Mạng xã hội đang trở thành “người bạn” của trẻ hơn là cha mẹ?
Từ một nhu cầu tưởng chừng đơn giản “thông tin”, nhưng mạng xã hội đã dần trở thành thay thế nhiều phụ huynh trong việc giao tiếp với con cái?
Trẻ em có thể cảm thấy “được lắng nghe” trên mạng xã hội nhiều hơn? Ảnh minh hoạ: IT
Trẻ em ngày càng dành nhiều thời gian kết nối với mạng xã hội
Khi ngày càng nhiều trẻ dành thời gian kết nối qua màn hình hơn là trò chuyện trực tiếp với gia đình, mạng xã hội đang dần chiếm vai trò “người bạn thân” của không ít thanh thiếu niên. Nhiều nghiên cứu quốc tế ghi nhận, trẻ có xu hướng tìm sự đồng cảm, sẻ chia và cảm giác thuộc về thông qua các nền tảng trực tuyến, thay vì từ cha mẹ.
Theo khảo sát của Pew Research Center, 64% thiếu niên từng kết bạn qua mạng xã hội. Với các em, đây không chỉ là nơi cập nhật xu hướng hay giải trí, mà còn là môi trường để trò chuyện sâu, kết nối cảm xúc và tìm “người hiểu mình”.
Nhiều nghiên cứu trong thời gian phát triển mạnh của mạng xã hội cũng chỉ ra rằng, thời gian sử dụng mạng xã hội thậm chí liên quan trực tiếp đến hành vi, thói quen giao tiếp giữa cha mẹ và con.
Tuy nhiên, sự dịch chuyển này không đồng nghĩa mạng xã hội có thể thay thế mối quan hệ gia đình.
Mạng xã hội có thể bù đắp được sự gắn kết trực tiếp?
Các chuyên gia cảnh báo, trẻ có thể cảm thấy gần gũi hơn với bạn bè ảo, nhưng vẫn đối mặt với nguy cơ cô lập, lo âu, thậm chí lệ thuộc cảm xúc nếu thiếu nền tảng kết nối thật. Một nghiên cứu năm 2024 cho thấy, mạng xã hội không làm giảm kỹ năng xã hội, nhưng cũng không thể bù đắp được sự gắn kết trực tiếp giữa người với người.
Thực tế, mạng xã hội có thể tạo ra cảm giác kết nối, nhưng không thể thay thế hoàn toàn sự gắn kết trực tiếp giữa con người với nhau. Trò chuyện qua màn hình giúp duy trì liên lạc, nhưng thiếu ánh mắt, cảm xúc thật, sự quan tâm bằng hành động – những yếu tố tạo nên sự thấu hiểu sâu và tin cậy bền vững.
Nhiều nghiên cứu cho thấy trẻ có thể cảm thấy “được lắng nghe” trên mạng, nhưng vẫn dễ rơi vào cô đơn, lo âu nếu thiếu kết nối ngoài đời. Mạng xã hội chỉ là công cụ hỗ trợ giao tiếp, không thể trở thành nền tảng thay thế tình cảm gia đình hay tương tác trực tiếp.
Khoảng cách thế hệ cũng là một nguyên nhân. Khi cha mẹ ít sử dụng mạng xã hội hoặc coi đó là “thế giới xa lạ”, trẻ dễ thu hẹp chia sẻ, tìm nơi khác để bộc lộ suy nghĩ. Sự im lặng này khiến mạng xã hội trở thành “người lắng nghe” thường xuyên hơn cha mẹ – dù đó chỉ là một chiếc màn hình.
Mặc dù thực tế sự "xâm lấn" của mạng xã hội đang trở thành vấn nạn tiêu tốn thời gian của người trẻ, thách thức các mối quan hệ gia đình, tuy nhiên, theo các chuyên gia tâm lý, không phải cấm đoán, mà là đồng hành.
Khi cha mẹ hiểu con sử dụng mạng xã hội để làm gì, nói chuyện gì, chơi với ai, mối quan hệ gia đình có cơ hội quay lại đúng vị trí. Mạng xã hội có thể là cầu nối, nhưng không thể là chất keo gắn kết nếu thiếu sự hiện diện, lắng nghe và đối thoại thực sự từ cha mẹ.
Link nội dung: https://congdankhuyenhoc.vn/mang-xa-hoi-dang-tro-thanh-nguoi-ban-cua-tre-hon-la-cha-me-179251104131335806.htm