bị can (trong đó, có 23 bị can là lãnh đạo cấp vụ, cục, cán bộ các cơ quan thanh tra, kiểm toán, thanh tra giám sát ngân hàng và cán bộ lãnh đạo thanh tra, ngân hàng một số địa phương).