Chương trình "Vui Tết Trung thu" tại Hoàng thành Thăng Long: Phục dựng đèn Trung thu cổ bị thất truyền
Nhân dịp Trung thu 2023, Trung tâm Bảo tồn di sản Thăng Long - Hà Nội tổ chức chương trình “Vui Tết Trung thu 2023” từ ngày 15/9 tại Hoàng thành Thăng Long, góp phần tạo ra một sân chơi để thiếu nhi và du khách có những trải nghiệm, hiểu thêm về lịch sử văn hóa, Tết Trung thu.
Chương trình đặc sắc dịp Trung thu 2023
Hàng năm, vào dịp tết Trung thu, Trung tâm Bảo tồn di sản Thăng Long - Hà Nội đều tổ chức các chương trình phục vụ các cháu thiếu nhi, người dân thủ đô và du khách bốn phương như: “Vui Trung thu" năm 2018; “Trống hội trăng Thu” năm 2019; “Lung linh trăng rằm” năm 2020; “Trung thu sum vầy” năm 2021; “Đèn lung linh” năm 2022.
Năm nay, Hoàng thành Thăng Long tiếp tục tổ chức chương trình “Vui Tết Trung thu” với chủ đề “Đèn thu lung linh” nhằm góp phần tạo ra một sân chơi đặc sắc mang lại các em nhỏ và du khách có thêm những trải nghiệm, hiểu thêm về lịch sử văn hóa nói chung và tết Trung thu nói riêng. Chương trình có nhiều hoạt động bổ ích và lý thú như:
Thăm quan không gian trưng bày các loại đèn Trung thu cổ truyền dưới hình thức là các gian hàng trên phố cổ xưa dựa trên các nguồn tư liệu quý của các nhà nghiên cứu nước ngoài như Henri Oger, Albert Kant; bảo tàng Quai Branly (Pháp)… Trung tâm Bảo tồn di sản Thăng Long - Hà Nội đã phối hợp với nhà nghiên cứu văn hóa Trịnh Bách cùng nghệ nhân các làng nghề chuyên làm đèn Trung thu xưa ở Phố cổ (Hà Nội), Thanh Oai (Hà Nội), Báo Đáp (Nam Định), Đông Hồ (Bắc Ninh)... phục dựng các mẫu đèn cổ đã bị thất truyền từ những nguyên liệu truyền thống giấy dó, giấy nhiễu, giấy bóng kính, nan tre, mây, hồ dán. Nổi bật nhất là đèn cá chép hóa long, đèn cá chép trông trăng, đèn cua sống, đèn cua chín, đèn thỏ, đèn bướm, đèn tôm, đèn quả đào, quả lựu, đèn trống.
Bên cạnh đó, chương trình năm nay tiếp tục duy trì các gian hàng bày đồ chơi Trung thu truyền thống như: ông tiến sĩ giấy, ông đánh gậy trông trăng, mặt nạ giấy bồi, đầu sư tử, trống ếch, trống bỏi, tàu thủy sắt tây, thỏ đánh trống, tò he, thiên nga nhồi bông... Thời gian trưng bày bắt đầu từ ngày 15/9.
Ngoài ra, còn có các hoạt động trải nghiệm tương tác bổ ích cho các em nhỏ như làm đèn Trung thu (đèn ông sao, đèn thỏ, đèn cù), làm bánh Trung thu, tô vẽ mặt nạ giấy bồi, diều giấy và biểu diễn nghệ thuật múa sư tử đặc sắc. Thời gian trải nghiệm, tương tác từ ngày 16-24/9 tại khu vực Nhà N31. Chương trình biểu diễn nghệ thuật múa sư tử vào các khung giờ: 10 giờ; 11 giờ; 15 giờ; 16 giờ các ngày 16, 17, 23, 24/9.
Theo Trung tâm Bảo tồn di sản Thăng Long - Hà Nội, Tết Trung thu là 1 trong 4 lễ tết lớn nhất của người Việt, diễn ra vào giữa mùa thu, ngày rằm tháng Tám âm lịch, ngày trăng tròn và sáng nhất trong năm. Tết Trung thu có nguồn gốc từ một nghi lễ nông nghiệp. Thời xa xưa, người nông dân thường ngắm trăng, tiên đoán thời tiết, dự đoán mùa màng “Muốn ăn lúa tháng Năm, trông trăng rằm tháng Tám”.
Ngay từ thời Lý, Trung thu đã trở thành một lễ hội mang tính quốc gia, diễn ra đồng thời ở trong chốn cung đình và ngoài dân gian. Văn bia Sùng Thiện Diên Linh (1121) cho biết, dưới thời vua Lý Nhân Tông trị vì, tiết Trung thu được triều đình tổ chức rất long trọng. Ngoài các nghi lễ quan trọng của hoàng gia, nhà vua còn mở hội ba ngày cho nhân dân vui chơi. Khắp nơi trong kinh thành Thăng Long đều được trang hoàng gấm vóc, đèn hoa lộng lẫy. Đến các triều đại phong kiến sau, Trung thu vẫn là lễ tiết quan trọng của hoàng tộc và đất nước. Ngoài dân gian truyền thống, các gia đình thường ban ngày làm cỗ cúng gia tiên, buổi tối bày cỗ thưởng trăng.