Bán nhà 10 tỷ, chỉ kê khai thuế 500 triệu

Thảo luận về kinh tế xã hội hôm 1/6, giải trình về vấn đề siết thu thuế chuyển nhượng bất động sản, Bộ trưởng Tài chính Hồ Đức Phớc chia sẻ rõ hơn về tình trạng trốn thuế, kê khai giá bán nhà đất thấp hơn thực tế nhiều lần.  Ông cho biết: "Có trường hợp người nộp thuế kê khai giá tính thuế chỉ 500 triệu đồng, nhưng họ bán bất động sản giá 10 tỷ đồng, tức kê khai thấp hơn 20 lần. Thậm chí có trường hợp kê khai thấp hơn 40 lần, còn bình quân giá kê khai thấp hơn 6 lần giá thực tế chuyển nhượng".

Hiện tượng mà Bộ trưởng nêu ra là có thật và khá phổ biến. Bất cứ giao dịch mua bán bất động sản cần chuyển quyền sử dụng, quyền sở hữu nào, từ cái xe máy, ô tô cho đến căn hộ chung cư, nhà đất..., hầu hết công dân đều tìm cách khai giá trị tính thuế thấp hơn giá trị giao dịch. 

Để làm gì? Để trốn thuế. Có trốn được không? Trốn được.

Công dân trốn thuế thì ngân sách nhà nước thất thu, Nhà nước nghèo đi. Bởi nguồn thu chính của Nhà nước là từ thuế, phí các loại. Hiện nay hệ thống thuế ở Việt Nam gồm tám loại thuế và khoảng hơn 100 loại phí và lệ phí được quản lý tập trung. Riêng lĩnh vực chuyển nhượng quyền sử dụng đất, theo quy định hiện hành, việc kê khai tính thuế là giá chuyển nhượng quyền sử dụng đất ghi theo giá trong hợp đồng. Nếu hợp đồng không ghi giá, hoặc thấp hơn giá đất Nhà nước, giá tính thuế sẽ theo khung nhà nước.

Trong khi đó, giá theo khung nhà nước bao giờ cũng thấp hơn giá thực tế thị trường, thậm chí thấp hơn nhiều chục lần. Ông bạn tôi có một phần diện tích sân nhà bị nhà nước thu hồi làm dự án. Khung giá bồi thường lúc bấy giờ, với đất đô thị loại ba đường ngõ, được bồi thường mức 17 triệu đồng mỗi mét vuông. Vài năm sau sốt đất, ông bán căn nhà mặt đường được giá hơn 290 triệu đồng một mét vuông, khi làm thủ tục chuyển nhượng cho chủ mới, dĩ nhiên ông chỉ khai mức gấp dăm lần so với khung giá đền bù của nhà nước, chả cán bộ thuế nào bẻ được. Giáo sư X. có căn nhà trên diện tích đất hơn 120 mét vuông, theo quy hoạch làm đường, khổ đất thổ cư của gia đình ông nằm ra giữa tim đường. Ông được mua một căn hộ chung cư cao tầng theo chính sách đền bù. Hỏi ông tình hình thế nào, ông cười bảo, tiền đền bù không đủ mua căn hộ ấy, gia đình ông phải bù.

Có dự án thu hồi hàng chục, hàng trăm héc ta với mức đền bù đất nông nghiệp chỉ dăm ba chục nghìn đồng một mét vuông. Xây xong chung cư cao vài ba chục tầng, chủ đầu tư bán với giá trên dưới bốn chục triệu đồng, có dự án bán hàng trăm triệu đồng một mét vuông sàn căn hộ. Thành ra mỗi mét vuông đã có giá mới gấp hàng trăm, nhiều trăm lần giá đền bù do được nhân với hệ số tầng. Chủ đầu tư dự án, dù có nộp đủ thuế cho nhà nước theo quy định, cũng thu lợi vô số kể. Trong số các "đại gia" ở ta, phần lớn giàu lên nhờ bất động sản, nhờ chính sách còn nhiều bất cập.

Việc người bán kê khai thuế thấp cũng là một trong những hành vi trốn thuế. Do vậy, việc siết chặt thu thuế chuyển nhượng bất động sản, theo lời Bộ trưởng, là đúng luật. Tuy nhiên, song hành với nó, cũng nên tính lại khung giá đất đền bù cho người dân thuộc diện thu hồi đất đỡ thiệt, nên chăng? 

"Sắp tới, chúng tôi đề nghị các địa phương xây dựng hệ số điều chỉnh, dữ liệu bất động sản để minh bạch, bảo đảm vấn đề thu thuế chuyển nhượng bất động sản", ông Phớc nói.

Cái thì tương lai "sắp tới" ấy là bao giờ?

Link nội dung: https://congdankhuyenhoc.vn/ban-nha-10-ty-chi-ke-khai-thue-500-trieu-179220603002842057.htm