Cắt giảm thủ tục hành chính trong giáo dục: Chủ trương đúng, thực hiện còn bất cập

Mục tiêu của quyết định này là giảm bớt rườm rà, tăng hiệu quả quản lý, tạo thuận lợi cho các cơ sở giáo dục, qua đó giúp giáo viên có thêm thời gian tập trung cho công tác chuyên môn, giảng dạy, đổi mới phương pháp, hỗ trợ học sinh.

Tuy nhiên, thực tế triển khai trong ngành giáo dục lại bộc lộ không ít bất cập. Nhiều giáo viên cho biết, dù văn bản nêu rõ tinh thần "cắt giảm thủ tục", nhưng khối lượng công việc hành chính tại trường không hề giảm, thậm chí còn tăng lên do ngành và lãnh đạo áp dụng thêm nhiều phần mềm quản lý, báo cáo.

Hiện nay, ở nhiều địa phương, giáo viên phải cùng lúc thao tác trên hàng loạt nền tảng như cơ sở dữ liệu ngành; phần mềm quản lý hồ sơ EDOC; phần mềm phổ cập giáo dục, xóa mù chữ. Điều đáng nói, dữ liệu mà các phần mềm yêu cầu phần lớn đã có sẵn trong cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, song giáo viên vẫn phải đi điều tra lại, viết phiếu, nhập thông tin, thống kê rồi báo cáo tới hàng chục biểu mẫu.

"Chúng tôi phải thống kê dân cư từ 0 đến 60 tuổi để xác định người mù chữ, trong khi khu phố hay tổ dân cư nắm rõ nhất thông tin này. Vậy mà vẫn phải làm lại, mất thời gian, không hiệu quả, dân thì ngại hợp tác, nhà trường thì không có kinh phí hỗ trợ", một giáo viên ở khu vực đồng bằng sông Cửu Long chia sẻ.

Không chỉ dừng lại ở đó, một số trường còn yêu cầu toàn bộ giáo viên soạn lại giáo án theo hướng tích hợp trí tuệ nhân tạo (AI), coi đó là tiêu chí bắt buộc trong đổi mới phương pháp dạy học. Về bản chất, việc ứng AI trong giáo dục là xu thế tất yếu và đáng khuyến khích. Nhưng nếu triển khai máy móc, hình thức, không có hướng dẫn rõ ràng, lại trở thành thêm một gánh nặng về hồ sơ, giáo viên phải chạy theo công nghệ mà chưa được tập huấn bài bản thì chủ trương tốt cũng có thể bị phản tác dụng.

Một giáo viên bậc trung học phổ thông ở Thành phố Hồ Chí Minh phản ánh: "Tổ trưởng chuyên môn yêu cầu mỗi giáo án phải thể hiện được tích hợp AI trong dạy học. Nhưng không có văn bản hướng dẫn cụ thể, không có tài liệu tập huấn, nên thầy cô phải tự mày mò. Có người chỉ thêm vài dòng về ChatGPT vào giáo án để cho đủ, còn bản chất bài dạy vẫn thế. Đây rõ ràng là cách làm mang tính hình thức, không mang lại hiệu quả thực tiễn."

Những bất cập này khiến cho mục tiêu giảm tải thủ tục hành chính được nêu trong Quyết định 1832/QĐ-TTg chưa thực sự đi vào thực tiễn ở các nhà trường. Trái lại, ở nhiều nơi, giáo viên đang cảm nhận sự gia tăng số lượng hồ sơ, báo cáo. Việc triển khai thiếu đồng bộ, chồng chéo phần mềm, trùng lặp dữ liệu không chỉ lãng phí thời gian, công sức mà còn khiến giáo viên xa rời nhiệm vụ trọng tâm là dạy học, giáo dục học sinh.

Nhiều thầy cô giáo cho rằng, nếu cơ quan quản lý giáo dục muốn cắt giảm thủ tục hành chính, cần bắt đầu bằng việc rà soát lại toàn bộ phần mềm, biểu mẫu, thống kê đang yêu cầu các trường thực hiện; loại bỏ những phần trùng lặp, không còn giá trị thực tiễn; đồng thời giao cho các cơ sở ở khu dân cư chịu trách nhiệm cập nhật dữ liệu dân số, tránh bắt giáo viên làm thay.

Bên cạnh đó, cần có hướng dẫn cụ thể, khoa học về việc ứng dụng AI trong giảng dạy, tránh biến đây thành một chỉ tiêu hình thức mà quên mất cốt lõi của đổi mới là giúp học sinh học tốt hơn, chứ không phải tạo thêm gánh nặng cho thầy cô.

Chủ trương của Nhà nước về cải cách thủ tục hành chính là đúng và cần thiết, thể hiện rõ tinh thần đổi mới quản lý giáo dục. Song, để quyết định 1832/QĐ-TTg thực sự phát huy hiệu quả, ngành giáo dục cần chuyển tinh thần cải cách từ văn bản vào thực tế, bảo đảm giáo viên được giảm thủ tục để họ dành trọn tâm sức cho công việc.

Link nội dung: https://congdankhuyenhoc.vn/cat-giam-thu-tuc-hanh-chinh-trong-giao-duc-chu-truong-dung-thuc-hien-con-bat-cap-179251108135211042.htm