Chấn chỉnh hay giải tán ban đại diện cha mẹ học sinh?

Dư luận lại có dịp luận bàn về sự tồn tại của ban đại diện cha mẹ học sinh, nhiều người cho rằng cần giải tán ban này. Đỉnh điểm phụ huynh có con học trường trung học sơ sở Mỹ Đình 2 (Hà Nội) bức xúc vì đại diện ban vận động phụ huynh mua tivi với giá 40 triệu đồng tặng nhà trường.

Hội nghị cha mẹ học sinh thường diễn ra vào thời điểm đầu năm học mới. Minh hoạ: Trần Văn Tâm
Nguyên nhân chính của bức xúc là ban đại diện cha mẹ học sinh thường tập trung vào việc vận động và quyên góp tài chính hơn là phối hợp với nhà trường trong việc giáo dục học sinh.
Nếu nhìn nhận đúng vai trò và chức năng theo quy định của pháp luật, thì ban đại diện cha mẹ học sinh không chỉ là một tổ chức tự nguyện mà còn là một cầu nối quan trọng giữa gia đình và nhà trường trong việc thực hiện mục tiêu giáo dục.
Thay vì đề xuất giải tán, theo một quan điểm khác là siết chặt quản lý để ban đại diện hoạt động đúng nhiệm vụ, phát huy tối đa tiềm năng để cùng nhà trường xây dựng một môi trường giáo dục lành mạnh và toàn diện.
Ban đại diện cha mẹ học sinh được quy định rõ ràng
Theo đó, Điều 92 của Luật Giáo dục 2019 quy định ban đại diện cha mẹ học sinh được tổ chức hàng năm ở các trường mầm non và phổ thông, do cha mẹ hoặc người giám hộ học sinh cử ra, để "phối hợp với nhà trường trong việc chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục học sinh, trẻ mầm non theo quy định của Bộ Gíao dục và Đào tạo".
Đồng thời, Thông tư 55/2011/TT-BGDĐT ban hành Điều lệ Ban đại diện cha mẹ học sinh, là cơ sở pháp lý để ban đại diện hoạt động đúng quy định.
Từ đó có thể hiểu, việc luật hóa và quy định chi tiết điều lệ cho thấy vai trò của gia đình trong việc giáo dục con cái được coi trọng, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc phối hợp chặt chẽ giữa gia đình - nhà trường - xã hội.
Ngoài ra, Điều lệ ban đại diện cha mẹ học sinh được quy định gồm có ban đại diện cấp lớp và cấp trường, mỗi cấp có nhiệm vụ khác nhau.
Điều 4 của Thông tư 55/2011/TT-BGDĐT quy định ban đại diện cấp lớp có nhiệm vụ phối hợp với giáo viên chủ nhiệm và các giáo viên bộ môn để tổ chức các hoạt động giáo dục học sinh, giúp đỡ học sinh nghèo, khuyết tật hoặc gặp khó khăn, và vận động học sinh bỏ học trở lại trường.
Ban đại diện cũng có quyền tổ chức lấy ý kiến phụ huynh để kiến nghị với giáo viên về các biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục và phối hợp tổ chức các hoạt động ngoại khóa như văn hóa, văn nghệ, thể thao.
Điều 6, Thông tư 55/2011/TT-BGDĐT quy định ban đại diện cấp trường phối hợp với hiệu trưởng để thực hiện nhiệm vụ năm học, tuyên truyền, phổ biến pháp luật về giáo dục cho phụ huynh, và hướng dẫn các ban đại diện cấp lớp hoạt động. Quyền của ban đại diện cấp trường bao gồm việc kiến nghị với hiệu trưởng những biện pháp cần thiết để thực hiện nhiệm vụ năm học và quản lý, giáo dục học sinh.
Rõ ràng, ban đại diện cha mẹ học sinh là cầu nối giữa phụ huynh và nhà trường giúp nhà trường triển khai chủ trương, phương hướng hoạt động của nhà trường đến phụ huynh; đồng thời phối hợp giải quyết các vấn đề vướng mắc trong học sinh nhằm hướng tới một môi trường giáo dục thân thiện.
Khi ban đại diện cha mẹ học sinh hoạt động đúng vai trò
Thực tế các buổi họp ban đại diện cha mẹ học sinh đầu năm học 2025-2026 cho thấy, nếu hoạt động đúng chức trách, các cuộc họp phụ huynh sẽ vô cùng thiết thực. Ở đây không hề có chuyện bàn bạc về các khoản thu ngoài quy định. Ngược lại, những ý kiến đóng góp của phụ huynh vô cùng xác đáng và mang tính xây dựng.
Trong suốt buổi họp từ cấp lớp đến cấp trường, phụ huynh thảo luận sôi nổi về nhiều vấn đề quan trọng, đang được nhiều người quan tâm. Điều đó cho thấy phụ huynh rất mong muốn chung tay xây dựng môi trường học tập tiến bộ.
Từ đó, có thể nhận định về nguyện vọng của các phụ huynh như sau sau khi trực tiếp chứng kiến cuộc họp ban cha mẹ học sinh:
Thứ nhất là phụ huynh hoàn toàn đồng ý với giải pháp hạn chế điện thoại di động trong nhà trường, nhằm khuyến khích học sinh tăng cường giao tiếp với bạn bè và thầy cô. Khi học sinh mang điện thoại đến lớp phải khóa nguồn và để đúng nơi quy định. Mọi nhu cầu cần liên lạc giữa học sinh với gia đình đều thông qua giáo viên chủ nhiệm hay bộ phận quản lý học sinh.
Thứ hai là đề xuất nâng cao chất lượng cho học sinh cuối cấp. Theo đó, nhiều phụ huynh đề xuất nhà trường tạo điều kiện cho học sinh lớp 12 được học ôn thi nhiều hơn 2 tiết. Tuy nhiên, ban giám hiệu đã diện dẫn Thông tư 29/2024/TT-BGDĐT để giải thích với phụ huynh, đồng thời bày tỏ mong muốn nhận được phản ánh từ phụ huynh về việc dạy thêm sai quy định của giáo viên nhà trường để cùng nhau xây dựng môi trường giáo dục tiến bộ, văn minh.
Thứ ba là thảo luận về nhà vệ sinh của trường. Nhiều ý kiến cho rằng nhà vệ sinh của trường không đến nỗi "ám ảnh" học sinh, nhưng do số lượng học sinh đông nên gây ra sự quá tải. Đáng quan tâm nhất là có một phụ huynh đã đưa ra ý kiến sâu sắc rằng, ngoài việc thuê nhân viên dọn dẹp, cần tập trung giáo dục ý thức giữ gìn vệ sinh chung cho học sinh để giải quyết tận gốc vấn đề.
Ngoài ra, nhiều vấn đề khác cũng được thảo luận đến cùng như an toàn giao thông, phản ánh vi phạm Thông tư 29/2024/TT-BGDĐT và bảo mật thông tin người phản ánh…
Những cuộc đối thoại này chứng minh rằng ban đại diện cha mẹ học sinh hoàn toàn có thể trở thành một kênh dân chủ và hiệu quả, giúp nhà trường đưa ra những quyết sách phù hợp nhất, hướng đến mục tiêu giáo dục toàn diện cho học sinh và xây dựng trường học thân thiện.
Tóm lại, thực tế cho thấy một số ban đại diện hoạt động chưa đúng chức năng, dẫn đến lạm thu, nhưng những trường hợp đó là do thực hiện chưa đúng quy định của pháp luật, chứ không phải do bản thân mô hình này sai.
Vì thế, đề xuất giải tán ban đại diện cha mẹ học sinh là một giải pháp cực đoan. Trong thời gian tới là siết chặt quản lý, nâng cao nhận thức và trách nhiệm của những người tham gia Ban đại diện cha mẹ học sinh để cùng phối hợp với nhà trường hướng đến mục tiêu giáo dục toàn diện học sinh.
Link nội dung: https://congdankhuyenhoc.vn/chan-chinh-hay-giai-tan-ban-dai-dien-cha-me-hoc-sinh-179250918081040448.htm