Giữ Quỹ bình ổn xăng dầu, Nhà nước định giá sách giáo khoa

Bên cạnh đó, cũng đã phát sinh những tồn tại, hạn chế trong các quy định tại Luật Giá cũng như tại các luật chuyên ngành có quy định liên quan đến lĩnh vực giá. Trên cơ sở việc đánh giá chi tiết, Quốc hội đã thống nhất sự cần thiết ban hành Luật Giá (sửa đổi) và bổ sung dự án luật vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2022.

Bổ sung sách giáo khoa và hàng hóa, dịch vụ phục vụ nhiệm vụ quốc phòng, an ninh vào danh mục Nhà nước định giá

Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cho biết, qua rà soát, đề xuất đưa ra khỏi Danh mục hàng hóa, dịch vụ do Nhà nước định giá 14 hàng hóa, dịch vụ, chuyển sang thực hiện theo cơ chế giá thị trường, như: Dịch vụ hỗ trợ bảo đảm hoạt động bay, dịch vụ soi chiếu an ninh; một số nội dung của thủ tục cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất; thù lao môi giới, dịch vụ đưa người lao động đi nước ngoài làm việc; nhà ở xã hội do cá nhân, hộ gia đình đầu tư, xây dựng...

Bên cạnh đó, Chính phủ đề nghị bổ sung 2 mặt hàng gồm sách giáo khoa và hàng hóa, dịch vụ phục vụ nhiệm vụ quốc phòng, an ninh vào Danh mục hàng hóa, dịch vụ do Nhà nước định giá.

Đối với mặt hàng sách giáo khoa, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc nêu rõ: Đây là mặt hàng có thị trường cạnh tranh hạn chế, ảnh hưởng lớn đến đời sống người dân. Tại Nghị quyết Kỳ họp thứ ba, Quốc hội khóa XV đã thống nhất, yêu cầu bổ sung sách giáo khoa vào danh mục hàng hóa, dịch vụ do Nhà nước định giá khi sửa đổi Luật Giá. Việc định giá mặt hàng này sẽ giao cho Bộ Giáo dục và Đào tạo định giá tối đa, các nhà xuất bản quyết định giá cụ thể. 

Cùng với đó, đối với hàng hóa, dịch vụ phục vụ nhiệm vụ quốc phòng, an ninh thực hiện đặt hàng, giao nhiệm vụ cho các đơn vị, doanh nghiệp quốc phòng, an ninh, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cho biết: Mặt hàng này do Bộ Quốc phòng đề nghị bổ sung vào Danh mục hàng hóa, dịch vụ do Nhà nước định giá vì thuộc trường hợp Nhà nước độc quyền sản xuất, kinh doanh, phù hợp với các tiêu chí tại luật.

“Theo đánh giá của Bộ Quốc phòng, việc bổ sung là rất cần thiết để triển khai nhiệm vụ trong thực tiễn”, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc nói. 

Chưa bỏ công cụ Quỹ bình ổn giá xăng dầu

Đáng chú ý, mặc dù tại dự thảo Luật Giá sửa đổi không quy định điều chỉnh trực tiếp đối với Quỹ bình ổn giá xăng dầu, song Bộ trưởng Bộ Tài chính cũng cho biết, hiện nay cũng có rất nhiều ý kiến khác nhau về quỹ này.  

“Việc thu trước của người tiêu dùng 300 đồng/lít để tạo quỹ là nguyên nhân gây ra lạm phát thực tế và định kỳ điều chỉnh giá là nguyên nhân gây ra lạm phát kỳ vọng. Về dư luận xã hội thông qua phản ánh từ báo chí, các chuyên gia thì cũng có đề xuất các cơ quan quản lý cần xem xét, nghiên cứu xóa bỏ Quỹ bình ổn giá xăng dầu để tăng tính chủ động, linh hoạt trong điều chỉnh giá, để giá xăng dầu trong nước vận hành theo giá thế giới”, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc nói.

Theo Bộ trưởng Hồ Đức Phớc, trong suốt thời gian qua, việc sử dụng Quỹ bình ổn giá xăng dầu đã phát huy tác dụng tích cực và hiệu quả trong việc tạo nên một “bước đệm” nhằm góp phần bình ổn giá (giữ ổn định hoặc giảm mức tăng) trong trường hợp cần thiết, linh hoạt trong việc bình ổn giá nhằm ổn định giá xăng dầu trong một thời kỳ hoặc không cho giá xăng dầu trong nước tăng sốc, góp phần kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, duy trì tăng trưởng và ổn định an sinh xã hội.

“Trên cơ sở đánh giá kỹ cho thấy trong thời gian vừa qua diễn biến giá mặt hàng này phức tạp, khó dự báo nên công cụ Quỹ bình ổn giá vẫn cần thiết”, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc nói và cho biết Chính phủ đã thống nhất đề xuất trước mắt chưa bỏ công cụ Quỹ bình ổn giá xăng dầu, đồng thời củng cố các cơ chế trong triển khai, tổ chức thực hiện nhằm tăng cường tính công khai, minh bạch trong việc sử dụng quỹ.

Đại diện cơ quan thẩm tra về nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội Nguyễn Phú Cường cho biết, đa số ý kiến tán thành với đề xuất của Chính phủ về việc cần thiết phải duy trì Quỹ bình ổn xăng dầu.

Bởi lẽ, thực tế thời gian qua cho thấy, khi giá xăng dầu thế giới biến động thì tại một số thời điểm, quỹ bình ổn đã phát huy vai trò “điều hòa”, giảm biên độ biến động giá, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát. Tuy nhiên, các ý kiến cũng đề nghị cần phải đổi mới cách điều hành quỹ. 

Ngược lại, một số ý kiến đề nghị không tiếp tục duy trì Quỹ bình ổn giá xăng dầu vì việc lập quỹ bản chất là sự can thiệp của Nhà nước vào một loại hàng hóa có tính nhạy cảm rất cao với thị trường, khiến giá xăng dầu trong nước và thế giới khó đồng nhất, không phản ánh đúng tính chất thị trường của hàng hóa...